Bankalar Çözüm'ü baltalıyor

Bugün Şırnak'ın Cizre ilçesinde bir yatırımcının feryadına kulak vereceğiz. 130 bin nüfuslu ilçenin ilk 5 yıldızlı otelini inşa etmek için yola çıkan Cizre Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Süleyman Çağlı, 6 aydır bankaların kapısını aşındırıyor. Yarısını özkaynağıyla karşıladığı otel yatırımı için kredi almak istiyor. Ancak her gittiği kapıdan geri döndürülüyor. Yaşadığı sıkıntıyı "Bankalardan şikayetçiyim" diye anlatan Çağlı, "Batı'daki bir yatırıma göre iki kat daha fazla ipotekli teminat isteniyor. Buna da razıyız. Ama yatırım kredisi alamıyoruz. 'İstediğiniz kadar ihtiyaç kredisi verelim' diyorlar. Yapılan düpedüz yatırımları baltalamak" diyor. Bir banka genel müdürünün 'Orası kurtarılmış bölge değil mi, siz özerklik ilan etmediniz mi' dediğini de dile getiren Çağlı "En çok da bu zorumuza gidiyor. Burada da Türk bayrağı dalgalanıyor. Biz ülkemizi seviyoruz" sözleriyle isyanını vurguluyor. Çağlı, konuyu Cumhurbaşkanı, Başbakan, Ekonomi Bakanı ve TOBB Başkanı'na bir mektupla anlattığını da vurguluyor. İşte Çağlı'nın sözleri:
Cizre'de ne yatırımı yapıyorsunuz?
İlçemizde hiç 5 yıldızlı otel yatırımı yoktu. Buraya yüzlerce turist geliyor. Devlet büyüklerimiz buralarda programlara katılıyor. Sis olsa, uçak kalkmasa buraya gelenleri ağırlayacak bir otelimiz yoktu. O yüzden böyle bir yatırıma başladık. 30 milyon TL'lik bir yatırım. 100 kişiye istihdam sağlayacağız.
İnşaat devam ediyor mu?
İşe özkaynağımızla başladık. Teşvik ve turizm belgesini aldık, bir zincir otelle anlaştık, arsamız imarlı, belediye ruhsatımız var. 4-5 kata kadar geldik. Devam ediyoruz ama gücümüz bir yere kadar. Yatırımımıza kredi almak için bankalara başvurduk.
Ne zaman başvurdunuz?
6 ay önce başvurumuzu yaptık. Bir özel bir de kamu bankasına gittik. Özel banka krediyi reddetti. Hemen arkasından kamu bankası da onaylamadı. Şimdi başka bankalara da başvuru yaptık. Ama 6 aydır bizi oyalıyorlar.
'KURTARILMIŞ BÖLGE' DEDİLER
Gerekçe olarak ne dediler?
Bir gerekçe yok. Özel bankanın genel müdürlüğü reddetti. Şube müdürü söz vermişti. Şimdi 'mayısa kadar bekleyelim' diyor. Bir bankaya daha başvurduk. O da 'Batı'dan ipotek verebilir misiniz?' diye sordu. Kabul ettik, Mersin ve Gaziantep'ten de teminat vereceğiz. Bakalım ne diyecekler? Benim şirketim 20 yıllık. 100 milyon dolar ihracatım var. Bugüne kadar hiçbir bankayla sorunum olmadı. Bankalar bana 'ne kadar istersen ihtiyaç kredisi verelim' diyor. Ama yatırım kredisine yanaşmıyor.
İpotekleri mi beğenmiyorlar?
Zaten yıllardır ipotek olarak gösterdiğimiz yerlerin fiyatları genel müdürlüklerde düşürülüyor. Bu sorun bir türlü çözülemedi. Buraya ekpertiz geliyor, mesela arsaya 1 lira değer biçiyor. Ekspertizin raporu Ankara ve İstanbul'daki genel merkeze gidince arsanın değeri yarıya indiriliyor. Batı'daki bir yatırımcıya göre iki kattan daha fazla ipotek göstermeme rağmen kredi alamıyorum. Bu otel yatırımını Batı'da yapsam cebimden bir kuruş çıkmadan tamamına kredi verirler. Biz de bu ülkenin vatandaşıyız, ülkemizi seviyoruz. Başka yere de yatırım yapmak istemiyoruz. Kaldı ki, bölgeye ihtiyacı olan bir yatırımı kazandırmaya çalışıyoruz. Burada birçok bankanın şubesi var ama yatırımcıya kredi vermiyorlar. Hatta size bir şey anlatayım. Bir bankanın genel müdürü 'orası kurtarılmış bölge değil mi, siz özerklik ilan etmediniz mi, nasıl kredi verelim' tarzında sözler söyledi. Ülkenin bayrağı her yerde olduğu gibi burada da dalgalanıyor. Biz de bayrağımızı ve devletimizi seviyoruz. Para değil en çok bu sözler zorumuza gitti. Bunu söyleyen kişiyi Allah'a havale ediyorum. Bankalardan şikayetçiyiz.
Bu şikayetinizi kimseye ilettiniz mi?
Bir hafta önce Cumhurbaşkanımız, Başbakanımız, Ekonomi Bakanımız ve TOBB Başkanımıza mektup yazdım. Mektupta bölgede yaşadığımız sıkıntıları anlattım. Bankaların yatırımcıya destek olmasını istedim.
GÜVENLİK SORUNU YOK BANKALAR ART NİYETLİ
Sizin gibi bu sorunları yaşayan başka yatırımcılar da var mı?
Bu sorunları bölgedeki diğer yatırımcıların da yaşadığını duyuyoruz. Bankaların bu tavrına anlam veremiyoruz. Devletimiz ve güvenlik güçlerimiz görevlerinin başında. Kimsenin can ve mal güvenliği anlamında bir sorunu yok. Burası özellikle Irak'a yakınlığı nedeniyle ciddi bir pazar. Şırnak'ın Irak'a 1 milyar doların üzerinde ihracatı var. Bankalar yatırımların önünü tıkıyor. Hükümetimiz Doğu ve Güneydoğu'da yatırımcıya teşvik veriyor. Bankadan krediyi alamayan nasıl yatırım yapıp bu teşvikten yararlanacak?
Bankaların tavrı bir anlamda Çözüm Süreci'ni de baltalamıyor mu?
Bankaların ihtiyaç kredisi verip, yatırım kredisini açmaması bir art niyet. Ekonomiyi kalkındırmadan Çözüm Süreci'nin anlamı yok. Biz bu sürece inanıyoruz, o yüzden yatırım yapmaya çalışıyoruz.