Evli, çocuklu, vergili!

OECD'nin "2015 Ücretlerin Vergilendirilmesi" raporu yayınlandı. Raporda, üye ülkelerde, ücret üzerinde işçi-işveren sosyal güvenlik katkı payı, nakit transfer ve gelir vergisinden oluşan "vergi takozu" ile eve götürülen net maaş anlamına gelen "net vergi yükü" incelendi.
Türkiye'de evli ve iki çocuklu bir işçi maaşının yüzde 25.7'si vergiye gitti. Türkiye bu sonuçla söz konusu kesime OECD'de en fazla vergi uygulayan üçüncü ülke oldu. OECD ortalaması ise yüzde 14.8 olarak duyuruldu. İki çocuklu evli bir işçinin Türkiye'de vergi ve aile yardımları hesaba katıldıktan sonra brüt ücretinin yüzde 74.3'ünü net maaş olarak aldığını kaydeden OECD, örgüte üye ülkelerde net maaş ortalamasının ise yüzde 85.2 olduğunu belirtti.
Raporda, üye ülkelerde, ücret üzerinde işçi-işveren sosyal güvenlik katkı payı, nakit transfer ve gelir vergisinden oluşan "vergi takozu" ile eve götürülen net maaş anlamına gelen "net vergi yükü" incelendi.
Evli ve iki çocuklu bir ailede tek çalışana uygulanan eve götürülen net maaşı belirleyen yüksek "net vergi yükü" sıralamasında Türkiye OECD üçüncüsü oldu. Birinci Yunanistan'dan sonra ikincilik Danimarka ve Portekiz tarafından paylaşıldı.
OECD'de iki çocuklu ve bir kişinin çalıştığı evli çiftler için vergi kolaylığı getiriliyor. Türkiye bu alanda yüksek "vergi takozunda" ise yüzde 36.8 ile OECD 8'incisi oldu. Örgüt genelindeki ortalama yüzde 26.9 idi. Brüt ücret üzerinde işçi-işveren sosyal güvenlik katkı payı, nakit transfer ve gelir vergisinin oluşturduğu yük "vergi takozu" olarak adlandırılıyor.
BEKÂR İŞÇİ ÜZERİNDEKİ VERGİ-
Buna göre Türkiye, 34 OECD üyesi arasında 2014'te bir bekar işçi ücreti için öngörülen yüzde 38.2'lik vergi takozu ile 16'ncı sırada yer aldı. OECD ortalaması yüzde 36 oldu. Türkiye'de işçi ve işveren sosyal güvenlik katkı paylarının bütünü toplam vergi takozunun yüzde 72'sini oluşturuyor. Burada OECD ortalaması yüzde 63 düzeyinde.
OECD'de çocuklu işçilerde vergi takozu bekr işçilere göre azalıyor. Türkiye'de 2014'te yüzde 1.4'lük hafifleme söz konusu, ancak oran OECD'deki yüzde 9.1 indirimin bir hayli uzağında.
SON 14 YILDA BEKÂR İŞÇİNİN VERGİ TAKOZU DÜŞTÜ-
Türkiye'de bekar bir işçi için vergi takozu 2000 ve 2014 arasında yüzde 40.4'ten yüzde 38.2'ye düştü, yani düşüş oranı yüzde 2.2 oldu. Aynı dönem esnasında OECD'de vergi takozu yüzde 36.7'den yüzde 36'ya düştü yani yüzde 0.7'lik bir iniş oldu. Türkiye bekr işçiler üzerindeki yükü, OECD ortalamasından fazla düşürmüş oldu.
2009'dan itibaren ise bekr işçilerde ortalama vergi takozu yüzde 0.8 arttı. Artış OECD'de yüzde 0.9 olarak hesaplandı.
Türkiye'de 2014'te bekr bir işçi, geliri üzerinden ortalama yüzde 27.4 net vergi yüküne sahip oldu. OECD ortalaması ise yüzde 25.5 idi. Diğer bir deyişle Türkiye'de ortalama bekr bir işçinin net ücreti, vergi ve yardımlardan sonra brüt ücretinin yüzde 72.6'sı oldu.