BIC danışmanlıktan girişimcilere hizmet

Girişimcilik, hem öğretilmesi hem de yaygınlaştırılması gereken bir konu. Türkiye ekonomisinin büyümesinde girişimcilerin rolünün artacağına ve daha da önem kazanacağına inanıyorum. Bunun gerçekleşmesi için, girişimcinin eğitimi çok önem taşıyor. Çünkü, bir girişimcinin şirketinde hem yönetici, hem pazarlamacı, hem hukukçu hem de insan kaynakları uzmanı olması gerekebiliyor. Bir şeyin herşeyini, herşeyin birşeyini bilen T tipi insan modeli, aslında girişimcinin ta kendisi. Bugün, Joachim Behrendt'ten girişimcinin alması gereken eğitimleri ve melek yatırımcılığı akademisyen gözüyle anlatmasını istedik. Kendisi, aynı zamanda girişimcilere eksikleri konusunda danışmanlık veren BIC Angel Investments'ın sahibi ve Galata İş Melekleri'nde melek yatırımcı. Şimdi sizi Joachim Behrendt röportajını okumaya devet ediyorum.

Bu işe başlamadan önce iş hayatında tecrübeniz oldu mu, nerelerde çalıştınız?

İlk işe başlamam Almanya'da bir turizm şirketi kurmamla oldu. O zamanlar öğrencilerin İtalya ve Fransa'ya kayağa gitmeleri için tatil programları organize ediyordum. Birkaç zaman sonra bu şirketi sattım ve bu sefer de turizm şirketlerine teknolojik altyapı satan bir şirket kurdum.O sırada yönetim doktorası yapıyordum. Sonrasında, Marmara Üniversitesi İşletme
bölümünden gelen teklifi kabul ettim ve akademisyen oldum. 4 yıl boyunca hem öğretmenlikyaptım hem de şirketlere danışmanlıklar verdim. 1997 yılında Londra'ya gittim. London School of Academics'te akademik kariyerime devam ettim ve bir firmada danışman olarak çalıştım. 2000 yılında Türkiye'ye geri döndüm ve Boğaziçi Üniversitesi İşletme bölümünde asistan oldum. O sırada BIC Danışmanlık'ı ve Nexum'u kurdum. Nexum'da internet, sosyal medya, dijital hizmetler ve mobil marketle ilgili danışmanlıklar veriyorduk. BIC ise yönetim danışmanlığı firması olarak faaliyet gösteriyordu. 2012 yılına kadar daha çok yurt dışından müşterilerim vardı. Özellikle, Almanya'ya yönelik danışmanlık hizmetleriydi bunlar. 2012 yılında yani bir sene önce Boğaziçi Üniversitesi'nde 2002 yılında bıraktığım dersleri tekrar vermeye başladım. Bu dersler girişimcilikle ilgili. Yine, 2012 yılı Eylül ayında Galata İş Melekleri'nden biri oldum ve melek yatırımcılığa başladım.

Şu an BIC melek yatırımcı olarak girişimcilere hizmet veren bir yapı oldu, bundan bahseder misiniz?
BIC Angel Investments; girişimcilerin ihtiyaç duyduğu finansmanı sağlamakta ve profesyonel olarak danışmanlık hizmetleri sunmakta. 1 milyon dolarlık melek yatırımcılık hedefimiz var. Başlangıç aşamasındaki girişimlere finansman desteği veriyoruz ve mentorluk yapıyoruz. Her hafta yaptığımız düzenli toplantılarda finansman, satış, insan kaynakları, dijital medyayla ilgili konularda BIC'teki takım arkadaşlarımızdan mentorluk alıyorlar. Sonrasında eğer bunların hepsi bizim için de uygunsa yatırım öncesi finans planı ve pazar araştırması yapıyoruz. İki yıl içinde ne kadar nakde ihtiyaç duyacaklarını hesaplıyoruz. Girişimcilerden %15 - 25 arasında hisse alıyoruz ve yatırım yapıyoruz. Şu an BIC olarak üç yatırım yapmak üzereyiz. Beşten fazla yatırım yapmayı istemiyoruz.
Yatırım yaptığınız girişimler hangi sektörden?
İnternet, e ticaret, sosyal medya ve mobil sektördeki işlere yatırım yapıyoruz. Bugüne kadar Galata İş Melekleri'nde yaptığım iki yatırım da böyleydi. B2B olan marketleri seçiyoruz. Daha çok, niş alanlarda olmak istiyoruz. Kurulmuş şirketler ilgi alanımızda, yatırım yapmamız için o şirketin birkaç fatura kesmiş olması gerekiyor.
Yatırım yapmak için bir girişimcide ne görmek istersiniz?

