Galata iş melekleri ve melek yatırımcılık

Girişimci için en önemli ihtiyaçlardan biri finansmana ulaşmaktır. Ancak, girişimlerin ayağa kalktığı nokta, bu finansmana sahip olduktan sonra başlamaktadır. Aldığı yatırımı doğru değerlendirmek ise girişimcinin kendisi kadar, mentorluk almasına ve o parayı "akıllı para" olarak kullanabilmesine bağlı. Bugün, röportajını okuyacağınız Emre Kurttepeli; İstanbul'un ilk melek yatırımcılık organizasyonu olan Galata İş Melekleri'nin başkanı. Aynı zamanda, Türkiye'nin en başarılı internet girişimlerinden, Mynet Grubunun da kurucusudur. Galata İş Meleklerinin üyeleri arasında; değerli, bilgili ve kendi işlerinin en önde gelen isimleri yer almaktadır. Bu melek yatırım organizasyonu, teknoloji start up şirketlerine yatırım yapan girişimcilerden oluşmaktadır. Bu melek yatırımcılar, daha önceden kendi işlerinde aynı sorunları yaşayıp başarılı oldukları için, şahsi tecrübelerine dayanarak tavsiyeler vermekte ve girişimcilere fayda yaratmaktadırlar. Akıllı paraya ve doğru mentorlara ulaşmak isteyen bütün girişimciler için Galata İş Melekleri şüphesiz en doğru platformlardan biridir. Şimdi sizi, Galata İş Meleklerinin başkanı, başarılı işadamı Emre Kurttepeli röportajıyla baş başa bırakıyorum.

Özgeçmişinizi öğrenebilir miyiz?
26 milyon kullanıcı ile Türkiye'nin en büyük internet portalı olan Mynet Grubunun kurucusu ve başkanıyım. Robert Kolej ve Columbia Üniversitesi/NY mezunu olup, aynı zamanda çoğunlukla kendi kategorisinde lider olan e-ticaret'ten dikey sosyal network sitelerine, mobil ve oyun şirketlerine kadar 20'den fazla internet ve teknoloji şirketinin kurucusu veya melek yatırımcısıyım. Sobee, Trendyol, Evidea, Hediyemo, Mobilecraft,
Sepeteko firmaları yatırımlarımdan bazıları. Daha önce, Türkiye'nin en büyük kurumsal internet servis sağlayıcısı olan Fornet'i kurdum ve 3 yıl sonrasında bir telekom şirketine sattım. Şu anda Türkiye'nin en önemli melek yatırımcı ağı olan Galata İş Melekleri (GBA)
başkanlığını yapmaktayım. Aynı zamanda, Türkiye Girişim Sermayesi Meclisi ve TOBB Genç Girişimciler Konseyi yönetim kurulu üyesi ve Columbia Üniversitesi İstanbul Global Center kurucularındanım. Young Presidents Organizationla Endeavor'ında üyesiyim.
Galata İş Melekleri (GBA) ne amaçla kuruldu?
Türkiye'de yatırımcılık ekosistemi yeni gelişiyor. Teknolojiye beraber akıllı para dışında network yaratabilecek insanlara ihtiyaç var. Sadece para değil, mentorluk yapılması da gerekli. Gbayla beraber, firmaya inanan yatırımcılar grubunu oluşturduk. Çünkü, şahıslar tek
başına belli miktarlarda yatırım yapabiliyorlar. Toplu olarak hareket edildiğinde para miktarı ve mentorluk paylaşımı da artıyor. GBA, bu amaçla kuruldu. Ekosistemin gelişmesine de yardım ediyoruz.

GBA'da bugüne kadar kaç yatırım yapıldı?
Biz, yılda yaklaşık 400 tane girişim başvurusu değerlendiriyoruz. Ön elemeden geçen 40-50 projeyi toplu olarak dinleyip, inceliyoruz. 6 - 7 projeye indirdikten sonra, projeler netleşiyor ve yatırım yapılıyor. Şu ana kadar 10 projeye yatırım yaptık.
GBA'da üye profili nasıl?

