Kayıkçı kavgasında fatura Türkiye’ye

İran, İsrail ve ABD üçgeninde yaşanan nükleer gerilimin faturası Türkiye'ye çıkıyor. Önce Birleşmiş Milletler (BM) ardından ABD ve Avrupa Birliği'nin İran'a karşı giderek sıkılaştırdığı ambargoların, para transferinden sonra altın ve gümüş gibi kıymetli madenlere de uzanması gündemde. Bu da Türkiye için büyük bir sorun oluşturuyor. Çünkü İran, ABD yaptırımları nedeniyle Türkiye'ye verdiği gaz karşılığındaki alacaklarını döviz olarak transfer edemiy o r . Tahran bu nedenle BOTAŞ'ın TL olarak ödediği bedellerle Türkiye'den mal alıyor, kalan parayı da altına çevirerek ülkesine götürüyor. Böylece İran ve Türkiye, BM ambargosuna takılmadan kendi çıkarları doğrultusunda ticaret yapıyor. ABD Senatosu'nda tasarı aşamasında bulunan yeni ticaret yaptırımları devreye girerse, Türkiye'nin en büyük ikinci gaz tedarikçisi İran'dan alımlar ödeme aracı sıkıntısı nedeniyle zora düşecek. Türkiye'ye İran'dan gelen gaz toplam ithalatın yüzde 18.7'sine denk geliyor. ABD ve BM'nin giderek artan ambargolarının temelinde, İran'ı ekonomik olarak çökertip, rejimi devirmek, böylece İsrail'e karşı nükleer tehdidin ortadan kaldırmak var. Ancak bu ambargoların faturası ABD ve İsrail'e değil, Türkiye başta olmak üzere yaptırımları uygulamaya zorlanan ülkelere çıkıyor. Bu ülkeler İran'dan aldıkları petrol ve gaz yerine daha yüksek maliyetli kaynaklara yöneliyor. Bedeller ise söz konusu ülkelerin halkı tarafından ödenmek zorunda kalıyor.
DENİZ TAŞIMACILIĞI, LİMANLAR VE TERSANELERE DE AMBARGO
Bir yıl önce yürürlüğe giren ve İran'ın petrol gelirlerini düşüren yaptırımların genişletilmesinin amacı, İran'ı uranyum konusunda zorlamak. Demokrat Parti senatörü Robert Menendez ile Cumhuriyetçi Senatör Mark Kirk'ün hazırladığı tasarıda deniz taşımacılığı, limanlar, gemi inşası ve yeni enerji türlerini kapsayan sektörler de var. Menendez, "Şu andaki çabalarımızın önemli bölümü, enerji deniz nakliyatı ve bu gibi başka kolay yayılabilecek sektörlere yönelik" dedi.
ALTIN İHRACATI 4 MİLYAR $
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre Türkiye 2011'in dokuz aylık döneminde 4.5 milyar dolar net altın ithalatı yaptı. Bu yılın aynı döneminde ise 4 milyar dolarlık altın ihraç edildi. İran'a altın ihracatı ağustostan itibaren dururken, bu tarihten sonra Birleşik Arap Emirlikleri'ne altın ihracatı arttı.
BAKAN KONUŞTU, ABD HAREKETE GEÇTİ
ABD'nin ambargoyu derinleştirebileceği haberlerinin Başbakan Yardımcısı Ali Babacan'ın 5 gün önce yaptığı açıklamadan sonra gelmesi dikkat çekti. Babacan, "Türkiye olarak İran'dan aldığımız gazın parasını TL olarak yatırıyoruz. Onlar piyasadan altın alıyor" demişti.
ABD'NİN YAPTIRIMLARI KENDİSİNİ BAĞLAR
Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan, "Amerika'nın yaptırımları, kendisini bağlar. Bizim çok taraflı uluslararası anlaşmalarımız var. Bunlar da bizi bağlar. AB'nin açıklamaları ise bağlamaz. Çünkü, AB üyesi değiliz" dedi. Türkiye'nin 10.7 milyar dolarlık altın ihracatı, 6.7 milyar dolarlık da altın ithalatı yaptığını anlatan Çağlayan, "Biz, 20 binden fazla ürün ihracatı yapıyoruz. Altın onlardan sadece biri. Domates, patates, satarken ihracat oluyor. Altına gelince, arkadaşlar bu konuya takılmayın. Bu yönde talep geldiği müddetçe, dünyanın her yerine altın dahil her ürünü satmak için 24 saat koşturuyoruz" diye konuştu.