Her şeye rağmen büyüdük

Türkiye,17 Aralık darbe girişimi, manipüle edilmeye çalışılan yerel seçimler, Merkez Bankası'nın rekor faiz artırımı ve uluslararası finans kuruluşlarının negatif açıklamalarıyla adeta saldırıya uğradığı yılın ilk çeyreğinde yüzde 4.3 ile beklentilerin üzerinde büyüdü. 18 çeyrektir devam eden kesintisiz büyüme, Türkiye ekonomisini Avrupa'nın en hızlısı yaptı.
İHRACAT YENİDEN SAHNEDE
İlk çeyrek büyümesi aynı zamanda, yapısal bir dönüşüme de işaret etti. İhracat, 2012'nin son çeyreğinden bu yana ilk kez büyümeye pozitif etki yaptı. Türkiye ekonomisi tüketime dayalı büyüme sarmalından da çıkışın işaretini verdi. Euro Bölgesi'ndeki toparlanma ve döviz kurlarındaki yükselişle birlikte ihracatın büyümeye katkısı 2.7 puan oldu. İhracat, ilk çeyrekte geçen yıla göre reel olarak yüzde 11.4 artmıştı. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun aldığı son önlemler ve Merkez Bankası'nın sıkı para politikasının etkisiyle, özel tüketimin büyümeye katkısı 2.1'e geriledi. Hükümet, bu yılın başında cari açığı kontrol altına alıp tüketimi frenlemek amacıyla, kredi kartı ve bireysel kredi kullanımına sınırlama getirmişti.
YÜKSEK FAİZ DURDURDU
Geçen yılın ikinci yarısında büyümeyi yukarı çeken özel sektör yatırımları, Merkez Bankası'nın ocaktan sonra yaptığı 5.5 puanlık artışla negatife döndü. Yüksek faizle darbe yiyen özel sektör yatırımları ilk çeyrekte büyümeyi 0.3 puan aşağıya çekti. Tüketim ve ihracat kaynaklı talebi karşılamak için stokların kullanılması da dikkat çekti. Kamu tarafında harcamaların katkısı 0.9 ile önceki çeyreğe göre değişmezken, kamu yatırımlarının desteği azaldı. Türkiye İstatistik Kurumu'nun verilerine göre, mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış GSYH, önceki çeyreğe göre yüzde 1.7 arttı. Büyümedeki olumlu seyrin sürdüğünü belirten analistler, önümüzdeki
dönemde, para politikasındaki kısmi gevşemenin etkisiyle, tüketim ve yatırım kanalında bir toparlanma olmasının beklendiğini belirtiyor. Yıl sonunda büyüme hedefinin tutacağı da belirtiliyor.
Tıpış tıpış revizyon
Türkiye ekonomisine ilişkin yılbaşında karamsar tablo çizen yabancı bankalar da ilk çeyrek verisinden sonra geri adım atıyor. Deutsche Bank ve JP Morgan 2014 büyüme beklentisini yüzde 3'e çıkardı. Goldman Sachs ise yüzde 3.5'e yükseltti. HSBC, değişiklik yapmayarak beklentisini yüzde 2.2'de tuttu. Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci geçen ay, "3'üncü çeyrekte tıpış tıpış, büyüme rakamlarını yukarıya çıkaracaklar" demişti.
TÜİK'ten yine hatalı veri
BİR süredir hatalarla kamuoyunda gündeme gelen Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), dün yine bir veriyi yanlış açıkladı. Dolar cinsinden cari fiyatlarla GSYH değerleri ve büyüme hızını bir önceki yılın rakamlarıyla açıklayan kurum, daha sonra veriyi düzeltti. İlk veride dolar bazında yüzde 9.9 büyüme görülürken, daha sonra bu veri yüzde 7.2 küçülme olarak değiştirildi. Ayrıca, ilk çeyreğe ilişkin dolar cinsinden 180.6 milyar dolar olarak duyurulan veri ise 184.1 milyar dolar olarak düzeltildi.
Avrupa Birliği'ne 13 kat fark attık
Dünya Bankası, Türkiye için 2014 yılı büyüme tahminini iç talepteki düşüşü gerekçe göstererek yüzde 3.5'ten 2.4 seviyesine indirmişti. IMF ise Türkiye için 2014 büyüme tahminini yüzde 2.3 olarak açıklamıştı. Türkiye'nin yüzde 4.3 büyüdüğü ilk çeyrekte Euro Bölgesi yüzde 0.2, 28 Avrupa Birliği üyesi ülkeler ise ortalama yüzde 0.3 büyüdü. Böylece Türkiye AB'ye 13 kat fark attı. Türkiye'nin ilk çeyrekte yakaladığı ihracat artışının, Avrupa Merkez Bankası'nın son aldığı kararlarla ikinci çeyrekte de devam etmesi bekleniyor.
Ekonomi 1.6 trilyon lirayla yeni rekorda
GSYH rakamlarına göre Türkiye ilk çeyrek sonu itibarıyla 805.6 milyar dolarlık (1.6 trilyon lira) ekonomik büyüklüğe ulaştı. Kişi başı milli gelir de 10 bin 418 dolar oldu. Hanehalklarının nihai tüketim harcamalarının değeri ilk çeyrekte cari fiyatlarla yüzde 9'luk artışla 286.2 milyar TL, sabit fiyatlarla yüzde 2.9'luk artışla yaklaşık 21 milyar TL oldu. İlk çeyrekte en fazla büyüyen sektör yüzde 24.2 ile madencilik ve taşocağı oldu. Devletin nihai tüketim harcaması değeri sabit fiyatlarla yüzde 8.6'lık artışla 3.1 milyar lira oldu. Mal ve hizmet ihracatı değeri sabit fiyatlarla yüzde 11.4'lük artışla 8 milyar lira oldu.
Oktay ÖZDABAKOĞLU