İşte Türkiye'nin en büyük şirketi

İstanbul Sanayi Odasının (İSO) ''Türkiye'nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu" 2012 yılı araştırması sonuçlarında ilk sırayı geçmiş yıllarda olduğu gibi yine Türkiye Petrol Rafinerileri AŞ (TÜPRAŞ) aldı.
TÜPRAŞ, 2012'de 40 milyar 118 milyon 28 bin 63 liralık net üretimden satışla birinci olurken, TÜPRAŞ'ı 8 milyar 164 milyon 892 bin 972 liralık net üretimden satışla Ford Otomotiv Sanayi AŞ izledi. Üçüncü sırayı ise 7 milyar 529 milyon 420 bin 343 lira ile Oyak-Renault aldı.

İstanbul Sanayi Odası (İSO) Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan, sanayi kesiminin korunmasının önemli bir faktörünün de finansal istikrar olduğunu belirterek, "Finansal istikrarın bozulması halinde sanayi kesimi 2012 yılında olduğu gibi 2013 yılında da esas faaliyetleri bazında yeterli ölçüde genişleyemeyecektir" dedi.

Erdal Bahçıvan, İSO tarafından hazırlanan "Türkiye'nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu" 2012 yılı araştırması sonuçlarının paylaşıldığı toplantıda, son 30 yılda Türkiye ekonomisini hangi dönemde hangi sektörlerin sürüklediğinin, 500 Büyük Sanayi Kuruluşu içindeki sektörlerin yıllara göre sayısal dağılımından anlaşılabildiğini söyledi.

Bundan 30 yıl önce sanayinin bel kemiğini oluşturan sektörlerin bugün gerilere düştüğüne, geçmişte daha alt sıralarda yer alan sektörlerin de bugün sanayinin lokomotifi konumuna geldiğine işaret eden Bahçıvan, "Bugünkü panoramaya bakıldığında Türk sanayinde sayısal ağırlık gıda, içki ve tütün sanayinde bulunuyor. Bu sektörün yüzde 21,4 olan bugünkü sayısal ağırlığı 30 yıl önce yüzde 16,4'müş. Geçmişin öncü sektörü olan dokuma, giyim eşyası, deri ve ayakkabı ise sıralamadaki gücünü yarı yarıya kaybetmiş. 30 yıl önce 500 Büyük Sanayi Kuruluşu içinde sayısal olarak yüzde 21,4'lük payla birinci görünen bu sektör, bugün yüzde 10,4'lük oranla beşinci sıraya inmiş" diye konuştu.

Bahçıvan, 500 Büyük Sanayi Kuruluşu arasında elektrik sektörünün de giderek yıldızının parladığına dikkati çekerek, listede varlığına ancak 1983 yılında yüzde 0,2'lik oranla tanık olunan elektrik sektörünün bugünkü ağırlığının yüzde 2,4'e çıktığının bilgisini verdi.

BORÇLAR/ÖZKAYNAK ORANI ÖZEL SEKTÖRDE YÜZDE 134'LER DÜZEYİNDE

500 Büyük Sanayi Kuruluşu'nun borçlar ve öz kaynaklar ilişkisinde geçen yıla göre nispi bir düzelme olduğunu, fakat oranın yine de özel sektör şirketlerinin borç bağımlılığının yüksek olduğunu gösterdiğini belirten Bahçıvan, şöyle devam etti:

"500 Büyük Sanayi Kuruluşu'nun borçlar/özkaynak oranı özel sektörde yüzde 134'ler düzeyinde seyrederken bu oran gelişmiş ülkelerde yüzde 70'ler seviyesinde. Bu oranın bu kadar yüksek olması, kaynak yapısı açısından bir risk oluşturuyor. Çünkü borç/özkaynak makasının açılması, kur ve faizlerin artması durumunda özellikle karlılığı olumsuz etkiliyor. Diğer yandan 500 Büyük Sanayi Kuruluşu'nun kısa vadeli borçlarının 2011 yılına göre çok fazla değişiklik olmadığını söyleyebiliriz. 2011 yılında kısa vadeli borçların toplam borçlara oranı oldukça yüksek kabul edilen yüzde 65 seviyesinde bulunuyor. Uzun vadeli borçların oranı ise yüzde 35."

