'İpini çekerim' tehdidi

MÜSİAD üyesi olduğu için bir bankanın yüzde 10 kapama komisyonu istediği Demiröz Makine'nin patronu Fecri Demiröz'ün "Bunları açıkladığım için krediyi çağırabilirler" sözleri yeni bir tartışmabaşlattı.
DÜZENLEME İSTENİYOR
İşadamları, bankaların kredi geri çağırma silahını ne zaman kullanacağının belli olmadığını söylüyor. Bankaların kredi sözleşmesinde 'iktisadi şartlarda değişiklik olması vb. hallerde' ifadesinin yer aldığını anlatan işadamları "Suistimale açık bu maddenin kaldırılması gerekiyor" çağrısında bulundu. Bankaların istedikleri zaman krediyi geri çağırma haklarının engellenmesini isteyen işadamları, bu sorunun yasal bir düzenlemeyle çözülebileceğini de ifade ediyor.
KABADAYI GİBİLER
Türkiye Genç İşadamları Derneği Başkanı (TÜGİAD) Başkanı Ali Yücelen, "Faiz oranlarının yüksekliği bir şirkete zarar verebilir. Ancak bankaların kredi çağırma konusunda ellerinde sınırsız yetki var. Bu da şirketi batırır" diye konuştu. Yücelen, bankaların şirketin finansal tabloları iyi olsa da kredi taksitlerini ödemede aksama olmasa da krediyi geri çağırabildiğini söyledi. Ali Yücelen, "Piyasada buna 'firmanın ipini çekme' deniliyor. Sorun olmasa da kredi geri çağırılarak şirket batırılabiliyor" dedi. Yasal bir düzenlemeyle bunun önüne geçilmesi gerektiğini belirten Yücelen, "Bankalar mahallenin kabadayısı gibi, istediklerini dövüp, istediklerine arka çıkıyorlar. Yani istedikleri firmayı sıkıntıya sokup, istediklerini büyütebiliyorlar" diye konuştu.
YASA BANKAYI TEŞVİK EDİYOR
Yücelen, firmaların krediye teminat olarak gösterdikleri gayrimenkulleri satarken KDV, Gelir Vergisi gibi vergilerden muaf olduklarını da belirterek, şunları söyledi: "Yani, firmanın verdiği ipotek değer kazanırsa, banka çok rahatlıkla şirketin ipini çekebiliyor. Bu maddeler bankayı neredeyse teşvik ediyor. Bunun için bir bahaneye gerek yok. Bir tanıdığına, ucuz şirket aldırmak isteyen bir banka yetkilisinin, hatta bölge müdürünün elindeki imkânı düşünün. Bunun önüne geçilebilir ama yapılmıyor."
ANAHTARI TESLİM EDERSİNİZ
Ankara Genç İşadamları Derneği Başkanı Abdullah Değer de, şirketlerin büyümek için krediye ihtiyaç duyduğunu, ancak bankanın istediği zaman bunu geri çağırma ihtimalinin riskli bir durum olduğunu söyledi. Değer, "Bir banka krediyi çağırdığında yapacak bir şey kalmıyor. Ya parayı ödeyeceksiniz ya da şirketin anahtarını götürüp teslim edeceksiniz" diye konuştu.
İŞTE BANKALARIN İMZALATTIĞI SÖZLEŞME
Kredilerden doğan taahhütlerini yerine getirmesine mani olacağı yahut tehlikeye sokacağı açıkça anlaşılan herhangi bir olayın vuku bulması veya iktisadi şartlarda değişiklik olması vb. hallerde, (...) kredinin muaccel (hemen ödenmesi gereken) hale geleceğini, buna göre sözleşmenin feshi ile kredinin kat edilmesine bankanın yetkili olduğunu kabul eder. Banka, bu maddeye atıfla (...) uğradığı zararları, masrafları, primleri ve cezalarının tazminini, teminat mektuplarının iadesini veya gayrinakdi risk tutarlarının depo edilmesini talep edebilir. (...) Banka dilediği anda açtığı cari hesapların tamamını veya bir kısmını kat edebilir.