Yanlış yapan yanacak

Son yıllarda art arda yapılan borsa operasyonlarında futbolcu, müzik dünyasının ünlüleri, borsa gediklilerinin gözaltına alındığını gördük. Ancak birkaç ay içinde önce gündemden düştü ardından gözaltındakiler birer ikişer salıverildi. En son yapılan ve yüzlerce kişinin gözaltına alındığı operasyonda ise geçen hafta tutuklu kalmadı. Sermaye Piyasası Yasası'nın yetersizliğinin farkında olan Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) ise yeni yasa için kapalı devre çalışıyor. Dün Türkiye'de ilk kez düzenlenen "Türk Türev Piyasası Konferansı"nda sohbet etme fırsatı bulduğumuz SPK Başkanı Vedat Akgiray da sorunun geleceğini anlayınca "Yeni Sermaye Piyasası Yasası çok can yakacak" diye başladı sözlerine. "Yaptırımları ağır olacak" diye de ekledi. "Ekonomik suça ekonomik ceza" mantığında mı hazırlandı diye sorunca da Akgiray, "Cezalar hem para hem de hapis. Yasa çok can yakacak ama bu herkesin diken üzerinde olması anlamına gelmiyor. Manipülasyon piyasadaki işlem hacminin yüzde 3-5'i. Bu işlere bulaşanları yeni yasada ağır cezalar bekliyor" yanıtını verdi. Borsa çalışanına da ağır ceza SPK'nın bugün için "kapalı devre" hazırladığı yasa herkesin merak konusu. Katılımcılardan bazılarına sorduğumda içeriğin henüz sektör oyuncularıyla da paylaşılmadığını anlaşılıyor. Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası (VOB) Genel Müdürü Çetin Ali Dönmez de yasayı merak edenlerden. "Biz de görmedik ama bugün SPK'daki arkadaşlarla sohbet ettiğimizde 'çok ağır yasa' diyerek bize ipucu veriyorlar" diyen Dönmez, "Yasayla ilgili tek bilgisinin düzenlemede manipülatörlere ya da piyasadakilere değil borsa çalışanlarına da yanlış yollara kaydıklarında ağır cezalar geleceği yönünde olduğunu söyledi.
ALDATICI REKLAMA 100 BİN LİRA CEZAYI ÇAKARIM
Döviz, altın gibi yatırım araçlarında 1 lirayla 100 liralık risk almaya (kaldıraçlı işlem) olanak tanıyan foreks piyasası yıllardır başıboştu ve bir denetime tabi değildi. Yakın bir süre önce denetim ve düzenleme SPK'ya bırakıldı. SPK, burada işlemleri, bankaların değil aracı kurumların yapmasına karar verdi. Başvurular ise hızla alındı, alınıyor. Denetim olmayınca foreks şirketleri yatırımcı çekmek için "100 dolar yatır zengin ol" türü TV, internet reklamları yapıyordu. Akgiray bu tür reklamların artık yasaklandığını belirterek şunları söyledi: "Bazılarının foreks nedeniyle bin dolar kaybetmesi sorun olmayabilir. Ancak bu reklamlara kanarak boğazından kısıp foreks piyasasına para yatıranların aldatılmasını kabul edemem. Bu tür reklamları görürsem 100-110 bin TL cezayı çakarım." Bu arada sektördeki oyunculara işin içindeki oyuncuların bir de uyarısı var: "İşlem yaptığınız internet platformunun ya da şirketin SPK'dan yetkili olup olmadığını kontrol edin yoksa para kaptırıldığında yapılacak bir şey olmuyor. Örneği de kumardan veriyorlar. Türkiye'de kumar yasak olmasına karşın internetten kumar oynatılıyor. Forekste de bu tür siteler olabilir ve bir işlem yapılamayabilir."
ABD'Lİ JOHN VOB'U YOKLUYOR
İlk kez düzenlenen Türk Türev Piyasaları Konferansı'na 50 kadar yurtdışından konuk vardı. Bir konuk ise okyanus ötesinden, ABD'den gelmiş hatta sponsorlar arasında yer almıştı. New York Borsası'nın türev işlemleri piyasasından ilgi ve katılımcılar olunca "merak" bizi VOB Genel Müdürü Çetin Ali Dönmez'e yönlendirdi. Dönmez, borsaların ortaklığı söz konusu değil ancak VOB'la ortak bir platform oluşturmak istediklerini söyledi. Bir başka deyişle eğer taraflar anlaşma kararı alırsa "ABD'li John Türkiye'de VOB'da ya da Türkiye'deki Mehmet ABD'de New York Borsasında opsiyon işlemi yapabilecek."
"MÜŞTERİ AKINI VAR"
Ulukartal Holding Yönetim Kurulu Başkanı Sabri Hakkı Ulukartal, foreks işlemlerinde yetkinin aracı kurumlara verilmesiyle birlikte müşteri akınına uğradıklarını söyledi. Müşteri dışında Türkiye'deki foreks piyasasında kendileri gibi A tipi lisansı olan (Kategori A) aracı kurumlara, yurtdışındaki foreks işlemi yapan kurumlardan talep yağdığını anlatan Ulukartal, "Yeni düzenleme çok iyi düşünülerek yapılmış. Teminatlar yurtiçinde kalırken yurtdışından doğrudan işlem yapanlar artık piyasada olmayacaklar. 2-3 yasadışı firma kaldı ama kural koyucu onların da farkında. Yakında yok olurlar." Ulusalararası Ödemeler Bankası (BIS) verilerine göre Türkiye'de foreks piyasasında son 17 iş gününde 17 milyar dolarlık bir işlem olduğunu belirten Ulukartal, bu konuda ülkenin büyük bir potansiyel taşıdığına dikkat çekti.