Enflasyon fırsatçıları

Normal şartlarda eksi çıkması gereken temmuz enflasyonunun sebeplerinden biri olan 'gıda spekülatörleri'nin yeni oyunu da deşifre oldu. Kuraklık ve don olaylarını bahane edip ürünleri yüksek fiyattan satmak için hasadı stoklarda bekleten ve temmuzda gıda enflasyonunu yüzde 12.5'te tutan spekülatörler, şimdi de "TÜFE yüksek" diyerek zam yapmak için tetikte bekliyor. Türkiye Ziraatçılar Derneği Başkanı İbrahim Yetkin, enflasyon oranları açıklanmadan önce bazı fırsatçıların ürünleri depolarda sakladığını belirterek, "Stokta tutup fiyatı artırdılar. Şimdi de enflasyon bahanesiyle yüzde 500 zam yapmak için tetikteler" dedi.

1'E ALIP 5'E SATACAKLAR
Mevsimin etkisiyle elma, badem, ceviz, üzüm, kiraz, şeftali gibi ürünlerin fiyatlarının düşmesi gerektiğine vurgu yapan Yetkin, şunları anlattı: "Raftaki fiyatına bakın ya aynı ya yükselmiş. Ürünü alıp sakladılar. Şimdi enflasyonu bahane edip 1'e aldıklarını 5'e satacaklar." Spekülatörlerin her olayı fırsata çevirdiklerini vurgulayan Yetkin, ihracatın da bahane edildiğini öne sürdü. Yetkin, "Toptancı, ihracat tatlı gelince iç piyasadaki fiyatı yüksek tutmak için soğuk hava deposundan limonu piyasaya çok yavaş sürdü. Tanesi 1 TL'ye limon yiyoruz" dedi.
MEYVE-SEBZE % 30 ZAMLANABİLİR
Tüm Bostan Sebze Meyve Komisyoncu ve Tüccarlar Federasyonu Başkanı Burhan Er, aşırı yağış ve don nedeniyle bazı ürünlerde verim düşse de piyasada ürün sıkıntısı olmadığını söyledi. Er, şöyle konuştu: "Bu sıkıntı fırsatçılardan kaynaklanıyor. Kiraz 18, kayısı 19 lirayı gördü. Ben hayatımda böyle fiyat görmedim. Stokta 2-3 yıl yetecek kayısı var. Ama ürünü yüksek fiyata satmak isteyenler, hasadı bekletiyor. Fiyat yükseliyor. Şimdi enflasyonu da bahane edip fiyatı iyice artıracaklar. Meyve-sebzede en az yüzde 20-30 fiyat artışı göreceğiz."
"YÜZDE 500 DEĞİL 50 ZAM YAPARIZ"
Perakendeciler raflardaki yüksek fiyatın kendilerinden kaynaklanmadığını iddia etti. Enflasyon farkının markete gelmeden önce ürünlere yansıdığını aktaran İstanbul Perakendeciler Derneği Başkanı İhsan Biçen, "Biz meyve-sebzede en fazla yüzde 50 zam yaparız. Fakat yüzde 30 da giderimiz vardır. Ama bahsedildiği gibi yüzde 500 zam yapmıyoruz. Rekabet koşullarında bu kadar zam yapmamız imkânsız. Markette 7.5 liradan satılan bir ürünü 5 TL'ye alıyoruz" iddiasında bulundu.
SIKACAK ÜRÜN BULAMIYORUZ İTHALATA MECBUR KALIYORUZ
Türkiye'nin meyve suyu ihracatında üst sıralarda olduğunu ancak şu anda yüksek hasada rağmen sıkacak meyve bulmakta zorlandıklarını kaydeden Dimes Yönetim Kurulu Üyesi Orhan Diren, "Örneğin meyve suyu üretiminde çok kullandığımız kayısı fiyatları 19 lirayı gördü. Durum böyle olunca ithalat yapmak durumunda kalıyoruz" dedi. Diren, dövizin ve enflasyonun da etkisiyle meyve fiyatlarının artacağını, bunun rafa yüzde 15 yansıyacağını dile getirdi.
FAİZCİLER İŞBAŞINDA
Temmuz enflasyonun beklentilerin üzerinde çıkması faiz cephesini de harekete geçirdi. Koro halinde Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı'nın faizleri indirme konusunda elinin zayıfladığı yorumları yapılmaya başlandı. Bu konuda tarafını en net açıklayanlardan biri de JCR Eurasia Rating'in Başkanı Orhan Ökmen oldu. Ökmen, Merkez Bankası'nın enflasyonda iyileşme görmeden faiz indirimine gitmesinin yanlış olduğunu belirterek, "Mevcut konjonktürde Türkiye'nin faiz indirme lüksü yok" dedi. Standard Bank Ekonomisti Tim Ash, "Gıda, enflasyondaki kilit faktör olmaya devam ediyor. Bu gelişmeler Merkez Bankası'nın alacağı faiz kararına daha fazla dikkat edilmesine neden olacaktır" değerlendirmesinde bulundu. Garanti Yatırım Ekonomisti Gizem Öztok Altınsaç, gelen rakamlar sonrasında enflasyonda risklerin belirgin şekilde yukarı yönlü olduğunu belirterek Merkez Bankası'nın daha fazla faiz indirimine gitmemesi gerektiğini kaydetti.
Gıda ve alkolsüz ürünlerde temmuz ayı enflasyonu
Yıl Yüzde(%)
2014 +0.30
2013 +0.22
2012 +0.36
2011 -1.18
2010 -0.73
2009 -0.64