"TÜRKİYE, FİNANSAL İSTİKRARIN BÜYÜK FAYDASINI GÖRMÜŞTÜR"

İSO Başkanı Bahçıvan, sanayinin genel performansına ilişkin de şunları kaydetti:

"Etkileri 5 yıldır sürmekte olan global finansal kriz, birçok ülkede reel ekonomileri sarsarken ve ekonomisi bir türlü ayağa kalkamayan Avro Bölgesi'nin hali ortadayken, Türkiye'nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu'nu oluşturan şirketlerin nispeten başarılı bir yıl geçirdiklerini söylemek doğru olacaktır. 500 Büyük Sanayi Kuruluşu raporu bize sanayimizin geleceği hakkında birçok şey söylemektedir. Bunlardan en önemlisi, Türkiye'nin rekabet gücünü artırma zorunluluğudur. Bunun yegane yolunun, kendi üretim teknolojisine sahip ve onu geliştiren, ayrıca faaliyetleriyle yüksek katma değer yaratabilen işletmelerden geçtiğini biliyoruz. Bu nedenle sanayimizi gelişmiş ülkelerle rekabet edebilecek niteliğe kavuşturmak, Türkiye'nin temel önceliklerinden biri olmalıdır."

Türkiye'nin finansal istikrarın büyük faydasını gördüğünü belirten Bahçıvan, "Biz sanayi kesimi olarak, finansal istikrarın sadece finans kesimi için değil, sanayi için de olmazsa olmaz bir koşul olduğunu söylüyoruz. Çünkü sanayi kesiminin korunmasının önemli bir faktörü de finansal istikrardır. Finansal istikrarın bozulması halinde sanayi kesimi 2012 yılında olduğu gibi 2013 yılında da esas faaliyetleri bazında yeterli ölçüde genişleyemeyecektir. Öte yandan döviz kurları ve faiz oranlarındaki yüksek dalgalanmalar, faaliyet dışı alanlarda da şirketlerin yüksek zararlar ile karşılaşabileceği riskini doğurmaktadır. Finansal istikrarın riske girmesi halinde sanayi kesiminin karlılığı bu yıl gözle görülür ölçüde zayıflayabilir" değerlendirmesinde bulundu.

Bahçıvan, bu nedenle en azından yılın ikinci yarısında bu konudaki dengelerin gözetilmesi ve hassasiyetin sürdürülmesi gerektiğini vurgulayarak, yılın geri kalan döneminde döviz kurları ve faizlerin sanayiciler için makul olacak dengelerde oluşmasına çaba gösterilmesi, ayrıca iç talepte kademeli toparlanmanın korunarak sanayicilerin faaliyet karlarına destek olunması gerektiğini de sözlerine ekledi.

EN BÜYÜK 100 SANAYİ KURULUŞU

İSO'nun "Türkiye'nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu" 2012 yılı araştırmasında ilk 100 sıralaması şu şekilde gerçekleşti:

