Piyasalara Çin işkencesi

Para birimi yuanda gerçekleştirdiği operasyonla rakipleriyle bir ticaret savaşına hazırlandığı mesajını veren Çin, dünya piyasalarını adeta sarstı. Çin Merkez Bankası (PBoC), yuanın günlük referans kurunu bir önceki güne kıyasla yüzde 0.5 devalüe ederek orta noktasını 6.5646'ya çekti. Para birimini üst üste iki gün devalüe eden Çin'de borsadaki düşüşün yüzde 7'yi aşması üzerine işlemler bu hafta ikinci kez durduruldu. Çin Borsası'nda son 7 ayda yaşanan düşüş yüzde 40'a ulaştı.
DÜNYA NİÇİN TEDİRGİN?
Çin ekonomisinde yaşanan gelişmeler ve para biriminde yapılan operasyonlar dünya için büyük önem taşıyor. Dünyanın en büyük emtia ithalatçısı durumundaki Çin'in son 10 yılda yüzde 7'nin altına inmeyen büyüme rakamları 2014'ten sonra hız kesti. Emtia fiyatları, ülkedeki ekonomik yavaşlama endişesi ile 16 yılın en düşük seviyesine indi. Bu durum, ihracatı emtiaya bağlı ülkelerin ekonomisi için ciddi bir tehdit oluşturmaya başladı. Çin ekonomisindeki gelişmelere bağlı olarak gelirleri azalan ülkelerin para birimleri değer kaybederken, ekonomik büyümeler de yavaşlamaya başladı.
2 TRİLYON $ İTHALAT
Çin, dünya çapında üretilen termal kömürün yüzde 50'sini, alüminyumun yüzde 48'sini, nikelin yüzde 47'sini, petrolün yüzde 15'ini tüketiyor. Yaklaşık 35 ülke ihracatının yüzde 15'inden fazlasını bu ülkeye yapıyor. Çin ekonomisinde yaşanan gelişmeler özellikle bu ülkelerde, endişe ile takip ediliyor. Çin geçen yıl toplamda 1 trilyon 958 milyar dolarlık ithalat yaptı. 1.3 trilyon dolarla ABD tahvillerinin de yüzde 20'sini elinde tutuyor.
DOLARDA SERT DALGA
Küresel ekonomiye ilişkin artan kaygılar, borsalarda satışlara neden olurken, güvenilir liman arayışları dolara, gelişmiş ülke tahvillerine ve altına yaradı. İç piyasada 3.024 TL'ye kadar yükselen dolar, Çin'in aşırı düşüşlerde borsaları durdurma düzenlemesini askıya almasıyla 3 liranın altına geriledi. ABD'nin 10 yıllık tahvillerinin faizi yüzde 2.13'e inerken, altının ons fiyatı iki ay sonra bin 100 doları geçti.
PETROL % 15 DÜŞTÜ
Petrol fiyatları küresel ekonomiye ilişkin endişelerle, 12 yılın en düşük seviyesine geriledi. Brent petrolün varil fiyatı 32.25 dolar ile Haziran 2004'ten beri, Batı Teksas türü petrolün fiyatı ise 32.20 dolarla Aralık 2003'ten beri en düşük günlük seviyesine geriledi. Petrolde 3 günde yaşanan düşüş yüzde 15'e ulaştı.
ÇİN'DE NE OLUYOR
* Çin Merkez Bankası (PBoC) yuanın orta noktasını dolar başına 6.5646 ile Mart 2011'den bu yana en düşük seviyeye çekti.
* Çin'in yuanda üst üste ikinci gün değer kaybına gitmesinin ardından küresel ekonomilerde endişeler arttı.
* Ülke borsalarında yaşanan yoğun kayıpların ardından bu hafta ikinci kez işlemler durduruldu.
* Piyasalar Çin yönetiminin nasıl bir politika izlediğini anlamaya çabasında.