Devalüasyon tüyosunu ekonomi yönetimi verdi

Cumhuriyet tarihinin en büyük ekonomik krizi olan, Türkiye'ye 300 milyar lira kaybettiren, binlerce kişinin işsiz kaldığı, yüzlerce işyerinin kepenk kapattığı 2001 krizinin üzerinden 12 yıl geçti. Şubat 2001'de Milli Güvenlik Kurulu'nda Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer ile Başbakan Bülent Ecevit arasında 'Anayasa kitapçığı' fırlatılmasıyla fitili ateşlenen krizin kazananları ve perde arkasındaki isimler hep kamuoyunun gündeminde merak konusu oldu. O dönemde İstanbul Ticaret Odası Başkanı olan Mehmet Yıldırım dün çarpıcı bir açıklama yaparak 2001 krizinden etkilenmeyen bazı banka ve bankerlerin devalüasyon tüyosunu ekonomi yönetiminden aldığını ileri sürdü. 2001 krizinde esas zararı, sanayici ve tüccarın gördüğünü, finans sektöründe olanların bir kısmının ise bu durumdan yararlandığını anlatan Yıldırım, "Para birkaç ailenin cebine girdi. Devalüasyon kaçınılmazdı ama bir gecede borçlanarak elinde bulunan lirayı dolar ve euroya yatıranlar mutlaka bunun tüyosunu bir yerlerden almışlardı" dedi.
ECEVİT İSTEMİYORDU
Yıldırım, ekonominin ısındığı sıralarda Başbakan Ecevit ile aralarında geçen şu diyalogu aktardı: "2001'de Ecevit ile bir araya geldiğimizde 'Dolar almış başını gidiyor. Ne yapacağız' diye sordu. 'Devalüasyon' deyince 'Bana bunu deme' karşılığını verdi. Ama 1-2 gün sonra devalüasyon kararı alındı. Devalüasyon tüyolarını verenler herhalde yüzde 10 pay da almıştır."
EN ÇOK DÖVİZİ CİTİ VE DB ALDI
Kamuoyunda 'kara çarşamba' olarak da adlandırılan krizde bir gecede faizler yüzde 7 bin 500'e çıktı. Merkez Bankası'ndan bir gecede 7.6 milyar dolar çıktı. Kur 600 bin liradan 1 milyon 600 bin liraya fırladı. Piyasaları kontrol edemeyen dönemin DSP-MHP-ANAP'tan oluşan koalisyon hükümeti dalgalı kura geçme kararı aldı. Merkez Bankası 20-21 Şubat'ta dövize talep gelmesin diye para musluklarını kapattı. Piyasaya borcu olan kamu bankaları ve nakit açığı olan bazı özel bankalar bu yüzden yıkıldı. Merkez'in 5.4 milyar dolarlık döviz satışında en çok kar eden Citi ve Deutsche Bank (DB) oldu.
BİLGİLER BASINA SIZDI
Dönemin Ziraat Bankası Genel Müdürü Osman Tunaboylu yaşananları "Babama anlattığım bürokrasi ve bankacılık hikâyeleri" adlı kitapta anlattı. Kitabında medyanın faturayı kamu bankalarına kestiğini anlatan Tunaboylu, siyasi ve bürokratlarla yaptığı konuşmaların birebir televizyonlarda yayınlanmasına anlam veremediğini söylüyor. Tunaboylu, o dönem CNN Türk'te ekonomi programı yapan Erdal Sağlam ve Enis Berberoğlu'na atıfta bulunuyor.