10 numara kanıt

Ankara'da mart ayında Ostim'de art arda yaşanan patlamalar ve Giresun'da 10 kişiye mezar olan otobüs kazasıyla gündeme gelen 10 numara yağ kaçağı rakamlarla kanıtlandı. Petrol Ürünleri İşverenleri Sendikası (PÜİS) Başkanı Muhsin Alkan, 2004-2010 arasında Türkiye'deki motorlu araç sayısının LPG'li araçlar dışında yüzde 31 artmasına rağmen akaryakıt tüketimindeki yükselişin sadece yüzde 16'da kaldığını söyledi. Alkan, "Bu araçlar nasıl gidiyor?" sorusuna da "Kaçak akaryakıtla" yanıtını verdi. Kaçak akaryakıt kullanımının özellikle son dönemde hızla arttığını söyleyen Alkan, "10 numara yağ adı altında baz yağların belli solventler ve çözeltilerle inceltilmesi yoluyla elde edilen yakıt nedeniyle sektör oldukça zor durumda" dedi. 10 numara yağ ile normal akaryatın ÖTV'sinin aynı olmasını isteyen Alkan, Giresun'daki kazayı da 10 numara yağ kullanımına bağladı. PÜİS Başkanı Alkan, 10 numara yağ yapımında da kullanılan baz yağın arzı ve tüketimi 2008 yılı sonrasında yüzde 65 gibi inanılmayacak bir hızla büyümüştür" dedi.
YAĞ İTHALATI PATLADI, 813 BİN TON DEPODA
Alkan'ın tespitini resmi rakamlar da doğruluyor. Türkiye'de yağların kullanıldığı matbaa gibi iş kolları gelişme göstermemesine rağmen 10 numara yağlarda ithalat 2010'da önceki yıla göre neredeyse yüzde 40'lık artışla 1 milyon 400 bin tona ulaştı. Resmi hesaplamalara göre, yağlara sektörlerin talebi 2010 yılında 571 bin ton. İthal edilen miktar ise 1 milyon 385 bin ton. Aradaki 813 bin tonluk farkın depoya gittiği tahmin ediliyor.
NEDEN MANAVDA SATILIYOR?
10 numara yağ litresi 1.5 liradan satılıyor. Özellikle yüksek oranda akaryakıt tüketen kamyon, minibüs gibi araçlarda 10 numara yağ ve baz yağ gibi akaryakıt dışı ürünler kullanılıyor. Başkent Ankara'nın göbeğinde açıktan 10 numara yağ satışlarının yapıldığı merkezler kurulurken, Anadolu'da satışlar manav tezgahlarına bile indi.
Normal yakıttan % 50 daha ucuz
2010 yılında, akaryakıt sektörü tarafından Başbakanlığa sunulan kaçak akaryakıt raporunda, 10 numara yağın tercih edilme sebebi dönemin fiyatları baz alınarak şu örnekle anlatıldı: "Yakıt deposu 600 litre olan bir kamyon için bir depo maliyeti bin 746 TL iken, 10 numara yağ kullanması halinde katlanılacak maliyet bin 280 TL olacaktır. Günde iki kez yakıt ikmali yapan kamyonlar için bu, günlük 930 TL net kâr demektir. Ancak bu durumdan oluşan vergi kaybı 900 lirayı bulmaktadır."
2 milyar TL vergi kaybı
Türkiye Akaryakıt Bayileri Sendikası Başkanı Ferruh Temel Zülfikar da "10 numara yağ artık neredeyse kaçak akaryakıtın genel adı oldu. Atık yağ malzemesi ve kaçak motorini de artık 10 numara olarak satarak devleti 2 milyar lira vergi zararına uğratıyorlar" dedi.

ANKARA