Türkiye kabuk değiştiriyor

1980 askeri darbesinin ardından 1983'te yapılan seçimleri kazanarak hükümeti tek başına kuran Turgut Özal ile birlikte Türkiye ekonomisi liberalleşme yolunda önemli mesafeler kat etti. 1991 yılına kadar süren tek parti iktidarı ile altyapı, yatırım ve istihdam konularında reformlar yapılmaya çalışılsa da, daha sonra 2002 yılına kadar sürecek siyasi istikrarsızlığın Türkiye'ye faturası ağır oldu. 1991-2002 arasında kimi zaman ömürleri 3 ay olan 11 hükümet iş başına gelirken, bölücü terör örgütü PKK'nın 1985'te başladığı saldırılarını artırması ile Türkiye, adeta abluka altına alındı. Türkiye'ye yaklaşık 300 milyar dolarlık fatura çıkaran terörle mücadele, ekonomide kalıcı istikrarı ve büyümenin önünü kesti.
EN AĞIR KRİZ: 2001
1994 yılında önemli bir kriz yaşayan Türkiye ekonomisi, en büyük darbeyi 2001'de yaşadı. Dönemin Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in, Milli Güvenlik Kurulu'nda rahmetli başbakan Bülent Ecevit'e fırlattığı anayasa kitapçığı, Türkiye'de gecelik faizleri yüzde 7 bin 200'e kadar çıkardı. 20'ye yakın bankanın batmasına neden olan, Türkiye'nin milli gelirinin neredeyse üçte birini götüren bu krizin ülkeye hesaplanabilen maliyeti yaklaşık 260 milyar TL olarak gerçekleşti.
MİLAT: 2002 SEÇİMİ
Türkiye'de siyasi istikrarsızlığı bitirip, ekonomik ve toplumsal kalkınmanın fitilinin ateşlendiği seçim Kasım 2002'de gerçekleşti. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın 14 Ağustos 2001'de kurduğu Adalet ve Kalkınma Partisi (AK Parti) zaferle çıktığı seçimin ardından, Türkiye'de büyük bir dönüşümü başlattı. Bankacılık sisteminin yeniden yapılandırılması ve güçlendirilmesi ekonominin dönüm noktası oldu. Gerçek işlevine dönen ve mali bünyesi sağlamlaştırılan sektör, dünyayı sarsan 2008 küresel krizinin Türkiye'yi teğet geçmesinde başrolü oynadı. AK Parti iktidarı ile birlikte 2002-
2018 yılları arasında üç kattan fazla büyüyen Türkiye ekonomisinde gayrisafi yurtiçi hasıla 230 milyar dolardan 784 milyar dolara çıkarken, kişi başı gelir de 3 bin 500 dolardan 10 bin doların üstüne yükseldi. Geçen yıl yaşanan kur saldırısının etkisiyle kişi başı gelir 9 bin 346 dolara indi. Kur saldırısı öncesinde, enflasyonun yüzde 30'dan tek haneye, kamunun borçlanma faizinin yüzde 70'lerden 10'nun altına indiği bu dönemde, doğrudan yabancı sermaye girişi 195 milyar dolarla 1923-2002 arasındaki rakamın 13 katına ulaştı.
YATIRIM İŞTAHI ARTTI
Geçen yılın eylül ayında açıklanan Yeni Ekonomi Programı (YEP) çerçevesinde ekonomide son çeyrekte belirginleşen dengelenme, Mart 2019'dan itibaren meyvelerini vermeye başladı. Konkordato başvuruları üçte iki oranında azalırken, yeni başvurular da üçte bir oranına kadar geriledi. Beyaz eşya, otomotiv ve konutta özellikle geçen yılın son çeyreğinde hızlanan daralma, bu yılın mart ayından itibaren yerini toparlanmaya bıraktı. Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın koordinatörlüğünde, kamu bankalarının öncülüğünde başta KOBİ'ler olmak üzere, sanayicilere sağlanan finansman olanakları ile yatırım iştahında artış başladı.
YENİ BÜYÜME MODELİ
Ekonomide devam eden dengelenme süreci ile birlikte, Türkiye'nin kanayan yarası haline gelen cari açığı sorun olmaktan çıkaran Türkiye, yeni ekonomi modeli ile makas değiştirmenin arefesinde bulunuyor. Tüketim ve harcamaya dayalı büyüme modelini bir kenara bırakarak, ihracat ve katma değere dayalı yeni bir büyüme hikâyesi için çalışmalar devam ediyor. Siyasi istikrarı kalıcı hale getiren Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi'nin getirdiği hızlılık, 4.5 yıllık kesintisiz seçim süreci ve ekonomi yönetimindeki güçlü irade ile Türkiye, istihdam yaratan sürdürülebilir büyüme ile büyümenin nimetlerinin toplumun bütün kesimlerince paylaşıldığı bir döneme girecek.