TOBB kararı 'devleti altüst eder' uyarısı

Anayasa Mahkemesi'nin (AYM) TOBB'da "üst üste iki dönem görev yapanlar 8 yıl geçmeden başkan olamaz" hükmünü iptal eden kararına iki üyeden "Devlet altüst olur" uyarısı geldi. İki üyenin gerekçesi önümüzdeki günlerde yaşanabilecek bir hukuk karmaşasının fitilini de ateşledi.
KÖŞK VE REKTÖR ÖRNEĞİ
Gerekçede Cumhurbaşkanlığı ve rektör seçimlerine atıfta bulunuldu. Hem Cumhurbaşkanlığı hem de rektörlerin seçiminde süre sınırlaması yapıldığı vurgulandı.
SEÇİLMİŞ KRALAR
17 kişilik mahkemenin iki üyesi Zühtü Arslan ve Nuri Necipoğlu'nun kaleme aldığı gerekçede, TOBB kararının diğer meslek kuruluşlarına örnek olacağı ve idari yapılanmada büyük kaoslar çıkaracağına işaret ediyor. "Sınırsız hak olamaz" diyen iki üye, kanunla getirilen süre sınırlamasının 'seçilmiş krallar'ın ortaya çıkmasını engellemeye yönelik olduğunu ifade etti. Süre sınırının Anayasa'nın ölçülülük ilkesine aykırı olmadığı, meslek kuruluşlarının seçimlerini düzenleme yetkisinin parlamentoya bırakıldığı vurgulandı. Arslan ve Necipoğlu yazdıkları gerekçede, TOBB'un yasasındaki 'süre sınırlaması'nın fırsat eşitliği, uzun süre görevde kalmanın getireceği 'güç zehirlenmesi' ve 'idari yozlaşma'nın önlenmesi amacıyla yapıldığı belirtildi. Mahkemenin davaya konu olmayan bazı maddeleri de iptal ederek 'yetkiyi aştığı' mesajı verildi. Gerekçede, "Şayet, iptal kararı sonucunda bir haksızlık olacaksa, bu durum dava konusu yapılmayan kanunlarda bulunan hükümler gereğince aynı durumdaki meslek kuruluşlarının yöneticileri için de geçerlidir" denildi.
ASKERİ YARGITAY HAKİMİ
Askeri mahkemelerde hakim olarak çalışan Nuri Necipoğlu, 2001'de Askeri Yargıtay üyesi olarak görev yaptı. Askeri Yargıtay Genel Kurulu'nca 2010'da Anayasa Mahkemesi'ne önerildi. Aynı yılın nisan ayında Yüksek Mahkeme'ye seçildi.
POLİS AKADEMİSİ KÖKENLİ
Yüksek Mahkeme'ye 2012'de yükseköğretim kontenjanından geldi. Bir dönem Polis Akademisi Başkanlığı yapan Zühtü Arslan, Anayasa Mahkemesi'nin 367 kararına büyük tepki koyan bir isimdi. AK Parti'nin sivil anayasa taslağında da bilim kurulu üyeliği yapmıştı. 2005'te de TESEV'in Almanak'nın hazırlanmasında görev almıştı.
ÇOĞUNLUK ANAYASA'YA AYKIRI BULDU
Oyçokluğuyla karar verilen iptal kararının gerekçesinde ise seçilememe konusundaki yasağın demokratik gereklerle izahının mümkün olmadığı belirtildi. Düzenlemenin seçme ve seçilme hakkına müdahale olduğu belirtilerek, yasaklamanın demokratik hukuk devleti anlayışıyla bağdaşmadığı, bu nedenle de Anayasa'ya aykırı olduğu belirtildi. Anayasa Mahkemesi Başkanı Haşim Kılıç ile 5 üye de iptal gerekçesinde çoğunluğun görüşüne katılmayarak, düzenlemenin Anayasa'nın hukuk devleti ilkesine aykırılığı gerekçesiyle iptal edilmesi gerektiğine dikkat çekti.
AİHM YOLU VURGUSU
İki üyenin gerekçesinde Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'ne dikkat çekilerek hem oda ve borsalar hem de diğer meslek kuruluşları için yol gösterildi. AİHM'ye taraf devletlerin seçilme hakkına yönelik çok daha ağır sınırlamalar koyduğuna vurgu yapıldı.