Ekonomide 2015

İlknur Menlik / Sabah.com.tr
Programın başında yer alan dünya ekonomisine ilişkin temel göstergelere göre, 2015 yılında dünya hasılasının ortalama yüzde 3,8 oranında artması beklenirken, gelişmiş ekonomiler yüzde 2,3, yükselen piyasalar ve gelişmekte olan ekonomiler ortalama yüzde 5 büyüyecek.
Dünya ticaret hacminin de 2015 yılında yüzde 5 oranında artması bekleniyor. Tüketici fiyatları ise dünya genelinde yüzde 3,9 oranında artacak. Gelişmiş ülkelerde fiyat artışları yüzde 1,7, ABD'de 2,1, Euro Bölgesi'nde yüzde 0,9 ve gelişmekte olan ekonomilerde yüzde 5,5 düzeyinde olacak.
İşsizlik oranlarına bakıldığında gelişmiş ekonomilerde oranın yüzde 7,1, ABD'de 5,9 ve Euro Bölgesi'nde 11,2 oranında olacağı tahmin ediliyor. Bu oranlar, dünya genelinde işsiz sayısında küçük de olsa bir azalmaya işaret ediyor.
Petrol fiyatlarının ise gelecek yıl ortalama 99,4 dolar düzeyinde gerçekleşmesi bekleniyor.
Türkiye'nin temel göstergelerine gelince;
2014 yılında 1,76 trilyon TL (810,3 milyar dolar) olması beklenen GSYH'nın 2015 yılında 1,94 trilyon TL'ye (850,1 milyar dolar) ulaşması bekleniyor. 2015 yılında 77,7 milyona ulaşması beklenen nüfusa göre hesaplanan kişi başı milli gelir ise 10.936 dolara yükselecek.
2015 yılında ihracatın yüzde 7,8 oranında artarak 173 milyar dolara, ithalatın ise yüzde 5,7 artarak 258 milyar dolara ulaşması bekleniyor. Böylece dış ticaret açığının 85 milyar dolar olması öngörülüyor. İhracat fiyatlarının 2015 yılında yüzde 0,2, ithalat fiyatlarının ise yüzde 0,9 azalacağı varsayımı altında ihracat ve ithalatın reel olarak sırasıyla yüzde 8 ve yüzde 6,7 artacağı tahmin ediliyor.
Yılsonunda yüzde 9,4 olacağı hesaplanan TÜFE'nin, 2015 yılında yüzde 6,3'e geriletilmesi hedefleniyor.
2014 yılında GSYH'nin yüzde 3,3 oranında artacağı tahmin ediliyor. 2015 yılında ise GSYH artış hızı yüzde 4 olarak hedefleniyor. Bu dönemde ekonomik büyümenin yurt içi talep kaynaklı olması bekleniyor.
2015 yılında, öngörülen büyüme ve yatırım artışlarına bağlı olarak istihdamın bir önceki yıla göre 516 bin kişi artacağı, işsizlik oranının ise yüzde 9,5 oranında gerçekleşeceği öngörülüyor. İşgücüne katılma oranının 2015 yılı sonunda yüzde 50,2 olması hedefleniyor.
Ekonominin genel dengesine bakıldığında; tüketimin toplam GSYH içindeki payının yüzde 84 oranında ve 1,63 trilyon TL olarak gerçekleşmesi bekleniyor. Toplam tüketimin 225,3 milyar TL'sini kamu (yüzde 11,6 pay), 1,40 trilyon TL'sini (yüzde 72,4 pay) ise özel harcamalar oluşturacak.
2015 yılında toplam yatırım miktarı 401,1 milyar TL'ye ulaşırken; bu yatırımın 87,3 milyar TL'sini kamu, 313,7 milyar TL'sini özel sektör yapacak.
Sektörlerin büyüme hızlarına bakıldığında ise 2014 yılında binde 9 oranında küçülen tarımın, 2015'de yüzde 3, sanayi sektörünün yüzde 3,9, hizmetler sektörünün de yatay bir seyirle yüzde 4,6 büyümesi bekleniyor.
Programda yer alan hedef ve öngörülerin yıl içinde daha ayrıntılı konuşulacağı, tartışılacağı muhakkak. Ancak bu noktada en önemli şeyin, tartışmaların ötesine geçip, hedefleri gerçekleştirmek olması gerektiğini düşünüyorum. Bu açıdan 2015'in, hedeflerin gerçekleştiği bir yıl olmasını umuyorum.