Bu kez bilim konuştu

İlknur Menlik/sabah.com.tr
Peki, neden bugün, "gıda, beslenme ve sağlık ilişkisini her zamankinden daha fazla anlamaya ihtiyacımız var?"
Birincisi; sanayileşme, şehirleşme, teknoloji, çevre, iklim değişikliği, nüfus artışı derken, denklemin giderek daha da zorlaştığını görüyoruz.
İkincisi ve belki ilkinden de önemlisi; artık bu alan, etin, sütün kanser yaptığından tutun da kanseri tek başına önleyen süper gıdalara varıncaya kadar, her önüne gelenin istediği gibi serbest atış yaptığı bir alan haline geldi. Oysa İstanbul Sağlık ve Beslenme Bienali'nde konuşan Onkolog Prof. Dr. İsmail Çelik, "Medyada yer alan şarlatanlar yüzünden insanlar son raddede bize geliyor." diyor.
Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu, Herkes İçin Sağlık Derneği ile Beslenme Eğitimi ve Araştırma Vakfı (BESVAK) tarafından ortaklaşa düzenlenen Bienal'e katılan tüm bilim adamları, tıpkı Prof. Dr. Çelik gibi, beslenme ve sağlık konusunda günümüzde medyada yaşanan bilgi kirliliğine ve buna sebep olanlara tepkilerini dile getirdiler.
Bu bilim adamlarından biri olan Gazi Üniversitesi Rektörü ve Herkes İçin Sağlık Derneği Başkanı Prof. Dr. Süleyman Büyükberber, beslenme ve sağlık konusunda özellikle topluma bilgi ve eğitim verilmesi, farkındalığın artırılması ve bu alandaki halk sağlığı politikalarının desteklenmesi konusunda medyanın da büyük sorumluluğu bulunduğuna dikkat çekti. Medyada yer alan birçok haberin bilimsellikten çok uzak olduğunu ve bu tip haberlerin kamuoyunda yapabileceği tahribatın göz ardı edildiğini söyleyen Prof. Dr. Büyükberber şöyle konuştu:
"Bizlere, yani sağlık, beslenme ve gıdanın uzmanlarına düşen, bu temelsiz iddia ve ithamlara karşı toplumu, bilimsel temelde doğru bilgilerle aydınlatmaktır. Çünkü bugün bilgi kirliliği üzerine oluşturulmuş şehir efsaneleri ve mitler; kişinin hatta giderek toplumun bedensel, ruhsal ve sosyal iyilik halini tehdit etmektedir. Bir bilim adamı olarak, obezite, diyabet, kanser ve diğer kronik hastalıklarla mücadelenin bu şekilde bir yere varamayacağının altını çizmek istiyorum. Bu mücadelede gerekli olan, toplumu daha sağlıklı yaşam tarzlarına teşvik edecek değişimin temelinde eğitim ve ahlakın yer almasıdır. İhtiyacımız olan şey; her şeyi sosyal medyadan değil güvenilir kaynaklardan öğrenen insanlar; gerçeği arayan basiretli ve dürüst bir medya; namuslu, para hırsını akıl ve vicdanının önüne koymamış bir gıda sektörü; haysiyetli ve etik ilkelere bağlı bilim insanlarıdır."
Bence herkes, bu konuşmadan payına düşen hisseyi almalı.
Bienalin sonunda bir de ortak deklarasyon yayınlandı. Konunun ülkemiz ve insanımız açısından önemine binaen, deklarasyonu olduğu gibi yazıma almayı ve bilim adamlarımızın mesajını kamuoyuna duyurmak konusunda katkıda bulunmayı ben de bir görev addediyorum.
"Dünya Sağlık Örgütü, sağlığı, "bireylerin bedensel ve ruhsal olarak tam iyi olma hali" olarak tanımlamaktadır. Dolayısıyla sağlık; sadece bireyin vücudunda hastalık ve sakatlığın olmayışı değil, kişinin bedenen, ruhen ve sosyal yönden tam bir iyilik halinde olmasını ifade etmektedir.
İstanbul Sağlık ve Beslenme Bienali paydaşları ve katılımcıları olarak, önce bireyleri dolayısıyla toplumu bilimsel veriler ışığında bilgilendirerek "sağlık ve iyilik hali" nin gelişimine katkı sağlamayı tüm paydaşların temel sorumluluğu olarak görüyoruz.
Gıda, beslenme ve sağlık, birbirinden ayrılmaz kavramlardır. Gıdaya ulaşmak ve güvenilir gıda tüketmek evrensel bir insan hakkı olup bireylerin "güvenilir gıda" ya her zaman "en ekonomik" koşullarda erişimi, hiçbir koşulda kesintiye uğramamalıdır. Yaşadığımız yüzyılda gıdaların ambalajlanması, gıda güvenliğinin tesisine ve insan sağlığının korumasına yönelik bilimsel temelli bir zorunluluktur.
Obezite ve diyabet gibi bulaşıcı olmayan hastalıkların engellenmesi ancak bireylerin "yeterli ve dengeli beslenme bilincinin oluşturulması" ve "hareketli yaşam tarzının" benimsenmesiyle mümkündür. Dolayısıyla gıda, sağlık ve beslenme konusundaki tüm paydaşların hedefi, bireyleri eğitmeye ve motive etmeye yönelik uygulanabilir politikalar ve ulaşılabilir hedefler etrafında iş birliğine dayalı bir anlayışla çalışmak olmalıdır.
İstanbul Sağlık ve Beslenme Bienali katılımcıları olarak, halkımızı ve basın yayın kuruluşlarını "gıda, sağlık ve beslenme gibi son derece önemli konularda;
-Internet ve medya ortamında dolasan yalan yanlış ve bilimsel temeli olmayan bilgilere ve bu bilgileri hangi amaçla yaydığı belli olmayan kişilere itibar etmemeye,
-Basta "Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ve Sağlık Bakanlığı'nın olmak üzere üniversitelerin ilgili bölümlerinin, kurumsal ve bilimsel görüşlerini esas almaya davet ediyoruz."