2012 Sıra No	2011 Sıra No	Kuruluşlar	Üretimden Satışlar (Net) (TL)
1	1	TÜPRAŞ-Türkiye Petrol Rafinerileri A.Ş.	40.118.028.063
2	2	Ford Otomotiv Sanayi A.Ş.	8.164.892.972
3	3	Oyak-Renault Otomobil Fabrikaları A.Ş.	7.529.420.343
4	6	Arçelik A.Ş.	7.221.822.854
5	4	EÜAŞ Elektrik Üretim A.Ş. Genel Müdürlüğü	6.939.885.287
6	5	TOFAŞ Türk Otomobil Fabrikası A.Ş.	5.611.895.875
7	8	İskenderun Demir ve Çelik A.Ş.	5.399.769.455
8	7	Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları T.A.Ş.	5.107.059.385
9	9	İçdaş Çelik Enerji Tersane ve Ulaşım Sanayi A.Ş.	4.921.735.222
10	10	Aygaz A.Ş.	4.689.703.272
11	12	PETKİM Petrokimya Holding A.Ş.	3.970.626.002
12	14	Çolakoğlu Metalurji A.Ş.	3.588.003.475
13	11	Mercedes-Benz T.A.Ş.	3.512.714.226
14	13	Vestel Elektronik San. ve Tic. A.Ş.	3.378.591.847
15	16	Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu	2.886.203.748
16	21	Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş.	2.682.799.694
17	18	Unilever San. ve Tic. T.A.Ş.	2.668.435.531
18	17	BSH Ev Aletleri San. ve Tic. A.Ş.	2.544.013.609
19	-	Nadir Metal Rafineri San. ve Tic. A.Ş.	2.428.112.269
20	27	İpragaz A.Ş.	2.377.060.763
21	20	Milangaz LPG Dağıtım Tic. ve San. A.Ş.	2.320.906.416
22	25	Tosçelik Profil ve Sac Endüstrisi A.Ş.	2.301.546.781
23	22	Er-Bakır Elektrolitik Bakır Mamülleri A.Ş.	2.229.932.000
24	19	Kroman Çelik Sanayii A.Ş.	2.220.408.085
25	26	Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı	2.174.138.647
26	24	Sarkuysan Elektrolitik Bakır San. ve Tic. A.Ş.	2.135.657.221
27	32	Diler Demir Çelik Endüstri ve Ticaret A.Ş.	1.948.104.661
28	23	Borçelik Çelik San. Tic. A.Ş.	1.932.093.498
29	15	Toyota Otomotiv Sanayi Türkiye A.Ş.	1.927.006.807
30	30	Vestel Beyaz Eşya San. ve Tic. A.Ş.	1.813.102.696
31	36	Philsa Philip Morris Sabancı Sigara ve Tütüncülük San. ve Tic. A.Ş.	1.800.698.659
32	35	Türk Traktör ve Ziraat Makineleri A.Ş.	1.781.623.268
33	31	Coca-Cola İçecek A.Ş.	1.764.744.557
34	34	KARDEMİR Karabük Demir Çelik San. ve Tic. A.Ş.	1.665.264.218
35	39	Yolbulan Baştuğ Metalurji Sanayi A.Ş.	1.645.692.514
36	28	AKSA Akrilik Kimya Sanayii A.Ş.	1.621.190.173
37	29	Hyundai Assan Otomotiv San. ve Tic. A.Ş.	1.580.838.015
38	41	İzmir Demir Çelik Sanayi A.Ş.	1.562.122.304
39	40	Bosch San. ve Tic. A.Ş.	1.552.961.516
40	50	Eren Enerji Elektrik Üretim A.Ş.	1.533.390.373
41	38	Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü	1.487.462.707
42	52	Kastamonu Entegre Ağaç San. ve Tic. A.Ş.	1.486.632.613
43	60	Ak Gıda San. ve Tic. A.Ş.	1.453.852.000
44	49	Konya Şeker San. ve Tic. A.Ş.	1.447.201.610
45	45	Yıldız Entegre Ağaç San. ve Tic. A.Ş.	1.403.893.536
46	42	Aselsan Elektronik San. ve Tic. A.Ş.	1.369.000.241
47	78	MMK Metalurji San. Tic. ve Liman İşletmeciliği A.Ş.	1.356.143.541
48	37	Kaptan Demir Çelik Endüstrisi ve Ticaret A.Ş.	1.354.522.492
49	44	Borusan Mannesmann Boru San. ve Tic. A.Ş.	1.349.544.102
