Savcının şirkete el koyma yetkisi yok

17 Aralık operasyonunda alınan kararlar hukuk skandalları olarak tarihe geçecek. En son 7 kişi ve 2 şirketin mal varlıklarına ihtiyati tedbir kararına dönük işlemin hukuka aykırı olduğu ortaya çıktı. Ceza Muhakemeleri Kanunu'na (CMK) göre, el koyma kararı sadece gerçek kişilerin mallarına yönelik alınabiliyor. 17 Aralık operasyonunda ise kanun hükmü hiçe sayılarak, kişilerin ortak olduğu şirketlerin tamamı tedbir kapsamına girdi.

TAZMİNAT İSTENEBİLİR
Prof.Dr. Caner Yenidünya: CMK 128'e göre şüphelilerin katolog suçları işleyerek mal varlığı edindiği konusunda güçlü şüpheler varsa sadece bu kişilerin mallarına el konulabilir. Aksi halde kişinin şirketine el konulamaz. Ya da şüphelinin şirkette sahibi olduğu hisselere el konulabilir. Mallarına el konulan kişi ise bu uygulamadan zarar görürse, tazminat davası açabilir. Devlet bu tazminatı ödedikten sonra, dönüp bu zararı, kararı alan savcılardan isteyebilir. Öte yandan soruşturmanın gizliliğinin ihlal edilmesi de hapis cezasını gerektiren bir suç. İhlal edene 1 ila 4 yıl arasında hapis cezası verilir.
Prof. Dr. Adem Sözüer: CMK'ya göre bir tüzel kişiliğin, şirketin malvarlığına el konulması mümkün değil. Kanunda olmayan bir tedbiri keyfi olarak uygulayıp şirketin malvarlığna el koymak, o şirketin varlığına son vermektir. Yüzlerce çalışan maaş alamaz, işsiz kalır, aileleriyle birlikte mağdur olur. Bu karar ölüm cezası olmadığı halde, kişiyi idam etmek gibidir. Kanunda olmayan bir tedbir kararı vermek ve uygulatmak suçtur. Bu nedenle hukuka aykırılığı çok açık böyle bir kararı ne bankaların ne de diğer kuruluşların yerine getirmemesi gerekir.

OSMANLI'DA BİLE OLMADI
Genel müsadere cezası etkisi gösteren bu uygulamalar anayasamızda yasaklanmıştır. Bu Osmanlı dönemi 1839 anayasasında bile yasaktı. Son yıllarda özel yetkili bazı mahkemelerdeki kanuna açıkça aykırı bu keyfiliklerle, darbe dönemlerinde yaşanan basın kampanyalı linç soruşturmaları hortlatılmıştır. Yabancı bir güç Türkiye'yi işgal etse bundan fazlasını yapamaz. Ortada yetkilerin kötüye kullanılarak, Türkiyenin siyasi, ekonomik yapısını çökertmeye yönelik bir girişim vardır.
Avukat Cevat Kazma: CMK'da şirketlerin mal varlığına el koyma diye bir madde bulunmuyor. Yasaya göre, şirketlerin tamamına el koyulamıyor. El koyma nedeniyle zarar gören şirket konuyla ilgili olarak tazminat davası açabilir. Devlet bu parayı öder, savcıdan isteyebilir.