Vatandaş harcadı, Maliye'nin kasası doldu

"Alo" diyen her vatandaşın ödediği özel iletişim vergisi tutarı 3.3 milyar TL'yi aşarken, şans oyunlarında "şansını" denemek isteyenlerin ödediği vergi ise 385 milyon TL'nin üzerine çıktı.
Maliye Bakanlığı verilerinden yapılan hesaplamaya göre yılın 9 ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 22.5 artışla 188 milyar 378 milyon TL'ye çıktı. Tüketimden alınan dolaylı vergiler yılın 9 ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 22.1 artışla 127 milyar 248 milyon TL'ye ulaştı. Dolaylı vergilerin toplam vergi gelirleri içindeki payı yüzde 67.5 düzeyinde gerçekleşti. Gelir, kurumlar ve servet vergilerinden oluşan doğrudan vergiler ise yılın 9 aylık döneminde yüzde 23.3 oranında artışla 61 milyar 131 milyon TL düzeyine ulaştı. Yüzde 7.66 olarak gerçekleşen yıllık enflasyon indirgendiğinde, yılın 9 aylık döneminde dolaylı vergi gelirleri geçen yılın aynı dönemine göre yaklaşık yüzde 12.8 artışla 117 milyar 500 milyon TL olurken, doğrudan vergi gelirleri ise yüzde 13.8 oranında artışla 56 milyar 448 milyon TL düzeyinde gerçekleşti. 2012 yılında da tablonun değişmesi beklenmiyor. 2012 yılında tahsil edilecek vergi gelirlerinin yüzde 67'sinin ÖTV, KDV, harç, damga pulu gibi dolaylı vergilerden oluşacak. Varlıklılardan alınacak gelir ve kurumlar vergileri ise yüzde 33 düzeyinde gerçekleşecek.
GELİR VERGİSİ TAHSİLATI YÜZDE 19.7 ARTTI
Gelir vergisi tahsilatı, 2011 yılının 9 ayında, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 19.7 oranında artarak 35 milyar 776 milyon TL'ye yükseldi. Reel bazda gelir vergisi tahsilatında yüzde 10.6 artış oldu. Ekonomideki canlanmaya ve iş hacmindeki artışa işaret eden kalemlerden biri olan gelir geçici vergisi ise yılın 9 ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 16.3 oranında artışla 1 milyar 47 milyon TL'yi aştı.
KURUMLAR VERGİSİ TAHSİLATI 19.7 MİLYAR TL
Ücretlerden alınan verginin de içinde yer aldığı gelir vergisi tevkifatı yılın ilk 9 ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 19.3 oranında artarak, 31 milyar 909 milyon TL seviyesine çıktı. Kurumlar vergisi tahsilatı yılın 9 ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 31.8 artışla 19 milyar 705 milyon TL'ye ulaştı. Bu dönemde mülkiyet üzerinden alınan vergiler yüzde 18.6 artarak 5 milyar 649 milyon TL'ye yükseldi.
DAHİLDE ALINAN KDV'DE ARTIŞ YÜZDE 20
En önemli dolaylı vergi kalemlerinden dahilde alınan mal ve hizmetlerden alınan KDV, yılın 9 ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 15.1 artışla 76 milyar 918 milyon TL'ye çıktı. Yıllık enflasyondan arındırıldığında, KDV tahsilatında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 6.3 oranında artış yaşandı. Dahilde alınan KDV 9 aylık dönemde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 20 artış gösterdi. Bu dönemde dahilde alınan KDV tahsilatı 19 milyar 513 milyon TL'den 23 milyar 408 milyon TL'ye yükseldi. Dahilde alınan KDV reel bazda ise geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 10.8 artış gösterdi.
MOTORLU TAŞITLARDAN 9 AYDA 5.3 MİLYAR TL ÖTV TAHSİL EDİLDİ
2011 yılının 9 ayında geçen yılın aynı dönemine göre KDV gibi tüketicilerin satın aldıkları ürünlerinin fiyatı içinde tahsil edilen ÖTV'de yüzde 13.3'lük bir artış yaşandı. Reel bazda ise yüzde 4.6 oranında artış görüldü. Özel tüketim vergisi tahsilatı 2010 yılının Ocak-Eylül döneminde 41 milyar 253 milyon TL olarak gerçekleşirken, 2011'in aynı döneminde 46 milyar 738 milyon TL oldu. Motorlu taşıtlara ilişkin ÖTV, yılın 9 ayında geçen yılın aynı dönemine göre cari fiyatlarla yüzde 50.4 oranında artarken, söz konusu gelir enflasyondan arındırıldığında artış reel bazda yüzde 38.9 oldu. Geçen yıl Ocak-Eylül döneminde bu kalemde gerçekleştirilen ÖTV tahsilatı 3 milyar 814 milyon TL iken, 2011'in aynı döneminde 5 milyar 298 milyon TL'ye yükseldi.
DAYANIKLI TÜKETİM MALLARINDAN ALINAN ÖTV GELİRİ YÜZDE 40.7 ARTTI
