Büyümenin dinamosu orta sınıf

Global ekonominin lokomotifi durumundaki gelişmekte olan ülkelerde orta sınıf 10 yıldır büyüyor. Finanstan otomobile, mobilyadan teknolojiye kadar birçok sektörün yakın takibe aldığı ve büyük umutlar bağladığı bu kesim, yıllık 25 ila 50 bin dolar arasındaki geliri ve bir üst lige çıkma hevesiyle ekonomi için büyük bir nimet olarak görülüyor. Özellikle Brezilya, Meksika, Çin gibi gelişmekte olan ülkeleri dünya ekonomisinin odağına yerleştiren faktörün de orta sınıf olduğu kabul ediliyor. Bu tabloda Türkiye'nin performansı ise bir hayli dikkat çekici. Türkiye Araştırmacılar Derneği'nin 2012 rakamlarına göre 19.8 milyon hanenin yüzde 22'si orta sınıftan. 2018'de orta sınıfa mensup hane sayısının 5 milyona yaklaşacağı, oranın ise yüzde 30'a ulaşacağı tahmin ediliyor. Trend Group'un yaptığı "Türkiye'de Orta Sınıf" araştırması, şirketlerin pazarlama stratejilerinde baş role yerleşen orta sınıfa dair çarpıcı detayları gözler önüne serdi. Araştırmaya göre Türk orta sınıfının son 10 yılda gösterdiği, ekonomik ve kültürel gelişimde en büyük pay eğitimin.
MESLEK LİSELERİ KATALİZÖR OLDU
Trend Group Genel Müdürü Nurhan Keeler, geçmişte sık sık rastlanan "kalifiye olmayan eleman" tanımının yeni orta sınıfta çok az görüldüğünü söyledi. Keeler'a göre bunun nedeni son yıllarda hükümet ile özel sektörün büyük oranda yatırım yaptığı teknik ve meslek liseleri. Keeler, "Türk iş dünyasında 'ara yüz' denilen ara kademe elemanların istihdamı arttıkça orta sınıf da büyüdü. Teknik ve meslek lisesi mezunlarının sayısı 8 yılda yüzde 41 oranında arttı. Belediyelerin ya da İŞKUR'un düzenlediği meslek kursları da bunda etkili oldu. Bu sayede orta sınıfa 1.5 milyon kişinin eklendiği düşünülüyor. Bu gençler birer meslek sahibi olarak hayata atılıyor ve iş buluyor. Kendilerine güvenleri artıyor ve toplumsal olaylardan ekonomiye kadar birçok alanda daha fazlasöz hakkı istiyor" ifadesini kullandı.
BEYAZ YAKALI OLMA HAYALİ
Yeni orta sınıf daha çok özel sektörde çalışan, kentlerde yaşayan ve alışveriş merkezlerini (AVM) hayatlarının bir parçası olarak gören, bu yönüyle de tüketime açık bir kesim. Araştırmaya göre yüzde 35'i her gün ya da iki günde bir mutlaka AVM'ye gidiyor. İndirim dönemlerini ve internetteki fırsat sitelerini yakından takip eden kadınlar ise bu kesimin fark yaratanları. Nurhan Keeler, hemen her ferdinin "beyaz yakalı" olmayı hayal ettiği bu kesimin kentte yaşasa da doğaya özlem duyduğunu belirtti. Şehirlerdeki en küçük yeşil alanlarda bile piknik görüntülerinin artmasının ardında bu özlem var.
MARKA STATÜ SEMBOLÜ
Yaşam düsturu "olduğun gibi ol" olan bu sınıf için bir üst lige yükselme motivasyonu belirleyici felsefelerden. Bu nedenle başarı odaklı bir nesil yetiştirdiklerini belirten Keeler, bir üst lige en kolay geçiş yolunun ise markalar olarak görüldüğünü ifade ediyor. Araştırmaya katılan bin 500 kişinin verdiği yanıtlara göre en sevilen 10 marka sırasıyla Adidas, Arçelik, Nokia, Ülker, Nike, Mercedes, LCW, Pınar, BMW, Sony ve Levi's" . Evinde iki televizyonu olanların oranı yüzde 43. Plazma televizyon en kıymetli eşya.
YÜZDE 60'I EV SAHİBİ
Orta sınıfın yüzde 32.2'si aylık ücretli çalışan pozisyonunda. Yüzde 13.5'i ise memur. Nurhan Keeler, 70'lerde bunun tersi durumda olduğunu belirtiyor.
Orta sınıfta esnaflık çok önemli. Yüzde 30.9'u tek başına ya da ailesiyle çalışan işletmecilerden oluşuyor.
Orta sınıf da kendi içinde C1, C2 gibi gruplara ayrılıyor. En üst grupta ev sahipliği oranı yüzde 75'ken, alt grupta bu oran yüzde 60'larda.
Orta sınıfın yarıya yakını otomobil sahibi. Genelde araçlar ikinci el alınıyor.
Bu grup banka kredisi kullanmaktan tedirgin oluyor. Bu nedenle çok tedbirli davranabiliyorlar.