Memura yılbaşı ikramiyesi

Anayasa Mahkemesi'nin önceki günkü kararı memurların yüzünü güldürdü. Mahkeme, Emekli Sandığı Kanunu'nda yer alan "emekli ikramiyesinin hesaplanmasında 30 yılı aşan süreler dikkate alınmaz" ibaresinin Anayasa'ya aykırı olduğunu hükmetti.Buna göre artık emekliler 30 hizmet yılını aşan çalışmaları için de emekli ikramiyesi alabilecek. Ancak emekli aylıkları için böyle bir durum söz konusu değil. Memurun emekli aylığı hizmet yılı arttıkça yükseliyor. Yani, 35 yıllık hizmeti olan memur, 35 yılın karşılığı olarak emekli aylığına hak kazanırken emekli ikramiyesini sadece 30 yıl üzerinden alabiliyordu.

KARAR OY ÇOKLUĞUYLA VERİLDİ

İptal kararının asıl gerekçesi, Anayasa'nın 60. maddesindeki sosyal güvenlik hakkının memurların emekli ikramiyesini de kapsadığı görüşü oldu. Memurun işvereni olan devletine sadakatinin bir karşılığı olarak düşünülen emekli ikramiyesinin aynı zamanda sosyal güvenlik hakkının bir uzantısı olduğu ve bu kapsamda değerlendirilmesi gerektiği görüşü iptal kararına yol açtı. Bu görüş neticesinde sosyal güvenlik hakkının engellenemeyeceği ve emekli ikramiyesinin de bu kapsamda olduğu görüşü benimsenerek karar verildi. Karar oy birliğiyle değil oy çokluğuyla çıktı. Yani, karar karşı oy yazılarına rağmen verilmiş oldu.

GEREKÇELİ KARAR RESMİ GAZETEDE RESMİ GAZETEDE 2 AY SONRA YAYINLANACAK

Anayasa Mahkemesi'nin kararı Resmi Gazete'de yayımlanınca geçerli olacak. Dolayısıyla, gerekçeli karar yayımlanana kadar memurların emeklilik dilekçelerini bekletmesi yerinde olur. Aksi takdirde, 30 yılı aşan hizmetleri karşılığında emekli ikramiyesine hak kazanamayacaklar. Anayasa Mahkemesi'nden edinilen bilgilere göre, çıkan kararda hükümete herhangi bir düzenleme yapma süresi tanınmamış durumda. Anayasa Mahkemesi'nin verdiği gerekçeli karar Resmi Gazete'de yayınlandıktan sonra emekli ikramiyelerinin hesaplanmasına ilişkin 30 yıllık sınır kaldırılmış olacak ve bu tarihten sonra emekli olacak olanlar 30 yıl üzeri hizmetleri karşılığında emekli ikramiyesine hak kazanabilecek. Ancak yine elde ettiğimiz bilgilere göre gerekçeli kararın en erken 2 ay sonunda yayınlanması bekleniyor. Bu nedenle, emeklilik planlayan memurlar acele etmeyip Anayasa Mahkemesi'nin kararının yayınlanmasını beklesinler.
Diğer yandan, 1982 Anayasası'nın 153. maddesinde, "Anayasa Mahkemesi kararları kesindir", "iptal kararları gerekçesi yazılmadan açıklanamaz" ve "iptal kararları geriye yürümez" hükümleri bulunuyor. Bu hükümler nedeniyle geçmişte emekli olmuş, ikramiyesini almış emekli devlet memurları Anayasa Mahkemesi'nin iptal kararlarından yararlanamayacak. Anayasa Mahkemesi kararı sonrasında görünen o ki, bugünlerde emekli olanlar da dahil olmak üzere, geçmişte emekli olmuş ve 30 yılın üzerindeki çalışmaları için emekli ikramiyesi alamamış memurlar için durum pek parlak değil.
Aslında eşitlik kavramı çerçevesinde mahkeme kararı esas alınarak geçmişi de kapsayan bir düzenleme yapılması en doğrusu olacaktır. Böyle bir düzenlemenin yapılmaması durumunda geçmişte emekli olmalarından dolayı hak kaybı yaşayacak olanlar için yapılacak tek şey yargıya gitmek. Bu durumdaki kişiler, ilk olarak İdare Mahkemesinde SGK'ya karşı dava açabilir. Eğer olumlu bir netice alamazlarsa bu sefer son çare olarak Anayasa Mahkemesi'ne bireysel başvuru hakkını kullanabilirler. Memurlar, emeklilik kararları için bu sıralar dilekçe vermemeli ve Anayasa Mahkemesi'nin bu kararının akıbeti beklenmelidir. Aksi takdirde emekli ikramiyesinde mağduriyetler yaşanacaktır.

YENİ EMEKLİ İKRAMİYELERİ

Anayasa Mahkemesi'nin verdiği karar neticesinde, 2015 yılı itibariyle orta dereceli kademelerde görev yapan memurların (memur, şef, daire başkanı) emekli ikramiyelerinde 30 yılın üzerindeki her bir yıl için 2.050 TL ile 3.000 TL arasında bir artış olacağı öngörülüyor.
Yüksek unvan ve dereceli memurlarda ise bu rakam yıl bazında 3.500 TL'ye kadar çıkabilir. Aşağıdaki tabloda, Türkiye Kamu- Sen'in yapmış olduğu hesaplamalara göre yeni durumda çeşitli kadrolar itibariyle 30, 35 ve 40 yıllık kıdem üzerinden alınabilecek emekli ikramiyeleri 2015 yılı baz alınarak verilmiştir.