Bolu'ya uçak fabrikası kuruluyor

Bolu Belediye Başkanı Alaaddin Yılmaz, 400 futbol sahası ve 80 golf sahası yapılabilecek alanlara sahip oldukları açıklamasından sonra dev bir yatırımın daha müjdesini verdi.

Son birkaç yıldır Bolu'ya havaalanı yapılması konusunda girişimler olduğunu ancak bunu daha ileriye götürme planları içinde olduklarını belirten Başkan Yılmaz, kentte uçak fabrikası kurulacağını söyledi.

Başkan Yılmaz'ın müjdelediği uçak fabrikasında gezinti uçağı üretileceğini dile getirdi. Yılmaz, "En fazla 8 kişinin binebildiği gezinti uçaklarının artık Bolu'da üretilebilmesi için böyle bir çalışma yapılacak. Şunu da söyleyeyim. Daha şimdiden Azerbaycan'dan 40 tane uçak siparişi aldık. Haberiniz var mı?" dedi.

İLK UÇAK FABRİKASI ATATÜRK İLE KURULDU, 1950 KAPANDI

Mustafa Kemal Atatürk havacılığa büyük önem verirdi. Cumhuriyet'ten hemen sonra havacılık gelişmelerini incelemek ve araştırmak için Avrupa ülkelerine heyet gönderdi. Altı uzmandan oluşan bu heyetin üyelerinden biri ilk pilotlarımızdan Vecihi Hürkuş idi. Vecihi Hürkuş geziden döndükten hemen sonra projelerini gözden geçirmiş ve ilk Türk uçağını inşa etmeyi başarmıştı. İlk uçağın adını VECİHİ K-6 koymuştur. Bu uçakların devamı da gelmişti.

1936'DA BAŞLADI

Nuri Demirağ ilk uçak mühendisimiz Selahattin Alanı ortak ederek uçak inşa etmeye başladı. 17 Eylül 1936 Beşiktaş'ta bir ARGE atölyesi açarak işe başladı. Nuri Demirağ NU.D 36 (1940), NU.D 38 (1944) yıllarında Türk malı uçaklar yapar. Bu uçaklar Amerikan yapımı uçaklarla boy ölçüşebilecek niteliktedir. THK, Beşiktaş'taki fabrikaya ilk olarak 65 adet planör, sonrasında 10 adet başlangıç eğitim uçağı sipariş etti. Planörler, 1937-1938 yıllarında tamamlanarak teslim edildi Nuri Demirağ'ın Beşiktaş'taki fabrikada yapılan ve hiç bir bozukluk göstermeden başarılı uçuşlarına devam eden uçakları,

Türkiye'de olduğu kadar yurtdışında da büyük yankılar uyandırmıştı. Hele çift motorlu, barışta yolcu uçağı, savaşta istenildiği zaman eksiksiz bir bombardıman uçağı görevini yerine getiriyordu Türklerin kendi uçaklarını kendilerinin yapması belli başlı uçak fabrikalarını endişelendiriyordu. İngiliz ve Almanlara göre Amerika'nın endişeleri daha büyüktü.

İŞTE YERLİ UÇAĞIN MİMARLARI

Ancak Atatürk öldükten sonra bu alana ilgi azalmış devlet desteğini çekmiş Amerika'ya -Türkiye'ye uçak satması için- ön ayak olan kişi Ahmet Emin Yalman Acenteliğidir. 1939'da THK, sipariş ettiği 65 adet uçak zamanında teslimat yapılmaması gerekçeleriyle sözleşmeyi feshetti.
SAM AMCA VE UZANTILARI

Ne gariptir ki THK'nın almadığı bu uçaklar 16.000 uçuş yapar, senelerce uçar ve bir tek kaza dahi olmaz. 1941-44 yılları arasında ABD Türkiye'ye 95 milyon dolarlık savaş malzemesi vermiş ABD'den gelen malzemelere bir bedel ödenmemesine rağmen bu malzemelerin bakımı için her yıl bütçeden 400 milyon TL aktarılır ABD Yalman'a uçak sanayi konusunda temsilcilik verir.

YARIN BU MİLLET BENİ ASAR

Ne hikmetse yakınlarının acentesi olduğunu bile bile Fransızlar da Yalman'a acentelik verir.

Bu acenteliğin uçaklarını alıp da Nuri Demirağ'ın uçaklarını almayan 1949'un Hava Kuvvetleri Komutanı şu vahim sözleri söyler: "Amerikan yardımından bedava uçak almak dururken uçak fabrikanıza sipariş verirsem yarın bu millet beni asar." 1920'li ve 1930'lu yıllarda büyük fedakârlıklarla elde edilen savunma sanayi imkan ve kabiliyetleri kaybedilmeye başlanmış ve yurtiçi siparişleri azalmış ve tüm bunlardan dolayı askeri fabrikalar ve sivil teşebbüsler 15 Mart 1950'de- ki kanunla kapatılmıştır. Nuri Demirağ , uçak sanayinde destek görse veya önü kesilmeseydi, Türkiye ekonomisi, globalleşme sürecinin neresinde olurdu acaba?