Çözüm paketi siyasi rüşvet değil

Çözümsüreci hükümetin açıkladığı yeni paketle hukuki zemine kavuştu. 6 maddelik yasa tasarısını bölgedeki dengeleri en iyi bilenlerden biri olan, Dicleli işadamı, Doğu-Güneydoğu Sanayici ve İşadamları Dernekleri Federasyonu (DOGÜNSİFED) Başkanı Şah İsmail Bedirhanoğlu ile konuştuk.
Bir süredir çözüm sürecinin aksadığı yorumları yapılıyordu. Yeni paket beklentileri karşıladı mı?
Kürt siyasi hareketinin yetkilileri, sivil toplum örgütleri ve işadamları olarak çözüm sürecinin önemli olduğunun altını hep çiziyorduk. Ancak yapılan diyalogların yasal çerçeveye kavuşturulması gerektiğini de vurguluyorduk. Bu, bir zorunluluktu. Görüşmelerde nelerin konuşulduğu, mutabakat alanları, talepler belirsizliğini koruyordu. Bölgede çözüm sürecinin doğru bir şekilde ilerlediği ve hükümetin bu konuyu dikkate aldığına ilişkin algı yaratılması gerekiyordu. Nevruz'da Abdullah Öcalan'ın mektubuyla başlayan, demokratikleşme paketleriyle ivme kazanan süreç bir süredir siyasi çalkantılar nedeniyle durmuştu. Gezi olayları, 17 Aralık operasyonu ve seçimler nedeniyle hükümet konuyu yeterince ele alamadı. O yüzden sürecin devam ettiğine dair bir algı yaratılması önemliydi. Zamanlama ve işin niteliği açısından önemli bir aşamaya geldik.
Peki bölgede "Çözüm süreci bitiyor" algısı mı vardı?
O ifade biraz abartı olur ama güven azalmıştı. Çalıştay ve ardından yasal düzenlemenin Meclis'e gelmesi tarihi bir gelişmedir. Suça karışmamış örgüt militanları evlerine dönebilecek. Çözüm süreciyle ilgili görüşmeleri sürdürenler açısından da konu yasal bir zemine kavuşmuş oldu. Geçmişte olduğu gibi herhangi bir savcı yarın bir gün önyargılı bir değerlendirmeyle dava açabilirdi. Hasta tutukluların salıverilmemesi eleştirilere neden oluyordu. Taraflar arasında güven yaratması açısından bu konu da önemliydi. Burada yasal düzenlemeler var ancak bürokratik işlemler fazlaydı. Yani yeni paketle önemli bir eşik aşılmış oldu. Bölgede olumlu iklim yarattı.
ŞİDDET DÖNEMİ KAPANIYOR
Süreç bundan sonra nasıl ilerler sizce?
Paketin maddelerinden biri olan eyleme katılmamış örgüt militanlarının silahsızlandırılması aşaması bana göre kritik. Çünkü süreç uzun yıllar sürse de Kürt meselesini silah ve şiddet potansiyelinden arındırmak gerekiyor. Devlet, dağdan inişin nasıl olacağını önümüzdeki dönemde belirleyecektir. Ben yeni düzenlemeyi kısa vadede olmasa da orta vadede şiddet döneminin kapanması olarak yorumluyorum. Yılsonuna doğru bence örgüt militanlarının önemli bir kısmı evine dönebilir.
CHP-MHP adayına Kürtler'den oy çıkmaz
Paket cumhurbaşkanlığı seçimleri öncesinde Meclis'e gönderildiği için "seçim yatırımı" diye yorumlayanlar oldu. Buna katılıyor musunuz?
Bunu siyasi rüşvet olarak değerlendirmek haksızlık olur. Kürt siyasal hareketi zaten ilk turda kendi adayını çıkaracak. Diyelim ki, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan aday oldu. Ben ilk turda seçileceğini düşünüyorum. Varsayalım seçilemedi. İkinci turda CHP-MHP adayına Kürtler'den oy çıkmaz. Şöyle düşünün, bu paket gelse de gelmese de Kürtler sandığa gidecekti. AK Parti mevcut durumda bölgedeki oyların yüzde 50'sini alıyor. Geri kalan yüzde 30-35'in oyunu da alırdı. Dolayısıyla bu paketin cumhurbaşkanlığı seçimi yatırımı olduğunu düşünmüyorum. Hükümet de muhalefet de bölgedeki kamuoyu yoklamalarını biliyordur. Burada Batı'daki gibi cumhurbaşkanlığı seçimleri gündemin ilk sırasında değil.
Çatı adayı Ekmeleddin İhsanoğlu da muhafazakar bir aday. Bölgede din faktörü önemli. Etkilemez mi?
Niteliğine bakılmaksınız bence CHP-MHP'nin ortak adayına buradan oy çıkma ihtimali zayıf.
Erdoğan bölgeden yüzde 85 oy alır
Peki Selahattin Demirtaş aday olursa...
Bölgede sevilen bir kişi. Aday olursa ilk turda HDP'den fazla oy alabilir. Ama ilk turda cumhurbaşkanı belirlenmezse HDP ikinci turda seçmenini serbest bırakacak. Bu durumda da Başbakan Recep Tayyip Erdoğan aday olursa ikinci turda bölgeden yüzde 80-85 oy alır. Bölgede zaman zaman Başbakan eleştirilse de kimse gitmesini istemiyor. Kürt sorununu çözecek potansiyel ve kapasitenin Başbakan'da olduğunu söylüyorlar.
Kalıcı barış bizi uçurur
Süreç yatırımları nasıl etkiledi?
Bölge ekonomik açıdan o kadar büyük potansiyele sahip ki, sürecin başladığı günden bu yana ilgi oldukça arttı. Oluşacak her olumlu iklim de bölgedeki ekonomik dinamikleri hızlandırıyor.
Irak'taki karışıklık bölgeyi etkiliyor mu?
Etkilerini önümüzdeki günlerder görebiliriz. Burada da ciddi bir tanker sektörü var. Birçok tanker şoförü karışıklık nedeniyle Irak'a geçmek istemiyor. Mal götürmüyor.