Internet ve Teknoloji sektörü ağırlıklı, uzmanlaşmış, şirketlerini genelde satmış ve bu maddi kazanımlarını yatırıma dönüştürmüş kişilerden oluşuyor. Üyeler projelerde birbirleriyle ortak olduklarından hem vizyon olarak hem de etik olarak birbirleriyle uyumlu olması çok önemli.
Bu sebeple yeni üye alırken çok hassas davranıyoruz, GBA üyelerinin tamamının olumlu bakacağı bir aday olmalı.
Melek yatırımcı kime denir?

Kendi parasını ortaya koyan ve geri dönüşümde esnek düşünebilen kişi melek yatırımcıdır. Bununla beraber, para dışında mentor olarak yardımcı olmak isteyen kişidir. Yapılan yatırımların geri dönüşümü 5 - 10 senedir. Ben önümüzdeki zamanda başarı faktörünün
artacağına inanıyorum. Her şey daha esnek ve daha hızlı olacak ve daha çok melek yatırımcı olacak. Amerika'ya baktığımız zaman melek yatırımcılar ekonominin itici gücü haline gelmiş durumdalar. Amerika'da yılda yeni kurulan 50bin firmaya $20milyar dolar Melek
Yatırımcılar tarafından yatırılıyor ve bunların büyük bir bölümü Melek Yatırımcı ağları üzerinden yapılıyor. Ülkemizde yeni girişimlerin parasal kaynak bulmasının zorluğu göz önüne alınırsa, Melek yatırımcıların çok yakın gelecekte Türk ekonomisinde önemli bir katalizör olacağına inanıyorum.

Melek yatırımcı karşısındaki girişimcide ne görmek ister?
Yaptığı işi gerçekten yapmak istemesi, yani tutkuyu görmek ister. Yaptığı işin ne kadar büyüyebileceğini anlamak ister. Pazar henüz oluşmamış olsa bile, sisteme etki edebilir. Girişimcinin iddiası büyük olmalı çünkü en büyük risk girişimcinin kendisi. Bu yüzden Melek Yatırımcı fikirden evvel girişimciye ve ekibine bakıp, bu takımın bu işi başarabileceğine ikna olmak ister.
GBA olarak ekonomik istihdama katkınız nedir?
Şu ana kadar son 1 yılda 10 civarında yatırım yaptık ancak birkaç sene zarfında bu şirketler ve çalışanlarla 3000 - 5000 kişilik bir istihdam yaratacak.

