Alkolik işçiye tazminat yok!

Zaman zaman çalışanların haklı bir sebeple istifa edip tazminatlarını alacaklarını anlatıyorum. Benzer bir hak işverenler için de var. Bu sebepler arasında içki ile ilgili olan maddeler de bazen yanlış yönlere çekiliyor. "İçki içmek tazminatsız atılmaya sebep oluyor" şeklinde tartışmalar çıkıyor. Bize de bu konuda çok fazla soru geliyor. Bunlara açıklık getirelim istedim.
İÇENE KARIŞILMIYOR
Yasaya göre işyerine sarhoş ve uyuşturucu kullanarak gelmek ya da işyerinde alkollü içki kullanmak yasak. Fakat işveren işyerinin belli bölümlerinde alkol alınması konusunda serbestlik tanıyabiliyor. Bazı işyerlerinde içki içilen yer şeklinde eklentiler oluyor. Bu konuda yetki işverene bırakılmış durumda. Burada akla gelen bir başka konu ise işi gereği alkollü ortamda bulunanlar. Hatta işi gereği içki içmek durumunda olanlar var. Onlar için bu yasaklar geçerli değil. Yine İş Kanunu'nda işverenin tazminatsız iş sözleşmesini feshedebileceği maddeler sıralanırken içki konusu da açıkça ifade ediliyor. Düzenlemede; "İşçinin kendi kastından veya derli toplu olmayan yaşayışından yahut içkiye düşkünlüğünden doğacak bir hastalığa veya sakatlığa uğraması halinde, bu sebeple doğacak devamsızlığın ardı ardına üç iş günü veya bir ayda beş iş gününden fazla sürmesi…." ifadeleri yer alıyor. Yani işyeri dışında içki içmek değil, içkiye düşkünlüğün çalışmayı aksatması tazminatsız atılmaya yol açıyor.
DİKKAT! İŞTEN ATILABİLİRSİNİZ
Alkol meselesinin dışında işverene sözleşmeyi tazminatsız bozma hakkı tanıyan durumlar ise şunlar:
Yanıltıcı bilgi vermek: İşçi işvereni kendisi ya da özellikleri hakkında yanıltırsa,
İşverene hakaret etmek: İşçi, işveren ya da aile üyelerinden birinin şeref ya da namusuna dokunacak sözler söyler, hakaret ederse,
İşverene ya da işçilere sataşırsa: Çalışanlar işverene, aile üyelerine ya da çalışma arkadaşlarına sataşır, kavga ve hakaret ederse tazminatsız atılıyor.
Güveni kötüye kullanmak: İşverenin güvenini kötüye kullanan, hırsızlık yapan ya da işyerinde suç işleyenler tazminatsız işten atılıyor.
Devamsızlık yapmak: İşçinin geçerli bir neden olmaksızın işverenden izin almadan ardı ardına iki gün veya tatil gününden sonraki iş günü yahut bir ayda üç iş günü işine gelmemesi de tazminat hakkını kaldırıyor.
Talimatlara itaatsizlik: İşçinin yapmakla yükümlü olduğu görevleri kendisine hatırlatıldığı halde yapmaması da haklı fesih gerekçesi.
NE ZAMAN EMEKLİ OLURUM?
01.03.1974 doğumluyum. İşe giriş 05.05.2001. Toplam günüm ise 1812. Ne zaman emekli olabilirim? Özlem MUNDUZ
İşe giriş tarihinize göre 7 bin gün primi tamamlamanız gerekiyor. Priminiz tamamlanınca 58 yaşında emekli olursunuz. 2001 sonrası doğumlarınız varsa 3 çocuğa kadar borçlanarak primi artırabilirsiniz.
05.05. 1995 sigorta girişim var. 41 yaşındayım. Ne zaman emekli olabilirim? Daha kaç gün prim ödemem lazım? Semih SÜRGİT
25 yıl 55 yaş ve 5750 prim günü şartlarına tabisiniz. Askerliğinizi 1995'ten önce yaptıysanız 12 ay borçlanarak yaş şartınızı 54'e düşürebilirsiniz. Yılınız 2025'te, yaşınız ise 2027'de dolacak.
06.12.1981 doğumluyum. 1998'de staj girişim oldu. SSK'ya 06.12.1999'da giriş yaptım. 2001'de askere gittim. 4100 prim günüm var. Ne zaman emekli olabilirim? Mustafa ÇAKIR
Staj emeklilik hesabına katılmıyor. Bu durumda erken emekliliği 3 ayla kaçırmışsınız. Emeklilik şartlarınız 7 bin gün ve 60 yaş. Askerlik yaş şartını geri çekmiyor.
12.04.1979 doğumluyum. 01.03.1998 tarihinde ilk sigortam ödendi. Şu anda 4000 günüm var. Askerliği 1999'da yaptım. Ne zaman emekli olurum. Erhan AYGÜL
25 yıl 57 yaş ve 5900 prim günü şartlarına tabisiniz. Yılınız 2023'te, yaş şartınız 2036'da dolacak. Primi tamamlarsanız. 12.04.2036'da emekli olursunuz.
ÜÇ ŞART GEREKİYOR
1989 'dan bu yana sigortalıyım. Prim tamam ama 46 yaşımı bekliyorum. Erken emekli olabilir miyim? Çiğdem DEMİRKAN
Emeklilik için üç şartı tamamlamanız gerekiyor. Yıl ve prim tamam olsa da yaşınızın da dolması lazım. Priminiz tamam olduğu için doğum borçlanması da erken emeklilik sağlamıyor.
TAZMİNAT HAKKINIZ VAR
01.03.1988 tarihinden bu yana aynı işyerinde çalışıyorum. Bu şartlar altında işverenimden tazminatımı isteyebilir miyim ya da kendi isteğimle ayrılırsam tazminat alabilir miyim? Selçuk GÜLER
9 Eylül 1999'dan önce sigortalı olmak şartı ile 15 yıllık sigortalılık ve 3600 gün dolunca SGK'dan bir yazı alarak işyerinize başvurup tazminatınızı alıp ayrılabilirsiniz. Bunun dışında istifa ederseniz alamazsınız.
KALAN PARAYI ALIN
3 yıllık sözleşmeye rağmen 2 yıl 11 aydır çalıştığım işyerimden çıkarırlarsa tazminat alabilir miyim? F. ÖZDEMİR
Sözleşmeniz bitmeden çıkarılırsanız 2 yıl 11 aylık tazminatınızı alırsınız. Kalan 1 aylık alacağınızı da talep edebilirsiniz.
SORULARINIZI BEKLİYORUZ
Her cumartesi sorunlarınızı gündeme getiriyoruz. Sorularınızı bizesorun@sabah. com.tr ve faruk.erdem@sabah. com.tr adresine gönderebilir, @farukerdem twitter adresinden ulaşabilirsiniz.
HER HAFTA CUMARTESİ PAZAR SAAT 14.30'DA AHABER'DE BİZE SORUN PROGRAMI'NDA SORULARINIZI CEVAPLIYORUZ…
Tel: 0212 300 66 66