Döviz istikrara kavuşur

Sabancı Holding CEO'su Zafer Kurtul ile 2014 yılında Türkiye ekonomisini ve grubun hedeflerini konuştuk.
ABD Merkez Bankası'nın (Fed)'in birkaç ay içinde tahvil alımlarını azaltması bekleniyor. Türkiye bundan nasıl etkilenecek?
Bugüne kadar Türkiye FED'in parasal genişleme politikasından en çok faydalanan ülkelerden oldu. Türkiye'de tasarruflar yetersiz olduğu için büyüme ve cari açık yurtdışından sağlanan fonlarla finanse edildi. Kurlarda ve faiz oranlarında yükselme oldu. Bu yükselmelerin büyümeyi de önümüzdeki dönemde yavaşlatacağını tahmin ediyoruz. Enflasyon oranının da bir süre daha yüksek seyredeceğini öngörüyoruz. FED tahvil alımlarını azaltmaya 2014'te başlayacak. FED'in parasal daraltmaya gitmesi dış borçlanma gereği nedeniyle bizi diğer ülkelere göre biraz daha fazla negatif etkileyebilir. TL faizlerinde yükselme, döviz kurunda baskı yaşayabiliriz. Başlangıçta piyasalar özellikle ülkemiz için aşırı bir tepki verebilir. Ancak önümüzdeki yılın ikinci yarısında Türkiye için piyasaların daha istikrarlı olacağını tahmin ediyorum.

2014'TE DOLAR KURU 2.2'YE ÇIKABİLİR
Döviz kuru tahmininiz nedir?
Tahminde bulunmak zor.
2014 bütçenizi hangi kur tahminine göre yaptınız?
Önümüzdeki yıl sonunda dolar kurunun 2.2 TL'ye çıkabileceğini tahmin ediyoruz. Yıl içinde daha yüksek seviyeler görebiliriz.
Rekabetçi kur ihracatı etkiliyor ama hem özel sektörün borcu var hem de vatandaş yükselişten tedirgin oluyor...
İç borcun yüzde 25'ini yabancılar alıyor, yabancı kurda istikrar görmek istiyor. Kurlarda aşırı dalgalanmalar olursa bankaların takipteki kredileri de artabilir. Ülkemizdeki tüketici ve küçük işletme kredileri TL. Daha çok kurumsal firmalar döviz kredisi kullanıyorlar. Türk bankaların kullandırdıkları 1 trilyon TL kredinin yaklaşık yüzde 30'unu, usd 140 milyar döviz kredileri oluşturmakta. Reel sektör ayrıca döviz dış borç kullanıyor. Bu tutar da yaklaşık usd 100 milyar. Toplamda usd 240 milyar reel sektör döviz kredisinin büyük bölümünü ihracat ve uzun vadeli yatırım kredilerini oluşturuyor. Özel sektörün döviz borç seviyesinin bugün için çok önemli bir risk yaratacağını düşünmüyorum. FED'in bono alımlarını azaltmaya başlatmasıyla başlangıçta kurlarda aşırı yükseliş görebiliriz ancak daha sonra döviz kurları istikrara kavuşacaktır. Çünkü Türkiye'nin mali yapısı iyi, kamu borçlarının milli gelire oranı yüzde 40 seviyesinde. Kurlarda istikrarı sağlamak konusunda Merkez Bankası'nın eli güçlü.
ALIM FIRSATLARINI ARAŞTIRIYORUZ
2014'te öngörülen 2 milyar dolarlık yatırımın dağılımı nedir?
Satın almalar hariç 2014 yılında 1.8 milyar doların üzerinde yatırım planlıyoruz. Bunun 1.3 milyar dolarını enerji yatırımları oluşturuyor.
Şirket mi satın alacaksınız?
Çimentoda hem yurtiçi hem de komşu ülkelerdeki satın alma fırsatlarını çalışıyoruz.
