Milyar Euro’luk “bekle ve gör” politikası

Bir süredir Rusya'nın gıda ambargosuna ilişkin haberler gündemden düşmeye başladı. Ancak konu önemli. Çünkü, Rusya'nın gıda ambargosu nedeniyle pek çok üründe küresel ticaretin yönünü değişebilir. Bunların başında da peynir geliyor.
İlknur Menlik - Sabah.com.tr
Bir süre önce Rusya'nın uyguladığı ambargonun olumsuz etkilerini sınırlamak için bir dizi önlemi hayata geçiren AB Komisyonu, üreticilerin yeni pazarlara açılması için destekleme bütçesini artırırken arz fazlası meyve ve sebzelerin pazardan çekilmesi için kaynak ayırmış, peynir ve tereyağı gibi bazı süt ürünlerinin de depolanma maliyetini üstlenme kararı almıştı. Cuma günü açıklanan karara göre AB, ambargodan etkilenecek süt ve süt ürünleri üreticilerine yönelik 30 milyon Euro'luk bir destekleme paketini uygulamaya koyacak. Ancak 30 milyon Euro'luk bu paket, Avrupalı peynir ihracatçılarının 1 milyar Euro'luk baş ağrısını gidermekten uzak görünüyor. Çünkü Rusya, peynirde AB'nin en önemli pazarı konumunda. Üstelik tereyağı ve diğer kategorilerde düşünüldüğünde 1 milyar Euro'nun da üzerinde bir ihracat söz konusu.
Bir süre önce Rusya'nın ambargosunu delmeyi amaçlayan Avrupalı üreticilerin, ürünlerini İsviçre malı olarak gösterme çabalarının İsviçre Federal Tarım Ofisi tarafından engellendiği haberleri ajanslara düştü. Ofis'in sözcülerinden Jurg Jordi, İsviçre'nin ihraç ettiği ürünleri hijyen bakımından sertifikalandırması gerektiğini, sınırlarının dışında üretilen ürünlerde bunu gerçekleştiremeyeceklerini açıkladı.
İsviçre daha önce de Rusya'nın kendisi üzerinden ihracat yaparak Batı ülkelerinin ambargosunu aşmasını engellemişti.
Bu arada İsviçre firmalarının Rusya'ya satışlarını ambargo sonucunda artırabileceği öngörülüyor. İsviçreli peynir üreticileri, Rusya'daki müşterilerinden özellikle ithalat yasağına takılan Hollanda peyniri Gouda ve İtalya peyniri mozzarellanın alternatifleri konusunda talep geldiğini ifade ediyor. İsviçreli peynir üreticilerinin son on yılda Rusya'ya ihraç ettikleri miktarın 2.500 tonun biraz üzerinde olduğu düşünülürse, ambargo İsviçre için büyük bir fırsat. Aslında Rusya'nın peynir açığını sadık müttefiki ve komşusu olan Beyaz Rusya'dan karşılaması bekleniyor. Beyaz Rusya'nın peynirinin neredeyse çoğu (%97) Rusya'ya gidiyor. Geçen yıl bu miktar 85 bin ton civarındaydı. Ama bu rakam Rusya'nın ihtiyacını karşılamaktan çok uzak. Bu nedenle Türkiye'nin de önüne bir fırsat kapısı açıldı.
Pek çok Avrupalı analist, Rusya satışlarına fazlaca güvenen Alman peynir üreticileri ve Hollandalı tüccarların nefeslerini tuttuğunu ve şimdilik kaydıyla "bekle ve gör" politikası takip ettiklerini kaydediyor. Sonuçta, peynir depolanabilir ve ticarette yaşanan bu ambargo çözümlendiğinde tekrar piyasaya sürülebilir. Ne de olsa Avrupa Komisyonu da yardım edecek. Öte taraftan bazı uzmanlara göre ise ambargo uzun sürmeyecek.
ANCAK AMBARGO UZARSA…
İşte bu noktada farklı stratejiler konuşuluyor. Eğer ambargo uzarsa Avrupalı peynircilerin yeni pazar arayışlarının hızlanacağı, özellikle başta Ortadoğu ve Kuzey Afrika olmak üzere diğer pazarlarda peynir satışlarını arttırmak için güçlü bir çaba olacağı belirtiliyor. Güneydoğu Asya pazarları da bu kapsam içerisinde… Dolayısıyla bu pazarlardaki güç ve rekabet dengeleri kısa zaman içerisinde değişebilir mi? Bizi zorlayacak yeni bir rekabet alanı açılır mı? Cevabı zor sorular… Ancak kesin olan şu ki; bu ambargo, dünya gıda ticaretinde bazı taşları yerinden oynatacak. Yeni soru şu: "Biz de "bekle ve gör" taktiği mi uygulayacağız yoksa daha proaktif bir yaklaşımla bu pazarlardaki işimizi şimdiden sıkı mı tutacağız?" Yoksa bu iş bizim de birkaç yüz milyon dolarlık baş ağrımız olabilir.