Yabancı yatırımlar cari açığı kapatacak

GYODER, "Türkiye Gayrimenkul Sektörü Temel Göstergeleri 2012" raporunun açıklandığı toplantıda konuşan Torun, gayrimenkul sektörünün geçen yıl beklentilerin altında büyüdüğünü belirtti.
Torun, 2013 yılıyla ilgili öngörülerinin, sektörün çeşitlenerek büyümesi ve Mütekabiliyet Yasası'nın katkısıyla yabancı yatırımcı talebinin artması şeklinde olduğunu ifade ederek, "Önümüzdeki 10 yıl içerisinde yabancı yatırımların artmasının, Türkiye'nin cari açığının kapanmasında önemli bir etkisi olacak" ifadesini kullandı.
Gelişen Anadolu kentlerinin konut pazarındaki konumunun, yapı ruhsatı alımı, konut satışları ve konut kredileri kullanımında giderek güçlendiğini belirten Torun, şöyle konuştu:
"İstanbul gayrimenkul sektöründe halen Türkiye'nin büyük bölümünü kapsıyor. Ancak son yıllarda Anadolu şehirlerindeki olumlu değişimi de gözden kaçırmamak gerekiyor. 2010'da yüzde 75 oranında artış gösteren yapı ruhsatları, 2011'de yüzde 39 oranında ciddi bir düşüş gösterdi. 2012'de yüzde 14'lük artış ile tekrar yükselişe geçen yapı ruhsatı alımı, 741 bin 592 adet olarak gerçekleşti."
Torun, yapı ruhsatı alımında İstanbul, Ankara ve İzmir dışındaki illerin payının artarak devam ettiğini, 2012'de yapı ruhsatı bazında diğer illerin payın yüzde 63'e yükseldiğini vurguladı.
Anadolu şehirlerinde gayrimenkul sektörünün gelişiminin sadece yapı ruhsatı alımında değil konut üretimi, satışı ve konut kredisi kullanımında da ciddi bir gelişim gösterdiğini anlatan Torun, sözlerini şöyle sürdürdü:
"2012'de bu illerin konut satışındaki payı yüzdesel olarak 10 puan yükseldi. Önümüzdeki süreçte de üç büyük dışındaki illerin payındaki artışın devam edeceğini düşünüyoruz. Konut kredilerindeki artış ise 2012'de bir önceki yıla göre yavaşlamış olsa da konut kredisi kalitesi yükselirken, konut kredisi kullanımının Türkiye genelinde yaygınlaştığını görüyoruz. Özellikle gelişen kentlerin konut satışı ve üretimi ile konut kredisi payı da artıyor."

"YABANCILARA 2,64 MİLYAR DOLAR GAYRİMENKUL SATILDI"

Yabancı yatırımların gayrimenkul sektörüne yönelik ilgisine de değinen Torun, "Yabancı yatırımcılar daha büyük ölçekte ve uluslararası standartlarda olduğu için en çok alışveriş merkezi (AVM) yatırımlarına yöneliyor. Ancak gayrimenkul sadece AVM'den ibaret değil. Son dönemde yabancı yatırımcıların, AVM'lerin yanı sıra ofis, otel, lojistik ve fuar alanı gibi nitelikli gayrimenkullere olan ilgileri de artıyor" diye konuştu
Gayrimenkul sektörünü çeşitlendirerek büyütmek ve nitelikli gayrimenkuller üretmek gerektiğine vurgu yapan Torun, Avrupalı yatırımcılar açısından Türkiye'nin, özellikle de İstanbul'un cazibe merkezi olmaya devam ettiğini söyledi. Torun, "Özellikle mütekabiliyet yasası ve oturma izninin 1 yıla çıkarılması ile birlikte konuta olan yabancı yatırımcı talebi de hızla artıyor. Nitekim geçtiğimiz yıl yabancılara 2,64 milyar dolarlık gayrimenkul satışı yapıldı" dedi.