Ekip benim için çok önemli. Girişimcinin başarmak isteğini ve işe bağlılığını da görmek isterim. Örneğin; hem bir yerde çalışıp hem girişimci olmayı istememeli, sadece girişimine konsantre olmalı. Enerjik olmaları da benim için önemli. Bunlar dışında iş modeline bakarım. Pazarın içinde bu fikirlerini nasıl gerçekleştireceklerini bilmem ve anlamam önemli.
Bir girişimci yatırımcısı olması için neden sizi seçsin?
Biz, bir şirkete değer katıp büyütüyoruz. Akıllı yatırımlar yapmanın peşindeyiz. Sadece mentorluk hizmeti vermiyoruz. Şirketin içinde de aktifiz, networkümüzü açıp şirketi güçlendiriyoruz. Bu şekilde çalışanların üzerindeki yükü de hafifletmiş oluyoruz.

Yaptığınız yatırımlar ne kadar ve ne zaman çıkmayı planlıyorsunuz?
Yaptığımız yatırımlar maksimum 200 bin$. Ancak, ilk etapta tercihimiz 50 - 100 bin$ arasında. En erken iki yılda çıkmayı planlıyoruz. Girişimler, çok büyüyüp bizim sağlayabileceğimizden daha çok yatırıma ihtiyaç duyabiliyorlar. O zaman başka yatırımcıları da alıyoruz.

Türkiye'deki girişimcilik ekosistemi hakkında ne düşünüyorsunuz?
Ekosistem gelişiyor. Hızla büyüyor, sürekli yeni insanlar geliyor. Girişimci olmak isteyen birçok potansiyelli insan var. Türkiye genel olarak kendi içinde yerel bir pazar. Coğrafi konum olarak ise avantajlı olduğu için yurt dışına açılmak çok kolay. Aynı şekilde yurt dışından da yatırımcılar geliyor. Bu şekilde iş modellerinin ve girişimlerin sayısı artıyor. Melek yatırımcı sayısı şu an için az ama artacağına inanıyorum. Bununla beraber melek yatırımcılar arasında koordineli bir organizasyon olmalı ve melek yatırımcılık ağları artmalı. Türkiye'nin geleceğinin girişimcilikte olduğunu düşünüyorum.

Diğer ülkelerde ekosistem nasıl?
Amerika'da ekosistem çok iyi organize olmuş ve iyi kurulmuş. Silikon vadisi ekosistemin %50'sini oluşturuyor zaten. Türkiye'de de girişimcilik organize olmalı. Amerika'da her şey var. Avrupa'da da pazar Amerika kadar büyük ancak Amerika'nın daha gerisinde çünkü her ülkenin kendisine göre farklı dinamikleri var. Avrupa bu anlamda daha tutucu. Örneğin, Polonya bu konuda iyi büyüyor. Münih ve çevresi de teknoloji açısından Avrupa'da iyi büyümekte olan yerler arasında. Türkiye'de ise ekosistem İstanbul ve çevresine odaklı. İzmir bu anlamda daha çok gelişim gösterebilir. Her hafta birçok yerde organizasyonlar yapılıyor. Yapılması gereken sistemin büyüyüp büyümediğini görmek ve gerçekten girişimci olup olmadığına bakmak. Şu anda yeterince finansman da var. Bundan sonra adımların nasıl atılacağı çok önemli. Girişimler başarılı olmalı ve yatırımcılar çıkışlar yapabilmeli ki o finansmanlarla tekrar yatırımlar yapılabilsin. Çıkışlar şu an çok yavaş ve şirketler halka açılmadığı için aksaklıklar oluyor.

Girişimcilikte hangi sektörlerin ön plana çıkacağına inanıyorsunuz?
İnternet teknolojilerinin dışında enerji sektörünün de ön plana çıkacağını düşünüyorum. Alternatif güneş enerjisi ve bağlantılı sektörlerin gelişeceğine inanıyorum. Tarım da önemli sektörlerden biri olmaya devam edecek.
Girişimcilere tavsiyeleriniz neler?
Girişimci her şeyi basit tutup sadece girişimine odaklanmalı. Müşteri bulmaya çalışmalı. Sadece iyi fikirler yeterli değil, pazarın ihtiyacına yönelik iyi fikirler çalışmak da önemli. Fikirler girişime dönüştüğü zaman ancak işe yarar hale geliyorlar.
Duygu Eren
Stratejik İletişim ve Kariyer Danışmanı
Yazarla iletişim için: duygu@dpdanismanlik.com