Irak'taki gerginliğin kaynağı Türkiye değil

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğinde (TOBB) düzenlenen Türk-İran İş Forumunun ardından gazetecilere açıklamalarda bulunan Yıldız, İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani'nin gelmesiyle gerek enerji gerekse diğer sektörlerle ilgili yapılan görüşmelerin son derece iyi geçtiğini söyledi. Yıldız, bu görüşmelerin somut sonuçlarının olması gerektiğinin İranlı muhataplara iletildiğini dile getirdi.
Türkiye'nin doğalgazın fiyatı konusunda tahkim yoluna gittiğinin gündeme geldiğini anlatan Yıldız, bunun karşılığında İran tarafının yaklaşık 4 sayfalık teklif sunduğunu, Türkiye tarafı olarak bu teklifi yeterli görmediklerini anlattı. Tahkimin bu süreçten ayrıştırılması gerektiğini söylediklerini ifade eden Yıldız, "Çünkü tahkimin çekilme şartının fiyat mekanizmaları ile alakalı görüşmelerde doğru bir yöntem olmayacağı üzerinde mutabakat sağladık. Onlar da görüşlerimize saygılı olduklarını belirttiler" diye konuştu.

"AMACIMIZ YÜKSEK FİYATLARLA DOĞALGAZ KULLANIMINI ÖNGÖRMEYEN BİR YAPI"

İran'ın isteğinin Türkiye'nin yükseltilmesi istenilen miktarı belirtmesi olduğunu kaydeden Yıldız, Türkiye'nin ise hangi fiyatla beraber bu yükseltmenin gerçekleşeceğini bilmek istediğini dile getirdi.
Önümüzdeki hafta İran heyetinin tekrar Türkiye'ye geleceğini bildiren Yıldız, "Bizim amacımız vatandaşımızı, sanayicimizi, tüccarımızı koruyup kollayan yüksek fiyatlarla doğalgaz kullanımını öngörmeyen bir yapıyı kurgulamaktır" diye konuştu.
İran'ın, Türkiye'nin doğalgazı en pahalı aldığı ülke olduğunun altını çizen Yıldız, İran'ın fiyat indirimine gideceğine dair inançlarını, mevcut fiyatların sürdürülebilir olmadığını ilettiklerini söyledi.
Tahkim aşaması ile ilgili olarak temmuz ayının sonunda İsviçre'de son duruşmanın yapılacağını anlatan Yıldız, tahkim heyetine güvendiklerini ve yıl sonuna kadar kararın açıklanacağına inandıklarını ifade etti.
Açılan davaların Türkiye'nin 2011 yılından itibaren yüksek fiyatla aldığı doğalgazın geriye dönük fiyat farklarının da alınması kaydıyla ve özellikle kış aylarındaki eksik teslimatla ilgili olduğunu belirten Yıldız, fiyat indirimi ile birlikte Türkiye'nin İran'la dostluk ilişkilerini pekiştirmeye gayret edeceğini dile getirdi.

SORULAR

Açıklamalarının ardından gazetecilerin sorularını yanıtlayan Yıldız, Irak'tan nakledilen petrole alıcı bulmakta sıkıntı yaşanabileceğine ilişkin değerlendirmeler üzerine Türkiye'nin taşıyıcı ülke olarak faaliyetlerine devam ettiğini kaydetti. Bunun Erbil ve Bağdat açısından işleri kolaylaştırıcı bir yöntem olduğunun altını çizen Yıldız, "Biz orada bir sistem oturtmaya çalışıyoruz. Kendi aralarında kuramadıkları sistemi kurmaya, yardımcı olmaya gayret ediyoruz" dedi.
İkinci tankerin yüklenip yola koyulduğunu belirten Yıldız, "Biz satıştan değil, taşımadan mesulüz. Her bir varil petrol Bağdat'a bilgi olarak verilmektedir" diye konuştu.
Petrolün nasıl satılacağının Kuzey Irak ve Irak'ın açtığı ihalelerle belirleneceğini anlatan Yıldız, Türkiye'nin artı bir sorumluluk duymadığını ifade etti.
Bağdat-Erbil ilişkilerinde Türkiye'nin kırmızı çizgisinin ne olduğunun sorulması üzerine Yıldız, söz konusu gerginliğin nedeninin Türkiye olmadığına dikkati çekti.
Her bir gelirin Bağdat ile Erbil arasında paylaşılacağını vurgulayan Yıldız, şöyle konuştu:
"Petrol gelirlerinden payı alacak olan Türkiye değildir. Bu petrol Irak'ın petrolüdür ve oluşacak gelir de Irak'ın geliri olacaktır. O yüzden biz Bağdat ve Erbil'e her zaman 'Siz yokluğu değil, varlığı paylaşacaksınız' diyoruz. Türkiye buradan geçiş izni vermiyor olsaydı doğru olmayanın bu olduğunu konuşmamız gerekirdi. Doğru olan, Irak'ın ürettiği petrollerin dünya piyasasına açılacak en güvenli olduğu limanlardan bir tanesinin Türkiye yani Ceyhan olduğunun bilinmesidir. "
Yıldız, bir gazetecinin "Irak yönetimi satın alacak ülkelere ve Türkiye'ye karşı uluslararası davalar açabileceğini söylemişti. Bu konuda Ankara'ya bir bildirim yapıldı mı?" şeklindeki sorusu üzerine geçen hafta resmi olarak böyle bir bildirim yapıldığını söyledi.
Konuya ilişkin ABD'nin tepkisinin hatırlatılması üzerine Yıldız, ABD'li yetkililerle sık sık görüştüklerini bu ay içinde veya gelecek ay ABD Enerji Bakan Yardımcısının Türkiye'ye geleceğini açıkladı.
Yıldız, bir başka soruyu yanıtlarken de İran'lı yetkililerin doğalgaza ilişkin sundukları 4 sayfalık fiyat teklifinde indirim oranları olmadığını, Türkiye tarafından kabul edilemeyecek bazı şartların bulunduğunu açıkladı. Yıldız, "Fiyatla alakalı müzakerelerin başlaması için tahkimden çekilme şartını öne sürmüşlerdi. Biz de 'hayır, bununla ilgili tahkim süreci devam ediyor ama tahkimde Türkiye'nin elde edeceği kazançların İran tarafından bir tazmini söz konusuysa bunları konuşabileceğimizi' belirttik" dedi.
Türkiye'nin doğalgazı makul fiyatlarla almasının önünün açılması gerektiğini anlatan Yıldız, İranlı yetkililerin kendilerini anladığına inandığını sözlerine ekledi.