Küresel şeker pazarı ve gelişmeler

İlknur Menlik - Sabah.com.tr
imenlik@comart.com.tr
Bu yılın toplantısına 65 ülkeden yaklaşık 500 delege katıldı. Türkiye'den, aralarında Şeker Kurumu Başkanı Dr. Hüsnü Tekin, Nişasta ve Glikoz Üreticileri Derneği (NÜD) Başkanı Rint Akyüz gibi isimlerin de bulunduğu 25 kişi toplantıyı takip etmek için Londra'daydı. Toplantıda, dünya şeker pazarının genel görünümü ortaya kondu. ISO İcra Direktörü Dr. Peter Baron'un açıkladığı verilere göre, 2013/14 sezonunda küresel şeker üretimi 181,4 milyon ton olarak tahmin ediliyor. Aynı dönemde küresel şeker tüketiminin 176,8 milyon ton olacağı değerlendiriyor. Bu rakamlar, üretim – tüketim arasında 4,6 milyon tonluk bir farka tekabül ediyor. Bu miktarda bir arz fazlasının, dünya şeker fiyatları üzerindeki düşüş eğilimi üzerinde daha fazla baskı oluşturacağı muhakkak. Öte yandan Şeker Kurumu Başkanı Dr. Hüsnü Tekin'in de dikkat çektiği üzere, dünya şeker fiyatlarını, günümüzde giderek artan biyoetanol ihtiyacından bağımsız düşünmek de imkansız.
ISO, dünya şeker talebinin 2020'de 201 milyon tona ulaşacağını, oluşan 20 milyon tonluk açığın ise önümüzdeki 7 yıl içerisinde Hindistan, Brezilya ve diğer üreticiler tarafından karşılanması gerektiğini ısrarla vurguluyor. Bunun bir nedeni de 2000/01 sezonundan 2008/09 sezonuna kadar ortalama yıllık bileşik %3 oranında artan küresel şeker üretiminin son 3 sezondur %1,2'ye gerilemesi. Buna karşın tüketimdeki artış, hız kesmeden devam ediyor. Bu durum, giderek artan şeker dış ticaretinden de anlaşılabiliyor zaten. 2005 yılında yaklaşık 23 milyon ton olan küresel şeker ticareti, 2012/13 sezonunda 33 milyon tona yükselmiş.
AB, 2017'de şeker üretim kotalarını kaldırıyor

AB'nin şeker kotalarını 2017 yılından itibaren kaldıracak olması, bu yıl yapılan sunumlara da yansımıştı çünkü tüm panelistler sunumlarını, 2017 sonrası piyasaya odaklamışlardı. Dünyanın yakından izlediği AB'nin bu politika değişikliğini Türkiye'de yakından takip ediyor. Şeker Kurumu Başkanı Hüsnü Tekin, AB şeker reformunu çok yakından takip ettiklerini ve uygulamanın Türkiye'ye olası etkilerini değerlendirdiklerini kaydetti. Şeker fabrikaları özelleştirmelerine de değinen Tekin, özelleştirme sonrasında şekerin %20 ucuzlayacağını söyledi.
NÜD Başkanı Rint Akyüz ise AB'de kotalar kalktıktan sonra Türkiye'nin, dünyada kota ile üretim yapan tek ülke olarak kalacağına dikkat çekerek, şeker fabrikaları özelleştirmelerinin bir an önce tamamlanarak, piyasada serbest rekabet ortamının sağlanması gereğinin altını çizdi.