Bankalara etik anayasa gerek

Türkiye'yi fotoğraflı kredi kartından elektronik piyango bayisine kadar pek çok ilk'le tanıştıran eski bankacı Bülent Şenver'le finans sektörünü mercek altına aldık. Rekabet Kurulu'nun kestiği 1.1 milyarlık cezadan 35 ayrı kalemde alınan hesap işletim ücretlerine, Güney Kıbrıs bankalarında mevduata getirilen vergiden faizlere kadar gündeme dair birçok konuyu finansın duayeninin ağzından dinledik.
Siz aynı zamanda Türkiye Etik Değerler Merkezi'nin kurucususunuz. Bankalar gerek faiz gerekse kredide ne kadar etik davranıyor?
Finansta iki taraf var: Banka ve müşteri... Banka "Faiz gelirlerimiz eskiden fazlaydı şimdi azaldı. Mecburen faiz dışı gelirlerden para kazanıyoruz. Bir hizmet veriyoruz onun gideri oluyor" diyor. Haklılık payı olduğunu düşünüyorsunuz. Müşteriyi dinlediğinizde "Bize bilgi vermeden ücret kesiyorlar. Zor durumdan yararlanıyorlar. Taksiyle götürsem daha az para öderdim" diyor. Onları dinleyince de haklılar. Tamam hiçbir emek karşılıksız olmasın ama aynı zamanda adil, rekabetçi, istikrarlı olsun.
Çözüm ne peki?
Bankaların imaj değiştirmesi gerek. Toplum önündeki kötü imajlarını olumlu hale getirmek üzere bir kampanya başlatmalılar. Her bankanın web sitesinde 2 sayfalık etik değerler var. Ama benim dediğim başka bir şey. Yaptığı her bankacılık işleminde etik değerlere uyan banka imajını düzeltir. Böylece rakiplerinden farklı hale gelir.
5 maddelik etik kodlar
Bir bankanın etik anayasası ne olmalı? 5 maddeyle anlatabilir misiniz?
Şeffaflık; müşterilerin onayı olmadan hiçbir maksatla faiz, komisyon, ücret, hizmet bedeli veya başka bir isimle para tahsilatı yapılamaz. Bu kurala uyulmadan yapılanlar müşterilere iade edilir.
Adillik; kendi hatası ve yanlışı nedeniyle müşteriden fazla bedel alanlar müşterinin talebini veya yasal yollara başvurmasını beklemeden faiziyle bunu geri ödemelidir.
Saygı; bankalar, müşterilerine nasıl, ne şekilde ve hangi uygulamaları yaparak saygı göstereceklerini detaylı bir şekilde belirlemeli.
Eşitlik; Saygı ve ilgi bankadaki paraya göre değerlendirilmemeli. Bankalar müşterilerine eşit davranmalı.
Duyarlılık; bankalar talep etmeyen müşterilere pazarlama maksatlı duyuruları, SMS, yazılı mesaj, sesli mesaj, e-posta ve diğer iletişim araçlarıyla gönderemez.
Rekabet Kurulu'nun faizi ortak belirledikleri gerekçesiyle bankalara kestiği cezaya ne diyeceksiniz?
Rekabet Kurulu ciddi bir kurum. Dolayısıyla bankalara karşı yönetim zafiyeti filan olduğunu düşünmüyorum. Mutlaka kanıtlara dayanarak kesilmiştir.
Tek Hüsnü Bey başardı
* Sizin gibi genel müdürlük yapıp banka kuran ve patron olanlar vardı değil mi?
Hüsnü Özyeğin, Erol Aksoy, İbrahim Betil ve ben... Dördümüz de kendi bankalarımızı kurduk. Şu anda tek yaşayan Hüsnü Bey'inki...Hem beceri hem de biraz kader işi. Allah'ın da yardımıyla doğru yerde, doğru insanı, doğru finansmanı buldu ve yoluna devam etti.
Ruslar'ın parası bize gelemez
* Peki Güney Kıbrıs'taki mevduat vergisine ne diyorsunuz?
Adada kurulan bankaların aktifi ve pasifi nerede belli değil. Paralar ülkeye yatırılmamış. Yani sadece bilanço bankası... Para yatırırırken güvenirliğe bakmalısın. Faizi yüksek diye hesap açtırırsan, paranın bir gün yok olacağını kabulleniyorsun demektir.
* Sadece yüksek faiz mi?
Hayır. Oradaki bankalar bu tip paraları kabul ediyor. Ruslar'ın parasını her banka kabul etmez.
* "Ruslar'ın parası Türkiye'ye gelir" deniliyor?
Kuşkulu paraya BDDK ve MASAK izin vermez.
Başarının ipuçları
Ünlü işadamlarına ve şirketlere stratejik danışmanlık hizmetleri veren Şenver, aynı zamanda Boğaziçi, Bilgi, Bahçeşehir ve Okan Üniversiteleri'nde dersler veriyor. Coca Cola Ortadoğu, Kafkasya ve Türkiye Müdürü Galya Frayman Molinas'dan işadamı Murat Ülker'e kadar pek çok kişiye hocalık yapmış. Deneyimlerini 'Başardin' isimli kitapta toplamış. Kitabı anlatırken "Yönetim felsefesini formüle ettim ve başarının ipuçlarını bir hap gibi sundum" diyor.