Rant ekonomisine dönüş

Ekonomi yönetiminin retorik bahanelerine rağmen açıklanan her rakam Türk ekonomisindeki tersine yapısal dönüşümü ortaya koyuyor. Geçen yıl ekonomideki yüzde 2.5'lik büyümeye rağmen kârını yüzde 18.8 artırarak 23.5 milyar liranın üzerine çıkaran bankalar yeni yıla da hızlı başladı.
ÖZKAYNAĞIN 1.5 KATI KÂR
Yılın ilk ayında bankalar 2.5 milyar kârla rekor kırdı. Ocak ayında kâr artışı 2012'ye göre yüzde 37.1 oldu. Bankaların varlığını borçlu olduğu sanayi kesimindeki üretim ise sadece yüzde 1.9 arttı. Rakamlar, AK Parti'nin seçim beyannamesindeki rant yerine üretimi hedefleyen ekonomik modele de uymuyor. Tüketicilerin kredi kartı aidatı, dosya masrafları, ücret ve komisyonlar nedeniyle çok sık eleştirdiği bankacılık sektörünün kârı son 6 yılda 111.2 milyarı geçti. Sektörün kârı 2007'de 12 milyar lira iken, geçen yıl bu rakam 23.5 milyara kadar çıktı. Finans sektörü 6 yılda özkaynaklarının 1.5 katı kâr elde ederek rekor kırdı. Bu rakamlar "Kârımızı kıskanmayın, özkaynaklara bakmak lazım. Yatırdığımız sermaye çok yüksek" diyen bankacıları da bir anlamda yalanlıyor. 2007'de bankaların özkaynakları 76 milyar düzeyinde iken son 6 yıl içinde bu rakamın 1.5 katı kadar net kâr elde eden bankalar dünyayı kıskandıracak bir hale geldi.
90'LARDA HAZİNE'YE, ŞİMDİ HALKA FAHİŞ FAİZ
1990'lı yıllarda yaşanan siyasi ve ekonomik istikrarsızlık döneminde dünyanın en yüksek faiziyle Hazine'ye borç veren bankacılık sektörünün kazanç kapısı son 10 yılda önemli ölçüde değişti. Bütçe açıklarının kapanması, borç stoku ve borçlanma gereğinin düşmesiyle Hazine'ye para satmak eskisi kadar kârlı olmaktan çıktı. Hâlâ dünya ortalamasına göre yüksek olsa da Hazine'nin borçlanma faizleri yüzde 6'yla enflasyonla başa baş noktaya yaklaştı. Buna karşın bankalar kâr hortumunu reel sektör ve halka çevirdi. Halen Türk tüketicisi ve KOBİ'leri, dünyanın en yüksek reel faiziyle kredi kullanmayı sürdürüyor. Hesaplamalara göre tüketici ve işletme kredilerindeki reel faiz ABD'nin 10, Avrupa'nın 5, Çin ve Hindistan gibi gelişen ülkelerin 2 katından fazla.
SANAYİ ÜRETİMİ YÜZDE 1.9 ARTTI
Büyümenin öncü göstergesi olan sanayi üretimi ise yıla bankalar kadar şanslı başlamadı. Geçen yıl kesintisiz büyüme döneminden sonra ekim ayından itibaren çarkların dönmediği sektörde üretim 2012'nin aynı dönemine göre yüzde 1.9'luk artış gösterdi. Bir önceki aya göre de sanayi üretimi yüzde 2.3 arttı.