Küresel tarımın 10 yılı

Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) ile BM Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) tarafından ortaklaşa hazırlanan "2104-2023 Tarım Görünüm Raporu" 11 Temmuz Cuma günü yayınlandı. Bu rapor, bugüne kadar OECD tarafından yayınlanan 20. Görünüm raporu. Raporun son 10 yılında OECD, FAO ile iş birliği yapmış durumda. 41 ülke ve 12 bölgede tarımın önümüzdeki 10 yılına dair yapılan tahminleri içeren rapor, hemen her yıl Hindistan, Çin, Brezilya, Rusya Federasyonu ve Arjantin gibi OECD üyesi olmayan ülkeleri de inceleme kapsamına alıyor. Rapor bu yıl özellikle dünyada ikinci en büyük nüfusa, en çok sayıda çiftçiye ve aynı zamanda en çok sayıda gıda güvenliğinden yoksun insana sahip ülke olan Hindistan'a odaklanıyor. Gerçekten de gelecek 10 yılda Hindistan'ın beslenme alışkanlıklarındaki değişim, Çin'in son 20 yılda süt ürünlerine artan talebi örneğinde olduğu gibi, küresel gıda ticaretini etkileyecek konuma ulaştı. Rapora göre, ağırlıklı olarak vejetaryen olmaya devam etmekle beraber Hindistan'da diyetler çeşitlenecek. Ülkede tahıl tüketiminin artması bekleniyor ama süt ve süt ürünleri, bakliyat, meyve ve sebze tüketiminin de artacağı öngörülüyor. Balık ve et tüketimi de güçlü bir artış gösterecek. Fakat yine de Hindistan'ın et tüketimi dünyadaki en düşük seviyelerden biri olmaya devam edecek.
İlknur Menlik - Sabah.com.tr
Tarımın genel görünümüne gelince; küresel tahıl üretiminin geçtiğimiz 2 yıllık döneme kıyasla 2023 yılına kadar %15 oranında daha yüksek olacağı kaydediliyor. Önümüzdeki 10 yıl içinde en hızlı büyümenin ise %26 oranıyla yağlı tohumda olması bekleniyor. İri taneli hububat ve yağlı tohum üretim genişlemesi özellikle gelişmiş ülkelerde güçlü biyoyakıt talebi ve gelişmekte olan bölgelerdeki değişen beslenme alışkanlıklarıyla ivme kazanacak.
Rapora göre buğdayda %12, pirinçte ise %14'lük verim artışı geçmiş 10 yılın oranlarının altında kalacak. Şeker üretiminin de önümüzdeki 10 yıl içerisinde %20 oranında artması bekleniyor.
2023 yılına kadar tarım ürünlerindeki tahminler ise şöyle:
Belli başlı tahılların dünya fiyatları, görünüm döneminin başlarında düşerek dünya ticaretine ivme kazandıracak. Bu dönemde küresel stokların yükselmesi, özellikle Asya'daki pirinç stoklarının rekor seviyelere ulaşması öngörülüyor.
Bitkisel yağlara olan talebin devam etmesi ise fiyatları yukarı itiyor. Bu durum, yağlı tohumların ekildiği arazilerde genişleme olacağına işaret ediyor.
Öte yandan 2013 sonlarında zayıfladıktan sonra uluslararası şeker fiyatları, güçlü küresel talebin itici rol oynamasıyla eski seviyelerine dönecek. Dünya şeker ihracatına egemen olan Brezilya'nın ihracatının, etanol piyasasından etkileneceği tahmin ediliyor.
Biyoyakıtlarda tüketim ve üretim seviyelerinin başta şeker esaslı etanol ve biyodizel
olmak üzere %50'den fazla artması bekleniyor. Etanol fiyatı, ham petrol fiyatına paralel olarak artarken, biyodizel fiyatı daha çok bitkisel yağ fiyatını izliyor.
2014-2023 döneminde ilk defa tavuk etinin, domuz etini geçerek, görünüm döneminde en çok tüketilen et ürünü haline geleceği belirtiliyor.
Başlıca üretici ülkelerdeki verimlilik artışlarının devamlılığı ve Çin'deki büyümenin devam etmesi sonucu süt ürünleri fiyatları, mevcut yüksek seviyelerinden biraz düşecek. Tahminlere göre Hindistan, AB'yi geçerek dünyanın en büyük süt üreticisi olacak ve 2014-2023 döneminde önemli ölçüde az yağlı süt tozu ihracatına sahip olacak.
Balık çiftçiliğindeki büyüme, Asya'da yoğunlaşırken, bu alan en hızlı büyüme gösteren gıda
sektörlerinden biri olmaya devam edecek. İlk defa 2014'te balık yetiştiriciliği, balık avcılığını geçmiş olacak.
Görünüm Raporu bulgularının dünya kamuoyu ile paylaşıldığı toplantıda konuşan FAO Genel Direktörü Jose Graziano da Silva; bu yılın görünümünün daha olumlu olduğunu ve çiftçilerin yüksek fiyatlara hemen tepki verdiğini, bu yüzden daha fazla küresel stok bulunduğunu açıkladı. Bu nedenle fiyatların en azından önümüzdeki 2 yıl düşeceği tahmin ediliyor. Ancak balık ve et için durum farklı çünkü balık ve et talebi artmaya devam ediyor.
Tarım Görünümü raporu, makroekonomik tahminlerde de bulunuyor. Buna göre OECD ülkeleri için GSYİH artışının yıllık ortalama %2,2 olacağı tahmin ediliyor. Rapora göre, yükselen ekonomilerin birçoğu için ekonomik perspektif güçlü, ama büyüme geçtiğimiz on yıla kıyasla biraz daha düşük seviyede olacak. Türkiye, bu alanda yıllık ortalama %4,3 büyüme oranıyla OECD'nin en üst sıralarında. Afrika ülkelerinin pek çoğunun da güçlü bir ekonomik büyüme sergileyeceği bilgisi raporda yer alıyor.