50	46	BRISA Bridgestone Sabancı Lastik San. ve Tic. A.Ş.	1.307.406.709
51	57	Toros Tarım San. ve Tic. A.Ş.	1.266.031.377
52	43	Yazıcı Demir Çelik Sanayi ve Turizm Ticaret A.Ş.	1.264.031.075
53	63	Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğü	1.259.824.969
54	56	Enerjisa Enerji Üretim A.Ş.	1.244.389.059
55	64	Sanko Tekstil İşletmeleri San. ve Tic. A.Ş.	1.230.002.340
56	67	SÜTAŞ Süt Ürünleri A.Ş.	1.203.170.138
57	48	Oltan Gıda Maddeleri İhr. İth. ve Tic. Ltd. Şti.	1.203.000.235
58	58	BANVİT Bandırma Vitaminli Yem Sanayii A.Ş.	1.200.993.612
59	51	Assan Alüminyum San. ve Tic. A.Ş.	1.178.831.548
60	72	Abalıoğlu Yem Soya ve Tekstil Sanayi A.Ş.	1.171.127.797
61	61	Nursan Metalurji Endüstrisi A.Ş.	1.161.847.288
62	97	Aksa Enerji Üretim A.Ş.	1.138.804.707
63	68	Hayat Kimya Sanayi A.Ş.	1.108.266.569
64	62	Ege Çelik Endüstrisi San. ve Tic. A.Ş.	1.102.234.463
65	59	HES Hacılar Elektrik San. ve Tic. A.Ş.	1.087.022.538
66	55	Yücel Boru ve Profil Endüstrisi A.Ş.	1.085.725.270
67	82	Tüprag Metal Madencilik San. ve Tic. A.Ş.	1.085.155.678
68	71	Anadolu Efes Biracılık ve Malt Sanayii A.Ş.	1.084.532.911
69	54	Türk Pirelli Lastikleri A.Ş.	1.083.489.185
70	53	Siemens San. ve Tic. A.Ş.	1.082.433.865
71	70	Ekinciler Demir ve Çelik Sanayi A.Ş.	1.064.280.219
72	77	Koza Altın İşletmeleri A.Ş.	1.041.141.929
73	73	Eti Gıda San. ve Tic. A.Ş.	1.005.238.229
74	69	Sasa Polyester Sanayi A.Ş.	1.004.546.565
75	66	Akçansa Çimento San. ve Tic. A.Ş.	992.214.050
76	80	C.P. Standart Gıda San. ve Tic. A.Ş.	966.444.823
77	76	S.S. Trakya Yağlı Tohumlar Tarım Satış Kooperatifleri Birliği	941.088.158
78	65	Delphi Automotive Systems Ltd. Şti.	923.159.236
79	81	Goodyear Lastikleri T.A.Ş.	897.884.935
80	75	Mogaz Petrol Gazları A.Ş.	888.501.635
81	104	Soda Sanayii A.Ş.	844.690.081
82	89	Vestel Dijital Üretim Sanayi A.Ş.	840.507.645
83	47	TUSAŞ-Türk Havacılık ve Uzay Sanayii A.Ş.	833.745.217
84	79	Boytaş Mobilya San. ve Tic. A.Ş.	832.399.613
85	83	Besler Gıda ve Kimya San. ve Tic. A.Ş.	819.747.690
86	92	Keskinoğlu Tavukçuluk ve Damızlık İşletmeleri San. Tic. A.Ş.	808.805.747
87	93	Otokar Otomotiv ve Savunma Sanayi A.Ş.	804.079.244
88	84	Çimsa Çimento San. ve Tic. A.Ş.	799.027.860
89	119	JTI Tütün Ürünleri Sanayi A.Ş.	797.520.804
90	145	Ülker Bisküvi Sanayi A.Ş.	794.732.082
91	102	Tezcan Galvanizli Yapı Elemanları San. ve Tic. A.Ş.	791.845.320
92	103	Erpiliç Entegre Tavukçuluk Üretim Pazarlama ve Tic. Ltd. Şti.	785.840.298
93	96	Ülker Çikolata Sanayi A.Ş.	783.882.331
94	108	Gülsan Sentetik Dokuma San. ve Tic. A.Ş.	776.252.860
95	114	Kocaer Haddecilik San. ve Tic. A.Ş.	760.914.503
96	98	Şenpiliç Gıda Sanayi A.Ş.	745.899.477
97	94	Soma Elektrik Üretim ve Ticaret A.Ş.	743.889.006
98	99	Özkan Demir Çelik Sanayi A.Ş.	743.820.608
99	100	Tat Konserve Sanayii A.Ş.	737.678.727
100	116	Türk Henkel Kimya San. ve Tic. A.Ş.	729.675.833