Girişimci neden başarısız olur

Girişimcinin en büyük korkularından biri şüphesiz başarısız olmaktır. Kültürümüzde başarısızlıktan bahsedilmez, düşenle dost olma, düşene bir tekmede sen vur gibi atasözlerimiz bile vardır. Başarısızlar; görmezden gelinir, dışlanır, kulaktan kulağa konuşulur ve yargılanırlar. Başarısızlık can acıtır, maddi veya manevi kayıp ne olursa olsun insanı mutsuz eder. Kişi, başarısızlık sebeplerini sadece kendisine kabul ettirmekle uğraşmaz, etrafında bir sürü meraklı ve soru soran bir orduyla da baş etmek zorundadır. Girişimci, bir sürü zaman, emek ve para harcamış sonunda hüsrana uğramıştır. Ailesi, arkadaşları, eşi dostu, iş çevresi bu başarısızlığı sorgular. Benim inancımsa bu konuda tam tersi şekilde; Başarısız olmayan kişinin hayatta hiçbir şey yapmamış, hiçbir risk almamış, kendi güvenli limanından çıkamamış bir tatlı su balığı olduğu yönünde. Ders alınmış başarısızlık ise bana göre başarı demek. İşte başarısızlığın başarıya giden yolda bir öğrenme süreci ve dinlenme noktası olma hikayesi burada başlıyor.
Aynı ağaca iki kere yıldırım düşmez denir, bu yüzden insanların hataları da çeşitlilik göstermeli. Aynı hatalar, birkaç kez yapılıyorsa bu sefer insanın kendine dönüp bir bakması ve sorgulaması gerekir. Nerede ve neden sürekli takılınıp düşülüyor. Başarısızlığı bütün hücrelerine kadar yaşamış ve hala tutkuyla devam etmek isteyenlerin mutlaka başarılı olacağına inanıyorum. Hatalardan çıkarılan dersler insanı büyütür. Hayat yolunda alınan ve bedeli en pahalı olan ders insanın kendi çıkarımlarından aldığı derslerdir. Girişimcilik ise o yolda biraz bilinmezler sanatı. Ne kadar strateji kurulsa da kervan yolda düzeliyor ve o yolculuk sırasında başarısızlıklarla karşılaşmak bazen kaçınılmaz olabiliyor. İşte bu yüzden "hep denedin hep yenildin, gene dene gene yenil, daha iyi yenil" diyen Samuel Beckettın sözü bana dördüncü Rocky filminde Rus boksörden ardarda darbeler yiyen Slyvester Stallone'u hatırlatır. Asla ayağa kalkamaz diye ekran karşısında kilitlenmişken, Rocky ayağa kalkar ve küllerinden yeniden doğar. İşte, hayatın ta kendisi ve her girişimde üst üste gelen darbeler karşısında bizim ne kadar hızla ayağa kalktığımız ve devam etme isteğimizdir. İnsanlar ancak kendi hatalarından öğrenirler. Bunun daha ucuz yolu başkalarının hatalarından öğrenmektir. Girişimci neden başarısız olur şimdi bunları bir bakalım:
1- Riski Bölmemek: Girişimcilik, başlı başına risk almak ve o riski iyi yönetme becerisini gösterme sanatıdır. İlk başta gereğinden çok para harcama, kalemler arasında finansal yönetimi iyi yapamamak, başarısızlığın başlıca sebeplerindendir. Riski bölmek gerekir. Aynı şekilde, hiç risk almamakta başarısızlık sebebidir. İşinize değer kattığı sürece, risk almanız gereklidir.
2- Fikri İcra Edememek: Girişim, fikrin icra edildiği yerde başlıyor. Bunun için plan aşaması önemlidir. Eğer bu süreç iyi yönetilmezse fikir sadece, fikir olarak kalır. Herkesin aklına aynı fikrin gelebileceği unutulmamalıdır. Burada fark yaratan sizin bunu gerçekleştirme şeklinizdir. Girişimcinin planlamasında, pazar, hedef kitle, bütçe, gelir modeli, pazarlama ve yönetimin nasıl olacağının belirlenmesi gerekir. Unutulmamalı ki uygulama, başarının çok önemli bir kısmını oluşturur.
