24 Kasım öncesinden daha iyi olacak

Kasım 2015'te Rus uçağının düşürülmesinin ardından gerilen, mektup diplomasisi ile yumuşamaya başlayan Türkiye-Rusya ilişkilerinde yeni bir dönem başladı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin uçak krizinin ardından 259 gün sonra ilk kez yüz yüze görüştü. 1.5 saatlik baş başa zirve ve heyetler arası görüşmelerin ardından iki lider ortak basın toplantısı düzenledi.
YAPTIRIMLAR KALKIYOR
Basın toplantısında ilk olarak Rusya Devlet Başkanı Putin konuştu. Putin, "Önceliğimiz ilişkilerde krizden önceki duruma dönmek. Türkiye ile ilişkilerin tümüyle onarılmasını istiyoruz ve bunu yapacağız. Türk şirketlerine yönelik yaptırımları aşamalı olarak kaldıracağız. İlgili kısıtlamaları kaldırarak, bilimsel ilişkileri geliştirerek 2016-2019 yılları arasındaki kısa vadeli programımızı hayata geçirmek istiyoruz. Türkiye'ye charter uçuşların tekrar başlaması konusunu yakında çözeceğiz" dedi.
HEDEF 100 MİLYAR DOLAR
Cumhurbaşkanı Erdoğan ise ilişkileri eski seviyeye hatta daha da ileriye taşımakta kararlı ve gerekli iradeye sahip olduklarını vurguladı. Erdoğan, şunları vurguladı: "Ankara ve Moskova hattını yeniden dostluk ve güven hattına dönüştüreceğiz. Savunma sanayinde işbirliğimizi artıracağız. Charter uçuşlarının tekrar başlaması gibi bazı konularda gerekli kararları peyderpey alacağız. Atacağımız adımlar sayesinde Ankara-Moskova hattını yeniden güven-dostluk hattı haline getireceğiz." Erdoğan, Türkiye-Rusya ilişkilerinde ekonomik alanda 35 milyar dolar ticaret hacminin son gerilimden sonra 27-28 milyar dolara indiğini hatırlatarak, "100 milyar dolar hedefte kararlıyız" dedi.
HAVACILIK
HİSSELERİ COŞTU
Görüşme, terör olayları nedeniyle turizmde yaşanan kayıpların ardından düşen havacılık hisselerine de doping oldu. Türk Hava Yolları'nın hisseleri yüzde 4.95 yükseldi. Pegasus yüzde 10.46, TAV yüzde 5.22'ye, yer hizmetleri alanında faaliyet gösteren Çelebi de yüzde 2.37 değer kazandı.
ST. PETERSBURG'DAN ANTALYA'YA UÇMAYA BAŞLIYOR
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan St. Petersburg'da Rus mevkidaşı Vladimir Putin ile kritik bir görüşme yaparken THY'nin St. Petersburg'dan Antalya'ya düzenli uçuşlara başladığı açıklandı. St. Petersburg'daki Pulkovo Havalimanı'ndan yapılan açıklamada THY'nin bugün (dün) Antalya'ya düzenli uçuşlarına başladığı duyuruldu. Açıklamada "THY ilk uçuşu dün gerçekleştirdi. Uçuşlar haftada dört kez, salı, çarşamba, perşembe ve cuma günleri gerçekleştirilecek. Uçuşlarda 189 kişilik Boeing 737-800 uçakları kullanılacak" ifadeleri yer aldı.
TÜRK AKIMI 2019'DA İNŞA EDİLEBİLİR
Türk Akımı'nın da hızlandırılacağını söyleyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, şöyle konuştu: "Bu girişim daha etraflıca ele alınacak ve bu proje için gerekli adımları ilgili bakanlar dayanışma halinde sürdürecek." Rusya Enerji Bakanı Alexander Novak, Türk Akımı boru hattı projesinin ilk bölümünün 2019'da inşa edilebileceğini, ancak ikinci hat için Avrupa Birliği'nin garantiler vermesi gerekeceğini söyledi.
