Etiyopya'da modern tarımı başlattık

Etiyopya… Bizim kuşağın Habeşistan olarak bildiği, insana ait ilk fosillerin bulunduğu ülke. Çıplak ayaklı maratoncu Abebe Bikila ve efsanevi imparator Haile Selasiye… Bugün Etiyopya, farklı bir boyutuyla gündemimizde… Buraya yaptığımız 4 günlük gezide, 10 bin yıl öncesinin avcı-toplayıcı kabilelerinden, geleceğin tarımına dek çok geniş zaman diliminde yolculuk yaptık. Çılgın Türkler'le tanıştık, tahta yastıktan başka mal varlığı olmayan ırklara konuk olduk. Yaşlanan ve yavaşlayan Avrupa'nın durgunluğu, iç piyasadaki artan maliyetler ve daralan pazar koşulları, insanımızı "farkı alanlara" yönlendirmiştir hep… Çorlu'daki tekstil fabrikasına daha uygun ortam arayan Else Grup Yönetim Kurulu Başkanı Seyfettin Koçak ile geleceği, bakir coğrafyalarda arayan İmam Altınbaş'ın ortak girişimi, Etiyopya'nın kaderinde söz sahibi oluvermiş. 91 milyonluk nüfus ve 1 milyon km2'lik alanıyla bu bakir coğrafyada, tekstil sektörü, 340 milyon dolara varan devasa yatırımla "yeni zenginlik alanı" doğurmuş. Bu yatırımın 160 milyonluk kısmı tamamlandı bile… 180 milyon dolarlık bölümü ise sırada… Pamuk tarlaları, dokuma, örme, iplik üretimi, yağ üretimi ve çırçır fabrikalarında bin 500 kişi istihdam edilecek. Üstelik bu bir başlangıç… Çorlu'daki Else Tekstil'i Etiyopya'nın Adama şehrine taşıyan Seyfettin Koçak ile yollarını birleştiren İmam Altınbaş, bu girişim sayesinde ülkenin en büyük yatırımcısı oldular. Fabrikayı geziyoruz. Ülkenin en modern tesisi olduğunu söylemeye dahi gerek yok. Burada pamuktan kumaşa dek dikey entegrasyon söz konusu ve değer zincirinin her kademesinde kazan/kazan kuralı geçerli. Fabrikanın ihtiyaç duyduğu pamuk tarımı, Türk girişimcilerin bir sonraki hamlesi oluyor. Afrika Birliği'nin başkenti de olan Addis Ababa'dan tek motorlu uçağa biniyor ve 2 saat uçuşun ardından Omo Vadisi'nde bir tarlaya iniyoruz. Burada bir uçtan ötekine uçakla 7 dakikada gidilebilen 30 kilometre boyunda devasa araziyi görüyoruz. Ortasından Nil'in kaynak kollarından olan Omo Nehri geçiyor. Su, hava, ateş ve toprak elementinin bu harika bileşkesinde, dev iş makineleri, araziyi tarıma açıyor. İmam Altınbaş, bu kişisel girişiminin geleceğinden son derece memnun; "kendi ihtiyacımızı karşılayacak ve dünyanın her yerine pamuk satacağız" diyor. Tariş'in eski yöneticilerinden pamuk uzmanı Kasım Öz'ü de ortaklığa katan çılgın Türkler, ülkenin "en düşük gelir" grubundan, orta gelir düzeyine çıkmasında hayati rol üstlenmiş oldular.
BEYAZ ADAM BU DEFA VERMEYE GELDİ
Afrika, zihinlerde "sömürülen topraklar" olarak bilinir. Osmanlı'nın Habeşistan'ı aynı zamanda yerli filmlerdeki Arap Bacı'nın da ikon insanıdır. Avrupa ve Amerika'daki zencilerin anavatanı da burasıdır. Sömürgecilik çağına ışık tutan tarih, "beyaz adam" klişesini kullanır. Kauçuk, kahve, altın, gümüş ve hammadde başlığındaki her şey… Hatta bedava emek diye terbiye sınırlarında ifade edebildiğim; köleler… Bu defa Afrika'da farklı beyaz adamlar var; Türkler… Almaya değil, vermeye gelen… Mümbit topraklar ve muhteşem iklim üzerinde tarımı çıkış noktası olarak seçen Etiyopya ulusu ile "kazan/kazan" düsturunda hareket eden…
180 MİLYON DOLARLIK TARIM PROJESİNİN ÇILGIN TÜRKLER'İ…
2009 yılında Else Tekstil Yönetim Kurulu Başkanı Seyfettin Koçak, rekabetçi üretim yapacağı adres ararken Etiyopya Ankara Büyükelçisi ile tanışır. Sonradan ülkenin şimdiki cumhurbaşkanı olacak Dr. Malutu Teshome Wirtu, Koçak'ı ülkesine davet eder. Koçak'ın Çorlu'daki Else Tekstil fabrikasını Etiyopya'nın Alama şehrine taşımasıyla bu ülkedeki Türk yatırımcı varlığı başlamış olur. 2012 yılında Koçak'ın yeni yatırımlara açık vizyonu ile yakından tanıdığı Altınbaş Holding Yönetim Kurulu Başkanı İmam Altınbaş'a ülkedeki yatırım potansiyelinden bahsetmesi üzerine yeni zenginlik alanları doğmaya başlar. Bugün Omo Vadisi'ndeki tarım çiftliği projesi başta olmak üzere çılgın Türkler, bu ülkede 340 milyon dolara ulaşan yatırımları başlatırlar. İmam Altınbaş; "Afrika'dan dünyaya model üreteceğiz" iddiasında…
OMO KABİLESİ DOMATESLE TANIŞIYOR
Addis Ababa'ya bin kilometre mesafede, uçakla 2 saatte gidilebilen arazilerde yaşayan kabileler… Omo Vadisi'ndeki pamuk ekim bölgesinde 8 köy bulunuyor ve bu insanlar henüz tarımla tanışmamış. İmam Altınbaş, Seyfettin Koçak ve Kasım Öz'ün ortak olduğu Omo Valley Farm Cooperation şirketi, bu insanlara tarım öğretecek. Seyfettin Koçak; "Verimli arazi, yaz kış değişmeyen hava şartlarında yetişebilen domates, soğan, patates gibi ürünleri ekip, hasat alışkanlığı kazandıracağız" diyor. 4 temel element; ateş (güneş), su (Nil'in öncü kolları), hava (ekvator kuşağı) ve toprak (bakir ve endemik) şartlarda yapılacak tarım, bu insanların kaderini sonsuza dek değiştirecek.