İran'da suçüstü yakalandı

Dünya finans sektörü 21 küresel bankanın göz altına alındığı Libor skandalından sonra yeni bir çalkantıyla daha karşı karşıya. Dünyanın en büyük bankalarından HSBC, İran, Küba, Kuzey Kore, Sudan, Suriye gibi devletlerin paralarını Birleşmiş Milletler kararlarına aykırı olarak aklamakla suçlanıyor. Bankaya yöneltilen suçlamalar arasında uyuşturucu, silah kaçakçılığı ve terörün finansmanı konuları da var. Sektörde üst üste yaşanan skandallar küresel politikayı da etkileyecek bir araştırmanın yolunu açtı. ABD Senatosu dünyanın en büyük bankalarından HSBC hakkında zehir zemberek bir rapor hazırladı. 2001-2007 arasında 28 bin işlem tespit edilirken, bu işlemlerin 25 bini yani neredeyse tamamı İran ile ilgili. İran ile toplam 19.4 milyar dolarlık bankacılık işlemi yapılırken 'stripping' denen bir yöntem izlendi. Yapılan her işlemden sonra İran'daki referans bölümü silinerek yasa dışılık ortadan kaldırıldı. HSBC Bank USA N.A. (HBUS) üzerinden yapılan işlemlerin toplam tutarı da 19.7 milyar dolar oldu.

6 İRAN BANKASI İLE İŞBİRLİĞİ
Bir yıl süren, 1.4 milyon adet belgenin incelendiği ve 75 HSBC yetkilisi ile yapılan görüşmeler sonrasında hazırlanan rapor, bankanın HBUS iştirakinin en az altı İran bankası ile bağlantısı olduğunu ortaya koyuyor. Bu bankalar Bank Melli, Bank Kesharvazi, Bank Markazi, Bank Sepah, Bank Tejarat ve İran İhracat Geliştirme Bankası.
TÜRK BANKALARINI TEHDİT ETTİLER
İran ambargosunun derinleşmesi üzerine geçtiğimiz yıl ABD Hazinesi'nden gelen bir heyet, Türk bankalarına İranlılar ile çalışmamaları yönünde ültimatom vermişti. Ancak yayımlanan son rapor İran'a yönelik finansal ambargoyu delen banka ve bankaların ABD merkezli olduğunu ortaya çıkardı. HSBC'nin en yoğun işlem yaptığı iştiraki ABD'deki HSBC Bank USA N.A. (HBUS). Yine HSBC'nin alt şirketlerinden HBME JP Morgan Chase de açtığı hesap üzerinde 'u dönüşü' diye tabir edilen işlemlerle örtbas etme girişiminde bulunmuş.
1 MİLYAR DOLAR CEZA GELMESİ BEKLENİYOR
HSBC'ye 1 milyar dolarlık ceza verilmesi bekleniyor. Ayrıca HSBC yöneticileri yanlış giden uygulamaların hesabını da verecek. Bir mesaj yayınlanan HSBC Genel Müdürü Stuart Gulliver ise "Yanlış giden işlerin düzeltilmesinde sorumluluk üstlenmemiz yerinde olur" dedi.
KUZEY KORE, SURİYE VE KÜBA DA VAR
2002-2007 yılları arasında HSBC'nin iştiraklerinden HBUS'in ambargoyu deldiği tek ülke İran değil. HBUS aynı zamanda Burma, Küba, Kuzey Kore, Sudan, Suriye, Cayman Adaları, Suudi Arabistan ve birçok yasaklı kişi ve kurumla ilişkiye girmiş. Soruşturmayı yürütenler bankanın havale işlemlerini gereğince takip etmek, detaylı inceleme (due diligence) yapmamakla ve personelinin yetersiz kalması nedeniyle eleştiriyor.