Özür yok yalan var

Batık Yunanistan'ın notunu artırdığı gün Türkiye'nin görünümünü indiren, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve IMF Başkanı Christine Lagarde dahil birçok kişinin tepkisini çeken Standard&Poor's (S&P) dün yaptığı toplantıda çifte standart uyguladığını adeta itiraf etti. Haksız notun gerekçesi olarak görülmedik biçimde milli gelir rakamlarını kriter olarak alan S&P'nin yalanı burada da ortaya çıktı. Kredi kuruluşunun kişi başı milli geliri Türkiye'den daha az olan ülkelere yüksek notlar vermesi bu yalanın ispatı oldu. Dün S&P'nin Operasyonlardan Sorumlu Başkanı Paul Coughlin, Türkiye Bölge Müdürü Zeynep Holmes ve not indirim raporuna imza atan Türkiye Baş Analisti Eileen Zhang sohbet toplantısı düzenledi. Kuruluşun 3 yetkilisi de ilk cümlelerine Türkiye'nin 10 yıldaki başarılı performansına vurgu yaparak başladı. Gazetecilerin ısrarla krizdeki Avrupa ülkelerinin notlarını Türkiye'den yüksek tutmalarının gerekçesini sormaları üzerine de reyting şirketi yetkilileri ilginç yanıtlar verdi.
MİLLİ GELİ RİNİZ DÜŞÜK
Türkiye raporunu yazan aynı zamanda İtalya ve Portekiz'den de sorumlu olan Zhang, ülke notlarının kişi başı milli gelirle bağlantısı olduğunu belirtip, "Türkiye'nin geliri 5-10 bin dolarla orta düzeyde. O ülkelerin gelirleri daha yüksek" açıklamasını yaptı. Zhang'ın açıklamalarına destek veren Coughlin de Avrupa'daki ülkelerin notunu düşürdüklerini söyledi.

TÜRKİYE'NİN ONDA BİRİ GELİRE YATIRIM NOTU
Ancak S&P'nin not verdiği ülkeler incelendiğinde kuruluşun kişi başı milli geliri daha düşük ülkelere daha yüksek derece verdiği görülüyor. Reyting şirketinin kişi başı milli geliri Türkiye'nin neredeyse 10'da biri olup yatırım yapılabilir seviyede derecelendirdiği ülkeler var. Bunların başında Hindistan geliyor. Hindistan'ın kişi başı milli geliri bin 389 dolar seviyesinde. Ülkenin S&P tarafından verilen notu ise yatırım yapılabilir düzey olan BBB-. Kişi başı milli geliri bin 389 dolar olan Hindistan ve 3 bin 83 dolar olan Fas'ın da notu Türkiye'den yüksek. Kişi başı geliri Türkiye'nin yarısı olan Tunus'un notuyla aramızda 5 basamak var.
HERKES BİZE YÜKLENİYOR
Kuruluşun Operasyonlardan Sorumlu Başkanı Paul Coughlin, Başbakan Erdoğan başta olmak üzere gelen tepkileri değerlendirirken şöyle dedi: "Başbakan'ın sözleri bizim açımızdan olağandışı değil. Benzer tepkileri başka ülkelerden de alıyoruz. Amerikan hükümeti, İspanya ve İrlanda'yı hatırlayın. Türk ekonomisine bir saldırı olarak görülmüş olabilir ama biz sorunlara işaret ediyoruz. Bu tip duygusal yanıtlar bizim için olağandışı değil. Konsantrasyonumuz bozulmuyor."
HATAYI KABUL ETMİYORLAR
Bölge Müdürü Zeynep Holmes Türkiye'ye verdikleri son not kararının bağımsız görüşleri olduğunu belirterek, "Katılmayanlar var ama doğru yanlış olarak düşünülmesi yararlı olmaz. Böyle diyenler olabilir. Bu sadece bir görüş. 127 ülkeyi değerlendiriyoruz. Aynı, şeffaf halka açık kriterleri kullanıyoruz. Türkiye'nin derecelendirmesinde de bu kriterler kullanıyor" dedi. Holmes "Hata yaptık deyip özür dilemeyi düşünüyor musunuz?" sorusuna da "Özür dilemeyi düşünmüyoruz" dedi. Holmes her ülkenin ya da şirketin kontratı fesh etme gibi hakkı olduğunu belirtti. 1992 yılında Türkiye'nin notunun yatırım yapılabilir düzeyde olduğunun hatırlatılıp "Bugün o dönemden daha mı kötü Türkiye. O gün mü hatalıydınız bugün mü hatalısınız?" sorusuna da şirket yetkilileri net yanıt vermedi.