Üretimde 'kaçak tohuma' dikkat

Türkiye Tohumcular Birliği (TÜRKTOB) Yönetim Kurulu Başkanı Kamil Yılmaz, kayıt dışı tohumluk üretimi ve satışının, tohumculuk sektörünün en önemli problemlerinden biri olduğunu söyledi.

Çiftçilerin kendi ürününden ayırdıkları tohumlukları kullanmalarının yasal olduğunun altını çizen Yılmaz, buna karşın 5553 Sayılı Tohumculuk Kanunu'na aykırı olarak bazı tohumlukların kaçak ticarete konu edildiği bildirdi.

Yılmaz, burada haksız kazanç ve haksız rekabetin söz konusu olduğuna işaret ederek, kaçak ürünlerin maliyetleri daha düşük olduğundan sertifikalı tohumluklara göre ucuza satılabildiğini ve haksız ticarete konu olan kaçak tohum, fide ve fidanların kaliteli ve sertifikalı materyallerin satışını olumsuz etkilediğini vurguladı.

Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığınca onaylı olmayan, hiçbir kontrolü yapılmayan, genetik safiyeti, biyolojik özellikleri, çimlenmesinin yeterliliği, hastalıklardan ari olup olmadığı bilinmeyen ürünlerin, "kaçak ürün" olarak tanımlandığının altını çizen Yılmaz, şöyle devam etti: "Dikkat ediniz 'ürün' diyorum çünkü bunlar tohumluk değildir. Çiftçinin tohumluk diye satın aldığı sahte ve kaçak ürünler çok büyük oranda çimlenmeyecek ve adaptasyon sorunu yaşayacak, daha ucuz olması nedeniyle başta kar ettiğini düşünen çiftçi hasat zamanı mağduriyete uğrayacaktır. Bazen bu ürünlerin paketlenerek satıldığını bile tespit ediyoruz. Çiftçimiz aldanmasın. Ayrıca, hastalık ve zararlılarla mücadele için harcanan zaman, emek ve para da cabası. Kayıt dışı, sahte ürünlerin fide, fidan ve yumruyla çoğaltılan bitki türleri başta olmak üzere topraklarımıza hastalık bulaştırma ihtimali de oldukça yüksek."

"TOPRAĞINI SEVEN SERTİFİKALI TOHUMLUK KULLANSIN"

Yılmaz, belediyelerin tarıma ve kırsal kalkınmaya hizmet adına dağıttığı tohum eleme makinelerinin (selektör) kaçak tohumluk üretimi ve satışı için de kullanıldığına dikkati çekerek, bu hizmetlerin kontrollü şekilde verilmesi gerektiğinin altını çizdi.

Türkiye'de ihtiyacı karşılayacak kapasitede, dünya standartlarında gelişmiş bir tohum endüstrisinin bulunduğunu ifade eden Yılmaz, "Yeterli çeşidimiz var, bu çeşitlerin tohumluklarını üreten, sayıları 800'e yaklaşan kuruluşumuz bulunuyor. Belediyeler hizmet etmek için selektör dağıtmak yerine sertifikalı tohumluk dağıtabilir." diye konuştu.

Yılmaz, çiftçilerin sertifikalı tohumluk kullanımı konusunda eğitilmesinin ve farkındalık oluşturulmasının şart olduğunu belirterek, tohumluk olarak satılan kaçak ürünlerle ilgili etkin piyasa denetimi yapılması gerektiğini söyledi.

Çiftçinin sertifikalı tohumluk kullandığında birim alandan daha yüksek verim ve kaliteli ürün elde ederek daha çok kazanacağını vurgulayan Yılmaz, şunları kaydetti: "Toprağını seven, yüksek verim almak isteyen sertifikalı tohumluk kullansın. Üretici, sertifikalı tohumluk kullandığında mahsulünde tohumdan kaynaklı bir sorun çıkarsa hakkını arayabilir. Ayrıca, beşeri ilaçları nasıl eczaneden almak zorundaysak, tohumlukları da yetkilendirilmiş bayilerden almalıyız."