Bu yılın 9 aylık döneminde dayanıklı tüketim malları ve diğer mallardan alınan ÖTV geliri geçen yıla göre yüzde 40.7 artış gösterdi. Dayanıklı tüketim mallarından devletin topladığı gelir, enflasyondan arındırıldığında, geçen yıla göre vergi gelirindeki artış yüzde 29.9 olarak gerçekleşti. 2010 yılının 9 ayında dayanıklı tüketim mallarından alınan ÖTV'den 1 milyar 55 milyon TL'lik gelir elde eden Maliye Bakanlığı'nın, 2011 yılının aynı döneminde 1 milyar 484 milyon TL gelir elde ettiği belirlendi.
PETROL VE DOĞALGAZ ÜRÜNLERİNDE ÖTV TAHSİLATI YÜZDE 7 ARTTI
Petrol ve doğalgaz ürünlerinden elde edilen ÖTV geliri, 2011 yılının 9 ayında yüzde 7 oranında yükseldi. Geçen yıl 9 aylık dönemde petrol ve doğalgaz ürünlerinden 23 milyar 276 milyon TL ÖTV geliri elde edilirken, bu yıl aynı dönemde 24 milyar 897 milyon TL'lik ÖTV tahsil edildi. Söz konusu tahsilat enflasyondan arındırıldığında geçen yılın aynı dönemine göre reel bazda yüzde 1.2'lik bir gerilemeye işaret etti. Kolalı gazozlardan yapılan ÖTV tahsilatı, 9 aylık dönemde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 7.2'lik bir artışla 180.6 milyon TL düzeyine yükseldi. Kolalı gazozlardan elde edilen ÖTV geliri enflasyondan arındırıldığında geçen yıla göre yüzde 1'lik gerileme gösterdi.
TÜTÜN ÜRÜNLERİNDEN ALINAN ÖTV GELİRİ 11.6 MİLYAR TL
Yılın 9 ayında tütün ve tütün mamullerinin ÖTV'si olarak devletin kasasına giren vergi geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 7.6 artış gösterdi. 2010'un Ocak-Eylül döneminde tütün ve tütün ürünlerinden 10 milyar 789 milyon TL tahsilat yapan devlet, 2011 yılının aynı döneminde 11 milyar 612 milyon TL gelir elde etti. Enflasyondan arındırıldığında tütün ve tütün ürünleri gelirleri geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 0.6 geriledi.
ALKOLLÜ İÇECEKTEN ALINAN ÖTV GELİRİ 9 AYDA 2.8 MİLYAR TL'Yİ AŞTI
2011 yılının 9 aylık döneminde alkollü içkilerden devletin kasasına giren ÖTV geliri yüzde 31.3 oranında arttı. Geçen yıl aynı dönemde elde edilen ÖTV geliri bu kalemde 2 milyar 151 milyon TL iken, bu yıl 2 milyar 823 milyon TL'ye yükseldi. Enflasyondan arındırıldığında alkol ve alkollü içeceklerde ÖTV artışı yüzde 21.2 oldu. Böylece 2011 yılının 9 ayında 46.7 milyar TL'ye ulaşan ÖTV gelirlerinin yüzde 30'u sigara tiryakisi ile alkollü içecek tüketenlerden tahsil edildi.
İTHAL'DE ALINAN KDV'DEN İLK 9 AYDA 35.8 MİLYAR TL TAHSİL EDİLDİ
2011 yılının ilk 9 ayında Uluslararası Ticaret ve Muamele Vergisi tahsilatı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 40.5 artışla 39 milyar 184.6 milyon TL'ye yükseldi. İthalde alınan KDV yüzde 40.2 artışla 35 milyar 782 milyon TL oldu. İlk 9 ayda gümrük vergileri yüzde 43.9 artışla 3 milyar 316.6 milyon TL, diğer dış ticaret gelirleri yüzde 50.6 artışla 85.5 milyon TL oldu.
9 AYDA 3.3 MİLYAR TL, ÖZEL İLETİŞİM VERGİSİNDEN
Ocak-Eylül döneminde cep telefonu ile yapılan konuşma bedelleri üzerinden faturalara yansıyan özel iletişim vergisinde toplam tahsilat, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 7.9 oranında artışla 3 milyar 300 milyon TL'ye çıktı. Reel bazda artış ise yüzde 0.4 düzeyinde geriledi.
DAMGA VERGİSİ GELİRLERİ YÜZDE 23.5 ARTTI
Resmi dairelerde yapılan çeşitli işlemler dolayısıyla yurttaşlardan alınan damga vergisi geliri bu yılın ilk 9 ayında, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 28.7 artışla 4 milyar 780 milyon TL oldu. Banka ve sigorta muamelesi vergisinden (BSMV) 9 ayda geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 14.6 oranında artışla devlete toplam 3 milyar 87 milyon TL, şans oyunu oynayanlar yüzde 22.7 artışla 385 milyon TL vergi ödemiş oldu. Devlet dairelerinde yapılan çeşitli işlemler, çıkarılan ya da yenilenen resmi belgeler dolayısıyla yurttaşlardan 9 ayda toplam 6 milyar 276 milyon TL harç alındı. Harç tahsilatında geçen yılın aynı dönemine göre cari olarak yüzde 21.4, reel olarak yüzde 12.1 artış yaşandı.
Vergi gelirleri (milyon TL)
Ocak-Eylül Değişim
2011 2010 Cari Reel(*)