"GYO SEKTÖRÜ YABANCIYA YETERLİ GÜVEN VERMİYOR"

GYODER Başkanı Torun, Türkiye'de borsaya kote şirketlerin sayı ve hacimlerinin büyümesi, nicelik ve nitelik bakımından güçlenmesi gerektiğine de dikkati çekerek, "Türkiye'de işlem gören şirketlerin GSMH içerisindeki payı yüzde 28, piyasa değeri ise 332 milyar dolar civarında. Gelişmiş ülkelerde bu oran yüzde 70, Amerika'da ise yüzde 100'ün üzerinde. Önümüzdeki 10 yıl içerisinde dünyanın en büyük 10 ekonomisi içerisine girmeyi hedefleyen Türkiye'de GSMH'nın 2 trilyon dolar olacağı öngörülüyor" şeklinde konuştu.
Borsada işlem gören şirketlerin değerinin de en azından bu rakamın yüzde 50'sine tekabül eden, 1 trilyon dolara ulaşması gerektiğine dikkati çeken Torun, "Bu da bugünkü borsa büyüklüğünün 3 katına çıkması anlamına geliyor. Şuanda Türkiye'de borsada işlem gören şirketler içerisinde GYO'ların payı yüzde 2,5. Gelişmiş ülkelerde ise bu oran yüzde 10'a kadar çıkıyor" dedi.
Torun, Türkiye'de GYO sektörünün yabancı yatırımcılara yeterli güveni vermediğini ifade ederek, "Avrupa'daki iskonto oranları yüzde 10 seviyesinde iken, bu rakam Türkiye'de yüzde 50 civarında. GYO'ların sayısından çok nitelikleri önemli. GYO piyasasının büyümesi için büyük ölçekli, portföy değeri yüksek ve istikrarlı temettü dağıtma potansiyeli olan GYO'ların halka arz olması gerekiyor" diye konuştu.
Turizm ve perakende sektöründeki ivme göz önüne alındığında gayrimenkul sektörünün çok önemli bir büyüme potansiyeline sahip olduğunu vurgulayan Torun, "Başta İsrail olmak üzere komşu ülkelerle ilişkiler ve mütekabiliyet Türkiye için konut sektörü anlamında önemli bir talep yaratacak" dedi.
Torun, çözüm sürecinin ardından bölgeye yatırımlar yapılacağını ve bunun da istihdamı artırıp, bölgenin kalkınmasını sağlayacağını kaydetti.

"YENİ KONUT FİYATLARI 2 YILDA YÜZDE 27 ARTTI"

GYODER Sektörel Bilgi Üretimi Komitesi Başkanı Emre Çamlıbel de konut kredisi faizlerinin düşmesi ve Mütekabiliyet Yasası'nın konut pazarının büyümesini sağlayacağını belirtti.
Çamlıbel, gün geçtikçe iskan alma oranlarının arttığını bunun da kaliteli konutların arttığı anlamına geldiğini vurgulayarak, "Anadolu kentleri gayrimenkul anlamında giderek büyüyor. Konut pazarında gelişen kentlerin konumu güçleniyor. Konut satışları 3 büyük il dışındaki illerde daha hızlı artıyor" dedi.
2010-2012 arasında yeni konut fiyatlarının ortalama yüzde 27 arttığını ifade eden Çamlıbel, şunları söyledi:
"Bu fazla görünse de aslında konut fiyatları reel olarak enflasyon oranında arttı. Bu nedenle konut fiyatlarında bir balondan bahsedilmesi söz konusu değil. Yüzde 31 ile en fazla 2 1 konutların fiyatları artmış. Konut kredilerinde artış 2012'de maalesef yavaşladı. Konut kredilerinde kaynak sorunu var. Yüzde 25 özkaynak koyup, yüzde 75 kredi kullanıyorsunuz. Bazı önlemlerden konut kredilerinin muaf tutulması gerekiyor."
Çamlıbel, konut kredilerinde vadelerin giderek uzadığını ve Türkiye genelinde yaygınlaştığını ifade ederek, "10 yıldan fazla konut kredisi kullanılmasını istiyorsak, faizlerin daha da düşmesi gerekir" ifadesini kullandı.
Çamlıbel, bu yıl yeni 20 AVM açıldığını ve kayıtlı 294 AVM bulunduğunu buna rağmen Avrupa'da kişi başına AVM metrekaresinin en düşük olduğu ülkelerin başında Türkiye'nin geldiğini kaydetti.
Ofis alanında yüzde 9 seviyesinde bir büyüme olduğunu dile getiren Çamlıbel, İstanbul'da 3,7 milyon metre kare ofis alanı olduğunu, 2015'te bu rakamın 5 milyon metre kareye çıkmasını beklediklerini ancak bunun da yeterli olmadığını söyledi.
İstanbul'da otel yatırımlarına ilginin arttığını belirten Çamlıbel, bu alanda ciddi bir potansiyel olduğunu, küresel dalgalanma ortamına rağmen yabancıların Türkiye'ye güveninin sürdüğünü kaydetti.