Paris'te 100 milyar $'lık iklim fonu pazarlığı

Küresel ısınmadaki artışı 2 derecenin altına çekmek için bağlayıcı kararlar almak üzere Paris'te toplanan dünya liderleri, Ortadoğu'daki siyasi ısınmaya odaklanmış durumda. Tarihi buluşmalara sahne olan Paris'teki Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Taraflar Konferansı'nda (COP21) ülkelerin iklim müzakerecileri arasında hummalı bir pazarlık söz konusu. Geçen yıl Lima'da yapılan iklim toplantısından farklı olarak bu kez gelişmekte olan ülkeler de daha az karbon salımına sebep olacakları yönünde bağlayıcı sözler verecek. Bugüne kadarki ısınmanın sorumlusu olarak gösterilen gelişen ülkeler ise bu kez gelişmekte olan ülkelere "karbonu azalt, kredi benden" sözüyle yıllık 100 milyar doları bulan bir iklim fonu vaat ediyor. Şimdi her ülke bu paradan daha çok pay almanın pazarlığını yapıyor Paris'te.
FİNANSMAN SORUNU
Türkiye, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı koordinasyonunda 80 kişilik ekiple müzakereleri yürütüyor. İklim Değişikliği Başmüzakerecisi Emin Birpınar, "Türkiye karbon artış hızını yüzde 21 azaltma sözü verdi. Bunun için gelişen ülkeler kredi vermeli" diyor. Bu yıl Paris'te ise 180 ülke söz verecek. "Finans meselesi çözülmeden uzlaşmaya varılamaz" diye uyaran Birpınar, şöyle devam ediyor: "Türkiye büyüyor. Kişi başı emisyonda 5 tonun üzerine çıktık. 2030'da bu rakam 10 tonlara gelecek. Bunu azaltmamız için finansman olarak desteklenmeliyiz."
ÜLKELER TARİHİ SÖZLERE İMZA ATACAK
COP21 Zirvesi'nden çevre uzmanları da umutlu. EY Türkiye Ortağı Zeynep Okuyan, COP21'in en önemli özelliğinin küresel ısınmada ulusal katkı planlarının belirlenmesi (INDC) olduğunu söylüyor. Okuyan, "İklim finansmanında oluşturulan Yeşil İklim Fonu'na ilk kaynak aktarımlarının gerçekleşmesi önemli kilometre taşlarından. Gelişmiş ülkelerden gelişmekte olan ülkelere yenilenebilir enerji ve verimlilik projelerinde kullanılmak üzere aktarılacak fonların dağılımı da önemli. Burada yıllık 100 milyar dolarlık bir paradan bahsediyoruz" diyor. Sabancı Üniversitesi ve CDP Türkiye Projeler Yöneticisi Mirhan Köroğlu Göğüş ise Türkiye'nin 2030 itibarıyla karbon salımı artışında yüzde 21 azaltma planlanına uymak için fosil yakıt teşviklerine dikkat etmesi gerektiğine dikkat çekiyor. Göğüş'e göre bu yaklaşım, Türkiye'yi diğer ülkelerin karşısında zorlayıcı unsur olabilir. Uluslararası Enerji Ekonomisi Birliği Başkanı Prof. Gürkan Kumbaroğlu'na göre Paris'teki zirveden dişe dokunur sonuçlar çıkması için karbon maliyetlerinin artırılması şart. Kumbaroğlu, "Ton başına maliyetin 20 dolarlara çıkması gerekiyor. Şu anda 3-5 dolar. 10-15 dolarlara çekmek gibi niyet var ama yeterli değil" diyor.