DOĞRUDAN VERGİLER 61.131 49.592 23,3 13,8

Gelir Vergisi 35.776 29.876 23,8 14,3
Kurumlar Vergisi 19.705 14.953 31,8 21,7
Mülkiyet Üz. Al. Verg. 5.649 4.763 18,6 9,5

DOLAYLI VERGİLER 127.248 104.198 22,1 12,8

Dahilde Alınan KDV 23.408 19.513 20,0 10,8
Özel Tüketim Vergisi 46.738 41.253 13,3 4,6
Petrol ve Doğalgaz 24.897 23.276 7,0 -1,2
Motorlu Taşıtlar 5.738 3.814 50,4 38,9
Alkollü İçkiler 2.823 2.151 31,3 21,2
Tütün Mamulleri 11.612 10.789 7,6 -0,6
Kolalı Gazozlar 181 168 7,2 -1,0
Dayanıklı Tük. ve Diğ. 1.484 1.055 40,7 29,9
BSMV 3.087 2.693 14,6 5,8
Şans Oyunları Vergisi 385 314 22,7 13,3
Özel İletişim Vergisi 3.300 3.059 7,9 -0,4
Dış Ticaretten al. Verg. 39.185 27.892 40,5 29,7
Gümrük Vergileri 3.317 2.305 43,9 32,9
İthalde Alınan KDV 35.782 25.530 40,2 29,4
Diğer Dış Ticaret Gelir. 86 57 50,6 39,0
Damga Vergisi 4.780 3.714 28,7 18,8
Harçlar 6.276 5.170 21,4 12,1
Başka Yerde Sınıf. Ver. 88 591 -85,1 -86,2
TOPLAM VERGİ GELİRİ 188.378 153.789 22,5 13,1

DOLAYLI VERGİ YÜKÜ (yüzde) 67,5 67,8

(*)Yıllık enflasyon yüzde 7.66 olarak alınmıştır.