KOBİ’lere finansman için yeni bir pencere

Kurulduğundan bu yana özellikle KOBİ'lerin uygun maliyetli finansmana erişimini kolaylaştıracak çözümler üretmeye çalışan Finansal Kurumlar Birliği (FKB), bu yöndeki çabalarına bir yenisini ekledi. FKB'nin son dönemde üzerinde kapsamlı çalıştığı ürünlerden birisi de uluslararası ticaretin finansmanında dünyada çok tartışılan ve farklı uygulamaları olan Tedarikçi Zinciri Finansmanı.
ORTAK PLATFORM KURULUYOR
FKB çatısı altında faktoring sektörü, KOBİ'lerin, modern anlamda Tedarikçi Zinciri Finansmanı'ndan daha efektif yararlanabilmesi amacıyla, hem mevzuat olarak daha tanımlı olması hem de uygulamada ortak platform kurulması yönünde girişimlere başladı. Dünyada örnekleri olduğu gibi Türkiye'de de Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun (BDDK) bir faktoring ürünü olarak tanıdığı Tedarikçi Zinciri Finansmanı, dijitalleşerek ortak bir platformda toplanıyor ve standartlaşıyor. 2016 yılında kurulması hedeflenen merkezi sistem ve uygulamalarla, sisteme hiç dahil olmayan yeni bir pastanın finansal sisteme dahil olması planlanıyor.
KAZAN/KAZAN FORMÜLÜ
Tedarikçi Zinciri Finansmanı, çok sayıda tedarikçiden mal temin eden güçlü alıcıların kredibilitesinden yararlanılarak KOBİ niteliğindeki şirketlerin kendi aktiflerinde yer alan ticari alacaklarını devir alarak finansman sağlanması olarak tanımlanıyor. Bu ürünün öncelikle tedarikçilere çok büyük faydası bulunuyor. Tedarikçiler vadeyi beklemek zorunda kalmadan satışını hemen nakde çevirip yeni siparişlerinin üretimini sağlayabiliyor. Mali yapısı nispeten yetersiz bir tedarikçi için kredi olanakları kısıtlı ve finansman maliyeti çok daha yüksek. Hâlbuki tedarikçiler bu sistemde malını teslim eder etmez alıcının maliyetlerine yakın bir finansman maliyetinden faydalanabiliyor. Alıcı firmalara ise yüzlerce, binlerce tedarikçiye tek tek ödemeyi takip etmektense, bir veya sınırlı sayıda finansal kuruluşa olan ödemeleri takip etme, birçok evraktan ve işlemden kaçınma kolaylığı sağlıyor. Ayrıca alıcı yine finans kurumu ile anlaşmasına bağlı olarak tedarikçisini zor durumda bırakmamak için yapamadığı vade uzatımını finans kurumu ile yapabiliyor. Bu anlamda kazan/kazan formülü işliyor. Geleneksel Tedarikçi Finansmanı bir faktoring çeşidi olarak yıllardır uygulanıyor olsa da yıllar içinde bulunan çözümlerin de hantallaşmaya başladığı ve artık IT altyapısıyla otomasyona bağlı standart ve hızlı bir çözümün arandığı yıllardayız. Bu nedenle günümüzde artık binlerce tedarikçi ve alıcıyı, ayrıca faktoring şirketlerini ve bankaları içine alan gelişmiş bir IT altyapısı ile modern anlamda Tedarikçi Zinciri Finansmanı modeli konuşuluyor.
KOBİ'LER FAYDALANACAK
Avrupa ülkelerinde GSYH'nin yüzde 10'u civarında olan faktoring işlem hacmi, Türkiye'de yüzde 5 civarında bulunuyor. Buna karşılık, sektör Türkiye'de, Avrupa'dan çok daha hızlı büyüyor. Avrupa'nın bazı ülkelerinde faktoring hacminin yarısını tedarikçi finansmanı oluşturuyor. Sektörün Avrupa'daki oranlara ulaşması ve oradaki gibi iş hacminin yarısının tedarik zinciri finansmanından oluşması durumunda, 120 milyar liralık bir işlem hacmi oluşacak. KOBİ'lerin geçen yılki nakit kredi toplamının 388 milyar lira olduğu dikkate alındığında, bu sistemin iyi geliştirilmesi durumunda finansman ihtiyacının üçte birinin Tedarik Zinciri Finansmanı aracılığıyla sağlanması mümkün olacak. İstihdamda yüzde 75, katma değerde yüzde 54 paya sahip olan KOBİ'ler kredi stoğunun sadece yüzde 26'sından faydalanabiliyor. Öz kaynak yetersizliği içindeki KOBİ'ler, ürettikleri ve satış yaptıkları
KOBİ'LERİN KREDİDE PAYI % 35'E ÇIKAR
Tedarikçi zincirinin bir ucunda güçlü bir alıcı ödeme teyidi verirken, diğer ucunda binlerce tedarikçi ve KOBİ bu olanaktan faydalanarak uygun maliyetli finansman sağlayabilecek. Şayet bu ürün gelişirse KOBİ'lerin toplam kredi stoğundaki payı yüzde 35'e çıkacak.
UYGULAMA DÜNYADA İLK OLACAK
Ortak uygulama standartlarının dünyada da en büyük sorun olduğunu ve buna yönelik çözüm arayışlarının bulunduğunu ifade eden Finansal Kurumlar Birliği Başkanı Mehmet Cantekin, "Örneğin Hollanda bu finansman tipini çok kullanan bir ülke ama 250 tane farklı yazılım var piyasada. Büyük bir alıcı kendi sistemini kuruyor, kendi yazılımını yazıyor, buna finans kurumları ve tedarikçilerini katıyor. Aynı tedarikçi ve finans kurumu başka bir alıcı ile çalışmak istediğinde, bu kez o alıcının kendince belirlediği başka standartlarla karşılaşıyor. Haliyle bu modeli tam entegrasyon halinde kuramadığınız sürece her alıcı için ayrı bir yazılım, iş yükü, bürokrasi demek" dedi. FKB'nin birlik olmanın avantajını kullanarak faktoring sektörü için böyle bir ürünü kurmaya adım attığını ifade eden Cantekin, bunun dünyada bir ilk oluşturacağına ve daha şimdiden konu hakkında sunum yapması için FKB yetkililerinin uluslararası kurumlardan davet almaya başladığına vurgu yaptı. FKB çatısı altında kurulacak sistem altyapısı ile alıcılar, çoklu tedarikçiler ve finans kurumları elektronik ortamda verilen onaylarla ilerleyen basit bir mekanizmaya kavuşacak.