AKKUYU'YA STRATEJİK YATIRIM STATÜSÜ
Türk-Rus ilişkilerinde kilit nokta enerji. İki lider görüşmenin ardından bu konuda mesajlar verdi. Rusya Devlet Başkanı Putin, "Bu enerji projelerini hayata geçirmek için somut adımlar atmalıyız. Nükleer enerji santralini ve Türk Akımı'nı konuştuk" dedi. Putin, Akkuyu ve Türk Akımı hakkındaki soruya TBMM'den geçirilmesi gereken bazı kararların olduğunu hatırlattı. Güney Akımı'na ilişkin bazı bilgiler de veren Putin, "Güney Akımı'nda bazı zararlarımız oldu. Türk Akımı, Güney Akımı'na alternatif değil" diye konuştu. Erdoğan ise Akkuyu'ya stratejik yatırım statüsü verileceğini belirtirken, "Bu 22 milyar dolarlık ciddi bir yatırımdır. Bu projeyle 4 bin 500 megawatlık enerji gücüne sahip olacağız" dedi.
GIDA AMBARGOSU YILSONUNA KALKIYOR
Rusya Ekonomik Kalkınma Bakanı Aleksey Ulyukaev, Türk gıda ürünlerine yönelik ambargonun yılsonuna kadar kaldırılabileceğini söyledi. Ulyukaev, Rusya Federasyonu'nun da bu ürünlerin belirli standartları karşılayacağından emin olması gerektiğine işaret etti. Rusya, 1 Ocak 2016 tarihi itibarıyla Türkiye'den domates, portakal, elma, kayısı, lahana, tuz, brokoli, mandalina, salatalık, armut, kayısı, şeftali, erik, üzüm, çilek, kuru soğan, karanfil, tavuk ve hindi eti ithalatını yasaklama kararı almıştı.
ORTAK FON KURULUYOR
Ortak basın toplantısının ardından iki lider iş forumunda konuştu. Rusya Devlet Başkanı Putin, Türkiye ve Rusya'nın ticari-ekonomik işbirliğinin eski seviyenin de üzerine taşınması gerektiğini vurguladı. Putin, "İnşaat sektörü iki ülkenin ekonomik ilişkilerinin lokomotifi. Bu alandaki işbirliğini yeniden canlandırmaya hazırız" dedi. Rus lider, Türkiye ile 30 yıldır işbirliğinin sürdüğü enerji dahil çeşitli alanlarda büyük projeleri hayata geçirmek istediklerinin altını çizdi. Cumhurbaşkanı Erdoğan da Türkiye'nin sağlam temellerine dayanan güçlü ekonomisi olduğunu belirterek, "15 Temmuz darbe girişiminin ardından, piyasaların açıldığı andan itibaren güven ve istikrar iklimi kendisini göstermiştir. 16 Temmuz'da vatandaşlar 2.5 milyar dolar piyasaya sürdü. Ekonomimiz, işleyişine normal şekilde devam ediyor" diye konuştu. İki ülke arasında savunma sanayinde atacakları adımların söz konusu olduğunu belirten Erdoğan, Rusya ile ortak yatırım fonu kurulmasını karara bağladıklarını söyledi. Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci ise Serbest Ticaret Anlaşması'nın genişletilmesi gerektiğini belirterek, "Türkiye ile Rusya'yı üçüncü ülkelerde de işbirliği yapabilir hale getirmeliyiz. Ortak Fon çok hızlı bir şekilde buna da hizmet edecektir" dedi.
Neler yaşanmıştı?
24 Kasım 2015
Türk hava sahasını ihlal eden Rus savaş uçağı düşürüldü.
21 Aralık 2015
Türk otomobil parçalarına ambargo kalktı.
1 Ocak 2016
Türkiye'ye yönelik tur satışları durduruldu. 17 Türk tarım ürününe ambargo kararı alındı. Türk firmalara ülkede inşaat yasağı geldi.
17 Mart 2016
Türk acentalara getirilen faaliyet yasağı kalktı.
15 Nisan 2016
Rusya Devlet Başkanı Putin, ambargo konusunda attıkları adımın kendilerine zarar verdiğini itiraf etti.
16 Mayıs 2016
Tarım ürünleri ithalatında yasak gevşedi.
28 Mayıs 2016
Rusya bitki ürünlerine ithal yasağını kaldırdı.
1 Temmuz 2016
Ambargonun kaldırılmasıyla ilk Rus turist kafilesi geldi.
9 Ağustos 2016
Erdoğan ve Putin 259 gün sonra bir araya geldi.