Türkiye'de melek yatırımcılık ne seviyede?
Türkiye'de yatırımcılık yeni öğreniliyor. Yatırımcıyı ve girişimciyi aynı anda eğitmek gerek. Bu kültür yeni oluşuyor.
Melek yatırımcı olmak için çıkartılan teşviklerle ilgili ne düşünüyorsunuz?
Devlet, bu konuda çok duyarlı. İlk olarak teknoloji alanında teşviklerle başladı. Sonrasında melek yatırımcılığı özendiren ve destekleyen kanunlar çıkacak. Devlet, direk yatırıma destek olamaz elbette ancak mekanizmayı kurması gerekli.
Bir girişimci yatırım almak için neden GBA'yı seçmeli?
Internet teknolojilerinin adreslenebileceği GBA dışında pek yer yok. Internette akıllı para tabir ettiğimiz finansman dışında kendi işini büyütmek için gerekli networkü, know- how'u bulmak için en önemli adres GBA. Bununla beraber tek adres olmamak için melek yatırımcılık ağı kurulmasını da teşvik ediyoruz. Sonuçta, geniş perspektiften bakınca, yatırımcı ve melek ağlarının sayısının artması tüm girişimci ekosistemine fayda sağlıyor ve bu da tüm oyunculara olumlu etki ediyor.
Siz, aile işinizi yaparken girişimci olmaya nasıl karar verdiniz?
Girişimci olmayı değil, girişim yapmayı istedim. Aile işine çok zıt bir sektörde girişime başladım. Yurt dışında interneti gördüm ve o an bunun değişim yaratacağına inandım. O dünyanın parçası olmaya karar verdim. Birçok şey planladığımın üstünde gitti. İnternet dünyasında her şey jet hızıyla oluyordu. Bir şeyi yapmak için çok iyi bir platform olduğunu düşünmüştüm, yanılmamışım.
Forneti sonrasında Myneti kurduğunuzda, Türkiye'de internet kullanımı nasıldı şimdi neler değişti?
1996 yılında Forneti kurdum. Kullanıcı sayısı çok azdı. Misyon internetleşme üzerineydi. Erişim hızları çok yavaştı, içerik sadece yurt dışında bulunuyordu. 1999 yılında Mynet geldi. 2004 – 2005'te ilk yabancı yatırımımızı aldık. Son 4 - 5 senedir girişimci kimliğimin yanı sıra yatırımcı kimliğimle varım.
Türkiye'deki girişimcilik ekosistemi hakkında ne düşünüyorsunuz?
Ekosistem emeklilik aşamasında ancak iyiye gidiş var. Yolun çok başında olduğumuz için birçok konuda adreslenecek yerler yok. Bunların çeşitlilik halinde ve cezbedici olması lazım. İleride satılabilmesi ve borsaya açılması gerekli. Geniş kitlelere ulaşılmalı. Özellikle,
girişimcilere kaynak bulma konusunda Türkiye'nin yetersiz kaldığına inanıyorum. Son 5 yıla baktığımızda çok daha donanımlı bir Türk gençliği görüyorum. Eğitim kalitesi çok iyileşti, yurtdışında tahsil görmüş genç sayısı arttı, dünyadaki gelişmeleri daha yakından takip
ediyorlar ve önceki nesillere göre çok daha cesaretliler. Bütün bunları bir potada eritince bence önü çok açık ve girişimci bir gençlik karşımıza çıkıyor. Haliyle ben şahsen Türkiye'nin son 3-4 senedir dünya standartında girişimci ve girişimler ürettiğini görüyorum. Türkiye'nin
bu girişimlerin finansmanını çözebilecek mekanizmaları oturttuğu zaman korkunç bir potansiyele sahip olacağına inanıyorum.

Türkiye ve Amerika'daki ekosistem farkı nedir?
15 sene önce bunu bana sorsaydınız girişimci kalitesi derdim ama şimdi girişimcinin finansmanı en büyük fark. Sadece, Silikon vadisinde binlerce melek yatırımcı var. Facebook, Google da yatırımcılarla büyüyen şirketler. Az paranın aranıldığı ama yüksek riskli ve
dolayısıyla yüksek getirisi olan binlerce yatırım var orada. Para bulma süreçleri çok daha kısa ve zahmetsiz. Herkes biliyor ki girişim bir fayda sağlıyor ve iyi yönetiliyorsa para bulmak hiç problem değil. Ama Türkiye'de aynı özelliklere sahip birçok girişim finans kaynağı bulamadığından hayata geçemiyor veya ayakta kalamıyor.
Türkiye'de hangi sektörler girişim yapmak için ideal sizce?
İnternet, teknoloji ve bunu dışında servis sektörü. Örneğin: kurumlara hizmet, ödeme sistemleri, alınan hizmeti optimize edecek her türlü mekanizma.
Sizin beğendiğiniz girişimlerin ne tür özellikleri var?
Finansal anlamda başarılı girişimciler var. Ben şahsi olarak finansal taraf yanında, özellikle etki alanını büyük olan ve sosyal ekosisteme yüksek katkı sağlayacak projeleri destekliyorum.
Duygu Eren
Stratejik İletişim ve Kariyer Danışmanı
Yazarla iletişim için: duygu@dpdanismanlik.com