Toyota'nın girişimciliğe katkısı

MIT (Massachussets Institute of Technology) Enterprise Forum Turkey 50K Business Plan Competition (50 bin Dolar Para Ödüllü İş Planı Yarışması) geçtiğimiz günlerde sonuçlandı. Yedi aylık bu yarış maratonu sonucu birinci olan "curisma" projesi 50 bin Dolar para ödülü sahibi oldu. Girişimciler için ilham kaynağı olan yarışmanın sponsoru Toyota'ydı. Toyota'nın CEO'su Ali Haydar Bozkurt girişimcilikle ilgili görüşlerini ve yarışmaya olan katkılarını bizimle paylaştı.
- Ali Bey, bize MIT Enterprise Forum Turkey 50K Business Plan Competition'a Toyota olarak nasıl dahil olduğunuzu anlatır mısınız?

ALJ grup başkanımız Mohammed Jameel, MIT (Massachussets Institute of Technology) mezunudur. Avrupa'daki ikinci oluşumu Türkiye'de yapmak istediklerini söyleyince destek olmaya karar verdik. Dünyada yeni iş fikirleri çok önemli, rekabet artıyor, pazarlar genişlemeli ve pazar payları büyümeli. Bunun için ya yeni pazarlar bulmanız gerekmekte ya da yeni iş fikirleri bulmalısınız. Türkiye'nin çok genç bir nüfusu var. Bu genç nüfusun ekonomik olarak büyüme potansiyeli de çok yüksek. Türk gençlerinin yaratıcılığına çok güveniyoruz. İş fikirlerinin doğru ifade edileceği platformlara ihtiyaç var. MIT (Massachussets Institute of Technology) Enterprise Forum Turkey'nin bunun için çok doğru bir platform olduğuna inanıyoruz. Daha önce, bu yarışmadan çıkan çok değerli iş fikirleri bugün dünyanın en büyük şirketleri halini almış. Bunlar; Akamai, Genentech, Gillette, Hewlett-Packard, Raytheon, and Teradyne gibi herkesin tanıdığı markalar. O yüzden bu yarışma çok değer katıyor inancındayım.
- MIT Enterprise Forum Turkey 50K Business Plan Competition'ın yarışmacılara katkıları nelerdir?

Bir grup insan hayal ediyor, ama bunu sunabileceği olanaklar yok. İş dünyasının yeni fikirlere ihtiyacı var. MIT (Massachussets Institute of Technology) Enterprise Forum Turkey tam bu noktada devreye giriyor. O yarışmaya katılmak çok önemli çünkü profesörler, başarılı girişimciler ve iş dünyasının duayenleri, yarışmacılarla deneyimlerini paylaştıkları atölye çalışmaları yapıyorlar ve bu iş fikrinin nasıl atölye çalışmasına dönüşeceğini öğreniyorlar. Raporlama, iş fikrinin fizibil olup olmaması, pazara uygunluk durumunu öğreniyorlar. Yarışmacılar eğitimler alıp, hepsi kendi konusunda uzman olan jüri üyeleri tarafından değerlendiriliyorlar. Finalde, fikir patent altına alınıyor ve bu yarışma iş kurulmasına önayak oluyor. Düzenlenen aktivitelerde, sunum ve basın yoluyla projeler duyuruluyor.
Toyota'nın beklentisi, iş fikirlerinden bir veya birkaçının önce ulusal sonra uluslar arası bir marka olması. Toyota, bu yarışmanın tek sponsoru. Bizim inancımıza göre beş – on yıllık süreçte mutlaka Türk markası çıkacak.
- AL Grubun çatısı altında bulunan BRJ'den biraz bahseder misiniz?

BRJ'de istihdam ve kariyer planlaması var. Mavi yakalılar eğitiliyor. Nasıl cv hazırlayacaklarından, mülakatlara gittiklerinde nasıl davranmaları gerektiğine kadar iş hayatına hazırlıyorlar. Firmalarla, kişileri bir araya getiriyorlar. Yurtdışındaki örneklerde ise meslek kurslarına gönderip sonrasında iş imkanları sağlıyorlar. BRJ Türkiye'de bir yıl önce kuruldu. İş gücüne sahip ama iş olanağı olmayan insanlara yönelik girişimcilik çalışmaları yapıyorlar.
- Kurumsal girişimcilikle ilgili düşünceniz nedir?

Kurumsal girişimciliğin artıları ve eksileri var. Bu nereden baktığınıza göre değişen bir yapı. Geleneksellikten çıkamayan veya gelenekselliğe uyan ve devam eden şirketler var. Ailenin kararlarına göre hareket edip büyüyenler veya bağımsız devam etmeyi seçip kendi girişimlerini kuranlar var. Dediğim gibi, bu nereden baktığınıza bağlı olarak değişiyor.
- Girişimler sizce önümüzdeki yıllarda nasıl büyüyüp, gelişecek?