Migros'a talip misiniz? Teknosa bir şirket satın alır mı?
Perakende grubunda da satın alma olanaklarını araştırıyoruz. Perakende sektöründe organik ve inorganik büyüme imkanları yaratmaya çalışıyoruz. Sağlıklı, karlı büyüme tabii ki her sektör gibi perakende sektörü için de çok önemli.
2014'te istihdamınız kaça çıkacak?
2014 bütçemizde personel sayımız 62 bine çıkıyor. Artışın büyük çoğunluğunu perakende sektöründeki işe alımlar oluşturacak.
Finansta imaj ve güven önemli
Siz finans kökenlisiniz. Bankaların yüksek kârlılıkları özellikle de tüketicilerden alınan fahiş ücret ve komisyon gelirleri çok tartışılıyor. Bankaların imaj yenilemesi mi gerek?
Bankaların mali bünyeleri kuvvetli olursa ileride olabilecek şoklara karşı dayanıklı olurlar ve reel sektörü desteklemeye devam edebilirler. Ayrıca bankacılıkta güven çok önemlidir. Bankacılığın imaj kaybı ülkemizin ekonomik gelişimine zarar verir. Bankalar bugün aracılık faaliyetleriyle, kredilerle, dış ticaret işlemleriyle ve diğer hizmetleriyle ekonomimizin can damarını oluşturuyor. Türkiye'de uzun vadeli fonlama imkanları çok sınırlı. Fonlama imkansızlığına rağmen bankalar uzun vadeli krediler veriyorlar. Uzun vadeli konut kredileri tüketici için hayati bir ürün. Bütün bu işlerde faiz riskini bankalar alıyorlar.
Akbank'ın payı yüzde 50
Holding içinde Akbank'ın payı şu anda nedir?
Net aktif değeri olarak Akbank'ın payı yüzde 50'nin üzerinde.
Planlanan halka arz ve yatırımlar bankanın holding içindeki payını azaltmak için mi yapılıyor?
Önümüzdeki orta vadeli dönemde banka dışı sektörlerdeki büyümemizi hızlandırarak net aktif değerimizde banka payının yüzde 45'lerde olduğu, Enerji'nin yüzde 20'nin üzerine çıktığı bir yapıyı hedefliyoruz. Çimento sektöründe yapmak istediğimiz satın almalarla bu iş kolunun da net aktif değerinden aldığı payı bugünkü yüzde 5 seviyesinden 3-4 puan yükseltmeyi istiyoruz. Perakende sektöründe de büyüme bekliyoruz. Bugün perakendenin payı yüzde 7 civarında, bu oranın da 3-4 puan artacağını hedefliyoruz.
Banka dışı da büyüyeceğiz
Holding şirketlerinin durumu nedir?
Enerjinin holding net aktif değeri içindeki payı yüzde 15, hedefimiz 20-25'lere çıkarmak. 2017'de kurulu güç kapasitemiz 5 bin megavata uluşacak. Türkiye'de abonelerin dörtte birine elektrik satıyoruz. Çimento şirketleri cirosunu yılın ilk 9 ayında yüzde 12 arttırdı. Teknoloji mağazalarında satılan her 10 televizyonun, akıllı telefon ve tabletin 5'ini Teknosa satıyor. Kliksa'da 20 kategoride 240 bin ürün var. Carrefoursa'da büyüme için süpermarketlerle yaygınlaşmayı amaçlıyoruz. Aksigorta'da pazarın çok üzerinde büyüdük. Avivasa'nın pazar payı yüzde 19-20. Yönettiğimiz varlık 5 milyar TL'ye ulaştı. Brisa sektöründe yüzde 30 pazar payıyla lider. Şirketin üretim kapasitesini yüzde 30 arttıracak ikinci fabrika yatırımı için süreç başladı. Tüm bu gelişmeler banka dışı portföyün büyümesini hızlandıracak.