Ferahlatan düşüş

Küresel ekonomik istikrarı tehdit eder şekilde yükselen petrol fiyatlarına yönelik son müdahale sonuç vermeye başladı. Petroldeki spekülatif artışın önüne geçmeye çalışan ABD ile Uluslararası Enerji Ajansı'na üye diğer ülkelerin stratejik petrol rezervlerinden sadece 60 milyon varili kullanıma açması bile Türkiye'nin de gösterge olarak aldığı brent tipi ham petrolün varil fiyatını kısa sürede 120 dolardan 104 dolar seviyelerine düşürmeye yetti. Petrol fiyatlarındaki manipülasyonlara karşı atılan bu adım, ABD başta olmak üzere birçok ülkenin ekonomik verilerine olumlu yansırken, Türkiye'ye de rahat bir nefes aldırdı. Son dönemde Türkiye'yi meşgul eden cari açık sorununda en büyük etkiye sahip konumdaki petrol ve türevlerine yönelik ithalat oranı, ham petrol fiyatlarındaki düşüş ile önemli bir rahatlama sağlayacak.

FATURA AĞIR
Öyle ki Türkiye, bu yılın ilk 4 ayında 16.2 milyar dolarlık petrol türevlerine yönelik ithalat gerçekleştirdi. Başka bir deyişle, ilk dört aydaki 29.6 milyar dolarlık cari açığın yüzde 55'ini tek başına petrol ve türevlerine yönelik ithalat kalemi oluşturuyor. Geçen yılın aynı döneminde 11.6 milyar dolar olan bu rakam, yüzde 40'lık bir artışın göstergesi. Türkiye'nin 2010 yılınının tamamında gerçekleştirdiği petrol ve türevlerine yönelik ithalat ise 38.5 milyar doları bulmuştu. Bu da 2010'daki cari açığın yüzde 81'ini tek başına oluşturuyor.
1 $ düşüş cari açığı 500 milyon azaltıyor
Brent tipi ham petrolün varil fiyatındaki 1 dolarlık artış, petrol ithalatına bağımlı durumdaki Türkiye'nin cari açığına yıllık bazda yaklaşık 210 milyon dolar ek yük getiriyor. Buna diğer enerji ithalatlarını da eklediğimizde rakam 450-500 milyon doları buluyor. Petrolün varil fiyatındaki 10 dolarlık artış ise enflasyonu yüzde 0.4 yükseltiyor.
Spekülatif harekete karşı önlemler
* 30 Nisan: ABD Başkanı Barack Obama, petrol fiyatlarındaki spekülasyonlara karşı araştırma komitesi kurdu. * 24 Haziran: ABD Enerji Bakanı Steven Chu, hükümetin 727 milyon varillik Stratejik Petrol Rezervi'nden 30 milyon varil petrolü piyasaya süreceğini açıkladı.
* 3-4 Kasım: G-20 Zirvesi'nde petrol piyasasındaki oynaklık için alınan önlem ve atılacak adımlar tartışılacak.