Şirketlerin lokal olma devri artık geçti. Başarılı olacak olanlar; yeni pazarlar bulanlar ve kendilerini kısıtlamadan hareket edenler. Kurumu yeni pazar veya iş fikirleriyle ilgili çalışma yapıp, yeni sektörlerdeki iş olanaklarına sahip olanlar büyüyecek. Ar-ge çalışmaları çok önemli. İlerleme şekli, pazar payını büyüterek, yeni pazarlar bularak yada farklı sektörlere girerek olacak. Bunun için aynı yerde saymamak lazım. Kurumlar artık çok bilinçli. Çok iyi pazar araştırmaları yapıyorlar. Girilmemiş pazarlarda mevcut işleriyle yeni pazarlar yaratıyorlar. On yıl öncesine kıyasla çok iyi durumdayız.
- Toyota dünyada ve Türkiye'de nasıl büyümeyi hedefliyor?

Toyota globalde alt yapı, ar-ge çalışmalarına çok önem veriyoruz. Her yıl altı – yedi milyar euro bu çalışmalara ayrılıyor ve hep yeni patentler alınıyor. Örneğin, hybrid araba çalışmalarına 1970lerde başlamış. Çevre kirliliği yaygınlaşacağı öngörüsüyle, gelecek fosil yakıtlara daha az bağımlı olsundan yola çıkarak elektrikli otomobil üretmeye başlamışlar. Pilli araçlardan gerekli randıman alınamayınca, kendi kendini şarj eden hybridi bulmuşlar. Toyota, bu otomobilleri on beş yıldır satıyor.Yenilikçi fikirlerle hareket ediyoruz. İnovasyon ve yeni teknolojiler dizayn ediyoruz. Türkiye'de ise Pazar payımızı artırmak hedefiyle büyümeye devam edeceğiz. 2020'de ülkemizde lider marka olma hedefimiz var.
. Bunların dışında AL Grup olarak Türkiye'de finans şirketi, satış sonrası hizmet veren şirketimizle farklı sektörlerde yapılandırmalar içerisindeyiz. Türkiye'de de yeni sektörleri analiz ediyoruz. Fırsat gördüğümüz sektörlere girmek istiyoruz. Yeni iş fırsatlarıyla ilgili arayışlarımız ve çalışmalarımız devam ediyor.

- Türkiye'deki girişimciliği nasıl değerlendiriyorsunuz?

Türkiye'de girişimcilik gelişiyor. İyi örneklerle insanlar cesaretlendiriliyor. Hayalinin peşinde koşan ve çok başarılı olan insanlar var. Mutfak Sanatları Akademisi bunun çok güzel örneklerinden biri. İnsanlar farklı olana önce şüpheyle bakıyor ve tepki veriyor. İlk fikir çıktığında, kendi fikrine inanan kişi zorluklardan yılmayıp, peşinden gitmeli ve mücadele etmeli. Güzel örnekler insanları tetikliyor. Koton'da çok başarılı bir örnek. Kuzguncuk'ta başlayan girişimcilik hikayesinin 15 yılda bu hale gelmesi çok ilham verici. Hayallerine sarılıp devam edenler kazanıyorlar.
- Toyota, 1900lerin başında başlayan bir girişim, biraz hikayesini öğrenebilir miyiz?

Üç kuşak öncesi otomatik halı dokuma tezgahları geliştiriyor. Sonra daha farklı işler yapmak istediklerine karar veriyorlar. Ford, ilham kaynağı oluyor. Japonya'ya dönünce aynısı yapmak istiyorlar. Finansman bulup, makinaları alıyorlar. Fakat, 2. dünya savaşı çıkıyor, ama yılmıyorlar. Fuarlara katılıp ürettikleri arabaları gösteriyorlar, yarışlara katılıyorlar. Kısacası iğneyle kuyu kazarak bugünlere geliyorlar.
- Sizce önümüzdeki dönemlerde hangi sektörler ön plana çıkacak?

Dünyada bilgi teknolojileri çok önemli. E ticaret ve iletişimlerle ilgili yeni projeler ön plana çıkacak ve bunlar bilgi teknolojileri dünyasında olacak. Enerji sektörü de ön plana çıkacak.
- Sizin kariyerinizde, geçmişe dönüp baktığınızda yıldızın parladığı an ve dönüm noktası neresi?

Demir-çelik sektöründe çalışırken otomobil sektöründen aldığım teklifi değerlendirip farklı sektöre geçmem benim için dönüm noktasıdır. 2003 yılında ALJ Grup ile çalışmaya başlamam diğer bir kilometre taşı.
- Girişimci olmak isteyen gençlere tavsiyeleriniz nedir?

Önce doğru insan olsunlar. Mutlu olacakları işi yapsınlar. Yaptıkları işte değer yaratmak, işi üretmek ve akşamları uyuduğunda kafanı rahat yastığa koymak çok önemli. Bunları göz önünde bulundurup girişimlerine başlasınlar.

Bu keyifli sohbet için Ali Haydar Bozkurt'a teşekkür ederim.

Duygu Eren
Stratejik İletişim ve Kariyer Danışmanı
Yazarla iletişim için: duygu@dpdanismanlik.com