3- Yanlış Kişilerle Yola Çıkmak: Yanlış kişi kavramı girişimcinin başarısızlığında önemli rol oynar. Bu kişi yanlış ortak, yanlış çalışan veya yanlış yatırımcı olabilir. Bu kişilerden vazgeçmeniz ve yola başka kişilerle veya yalnız devam etmeniz gerekebilir. Bu noktada, duygusal davranmayıp bu kararları almak, kendinizi ve girişiminizi başarısızlıktan kurtarır.
4- Değişime Ayak Uyduramamak: Girişimci; yeniliklere ve değişime adapte olmayı ve iş modelini adapte etmeyi bilmeli. Kervan yolda düzelir girişimler için çok inandığım bir söylem. Her şey en başta planlandığı gibi gitmez, teknoloji, çeşitli yenilikler, hizmetler her gün olmakta. Bunları girişimine, ihtiyaçları doğrultusunda entegre edebilecek ve değişime açık kişiler ancak başarılı girişimci olabiliyor.
5- Odaklanamamak: Girişimcinin odaklanması gereken birçok konu vardır. Öncelikle, pazarı seçmek ve ona odaklanmak gerekir. Girişimcinin kısa, orta ve uzun vadeli hedefleri olmalı ve bunlara yönelik çalışmalı. Kendi işini kurarken, en önemli şeylerden biri müşterilerine odaklanmaktır. Girişimcilik, istihdam yaratmakla ilgilidir. Müşterilerini iyi tanıyıp, onlara kulak verenler kazanacaktır.
6- İşleri Delege Edememek: Girişimcilik, bir ekip işidir. O ekipteki herkesin katkısı ve yarattığı değer farklı farklıdır. Ancak, işleri sadece kendi başına yaptırmak isteyenler, her zaman zorluk çekeceklerdir. Büyük resimde, işler ekibe delege edilmeli ve kontrol mekanizması oluşturulmalıdır. Bu ekipte herkesin birbirlerini tamamlayan görevleri ve uyum içinde çalışma şekli olmalıdır.
7- Finansal Kaynakların Yanlış Kullanımı: Girişimlerin başında bütçe planlaması yapılmalıdır. Ancak, bu planlama her zaman diğer çıkacak alternatif masraflara açık kapı bırakılacak şeklinde hazırlanmalıdır. İlk para kazanıldığı an, kontrolsüz büyüme veya ihtiyaç dışı harcamalar sonrasında nakit akışını iyi yönetememek ve finansal kaynakların yanlış kullanımından ötürü başarısızlıklar meydana gelir.
8- Gerçekçi Olmayan Beklentiler: Girişimci olmak isteyenler, kısa zamanda çok para kazanma hissiyle yanıp tutuşuyorlarsa baştan hiç başlamamalılar. Gerçekçi olmayan beklentiler ve hayaller girişimciyi ancak mutsuz edecektir. Girişimci sabırla ve enerjiyle, emin adımlarla yol alacaktır. Altyapısı oluşmamış bir girişim ve iş modelinin sürdürülebilir olması mümkün değildir.
9- Başarısız Olma Korkusu: Korku, insanı sürekli şüphede bırakır ve gereğinden fazla kontrole yol açar. Bu garantici tutumla girişimci, aksiyon almaktansa kaybedip kaybetmeyeceğinin hesabını yapmaya başlar. Başarısız olmaktan korkmak, bir süre sonra başarısızlığın kendisini getirecektir. Önemli olan, hatalardan ders almak, aynı hataları tekrarlamamaktır. Denemekten vazgeçmeyenler mutlaka başarılı olacaklardır.
10- Mentorsuz Yola Çıkmak: Mentorsuz girişimci, antrenörsüz futbolcu gibidir. Daha önce denemiş kendilerine örnek alabilecekleri kişilerden fikir ve destek alan girişimciler diğerlerine oranla öndedirler. Deneyim sahibi kişilerin tecrübelerinden faydalanmak, kendimizin düşüp öğrenmemizden çok daha kolay ve acısız olacaktır.

Duygu Eren
Stratejik İletişim ve Kariyer Danışmanı
Yazarla iletişim için: duygu@dpdanismanlik.com