Fed'in çıkışı başka bahara kaldı

ABD Çalışma Bakanlığı, piyasalar için kilit öneme sahip olan tarım dışı istihdam verisini hükümetin kapalı olması nedeniyle yaklaşık 3 haftalık gecikmenin ardından dün (22 Ekim) açıkladı.
ABD'de eylül ayında tarım dışı istihdamdaki artış 148 binle beklentilerin oldukça altında kaldı. İşsizlik oranı yüzde 7,2'yle Kasım 2008'den bu yana en düşük seviyeye geriledi. Bernanke'nin eylül ayı gibi alımların azaltılabileceğini açıklamasıyla, piyasalar parasal genişlemenin geçtiğimiz ayda azaltılacağı bekleyişine girmişti. Söz konusu veriler Federal Açık Piyasa Komitesi'nin (FOMC-Federal Open Market Committee) tahvil alımlarını azaltması açısından dikkate alınan öncü göstergeler arasında bulunurken, kötü gelen veriler uzmanlar tarafından Fed'in tahvil alımlarını azaltma kararında gecikmeye neden olacağının sinyali olarak yorumlanıyor.
ABD'de 16 gün süren hükümetin kısmi olarak kapanması da bu yıl içinde olması beklenen parasal genişlemeden kademeli çıkışın erteleneceği beklentilerini desteklerken, FOMC'nin eylül ayı toplantı tutanaklarında, Fed üyelerinin çoğunluğunun bu yıl 85 milyar dolarlık tahvil satın alma programını azaltmayı, 2014 yılı ortasına kadar tamamen sona erdirmeyi düşündüğünün yer alması QE3'den çıkış beklentilerini devam ettirmişti.
Fed'in 16 Ekim'de açıkladığı ülkedeki 12 bölgeden gelen değerlendirmelerin ele alındığı Bej Kitap Raporu'nda ise istihdam büyümesinin eylül ayında mütevazi gerçekleştiği belirtildi. Raporda aynı zamanda ABD ekonomisinin mütevazi ile ılımlı arasında büyümeyi sürdürdüğü ifadeleri yer aldı. Parasal genişlemenin destekçilerinden Chicago Fed Başkanı Charles Evans, mali anlaşmazlıkların muhtemelen Fed'in aylık tahvil alımlarını azaltma kararını ertelemesine neden olacağını söylerken, Dallas Fed Başkanı Richard Fisher gibi şahinler bile Fed'in ayda 85 milyar dolar değerinde yaptığı tahvil alımlarını bu ayın sonlarında azaltmasının mümkün olmadığını vurguladı.
Capital Economics Amerika Başekonomisti Paul Ashworth, zayıf gelen istihdam verilerinin Fed'in parasal genişlemeden çıkışa başlamasının 2014 yılına kaldığını desteklediğini belirtti. Ashworth, çıkışın gelecek yılın başına kadar başlamayacağı ve ekim ayındaki istihdam verilerinin hükümetin kapanmasının etkisiyle daha zayıf geleceği görüşünü dile getirdi.
Toronto Dominion (TD) Securities Ekonomisti Millan Mulraine de Fed'in parasal genişlemeden çıkışa 2014 yılının ilk çeyreğinde başlayacağına inanıyor.
Fed'in parasal genişlemeyi azaltmasının, ABD dolar değerinin gerilemesine, faiz oranının yükselmesine, küresel piyasalarda paranın ve emtianın yeniden fiyatlanmasına ve para akımlarının yol değiştirmesine neden olması beklenirken, Türkiye'nin de bu durumdan etkileneceği göz ardı edilmiyor.
Maliye Bakanı Mehmet Şimşek dün TBMM'de, Fed'in genişletici para politikasından çıkışta izleyeceği yöntemin küresel ekonomik görünüm üzerindeki en büyük risklerden biri olduğunu, azalışın ne kadar olacağının da önemli olduğunu kaydetmişti.