Türkiye’ye çağ atlatan projeler dönemi

Türkiye Cumhuriyeti'nin 10 milyar euro yatırımla en büyük yatırımı olan İstanbul Havalimanı, 20 bin uçuşla 3 milyon yolcuya ulaştı. Liman 225 bin kişiye de istihdam sağlayacak
İstanbul Havalimanı 10.25 milyar euro yatırım maliyeti ile Türkiye Cumhuriyeti tarihinin tek kalemde yapılan en büyük altyapı yatırım projesi olan İstanbul Havalimanı açılışından bu yana 3 milyon yolcuya ulaştı. Havalimanının işletmecisi İGA, yıllık KDV dahil 1.1 milyar euro olmak üzere, 25 yılda KDV dahil 26 milyar euro kira ödeyecek. Böylece devletin kasasına tek kuruş harcanmadan KDV'si ile birlikte 176 milyar liradan fazla para girecek. Doğrudan yaratacağı istihdam 2025 yılı için 194 bin ile 225 bin, dolaylı olarak ise yaklaşık 1.5 milyon kişiye istihdam sağlayacak. Üretilecek yaklaşık 3.8-4.4 milyar ABD Doları katma değer ile Türkiye'nin ulusal ekonomisine katkısının da milli gelirin yüzde 4.2- yüzde 4.9'u seviyesine çıkacağı öngörülüyor. Delik deşik halde terk edilen maden ocakları ıslah edilerek 42 ay gibi rekor sürede yapılan İstanbul Havalimanı'nın birinci kısmı tam kapasite ile hizmet vermeye başladı. 31 Ekim'de 2018'de ilk seferin yapıldığı havalimanından gerçekleştirilen 20 bin 300 uçuşla 3 milyon yolcu kullandı. Sivil havacılığın başladığı 1921'den bu yana dünyanın en büyük havalimanına sahip olan Türkiye, dünyada adından söz ettirdi. 'Havayolu halkın yolu olacak' sloganı ile 2003 yılında iç hatlarda serbestliğinin getirilmesiyle hayata geçirilen projeler Türk sivil havacılığının dünyayı şaşırtacak hızda gelişmesine neden oldu. Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın liderliğinde hayata geçirilen dünyanın sıfırdan yapılan en büyük havalimanı olma özelliğini taşıyan İstanbul Havalimanı'nın geçmişi de bu yıllara uzanıyor. Başbakan olduğu dönemde İstanbul'a iki havalimanın yeterli olmadığını gören Erdoğan, Avrupa yakasında bir üçüncüsünün inşaa edilmesi gerektiğini 2005 yılında dile getirmişti.
HAVALİMANI DEĞİL ZAFER ANITI
Havalimanın inşa edilmesi ve 25 yıl süreyle işletilmesi ihalesini İGA yatırımcılarının oluşturduğu Kalyon-Cengiz-Mapa-Limak-Kolin Ortak Girişim Grubu 22.152 milyar euro+KDV'lik teklifi ile kazandı. Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan bu tarihi günde yaptığı konuşmasında "Bugün biz sadece bir havalimanı değil aslında Zafer Anıtı inşaa ediyoruz. Milletin özgüvenini inşaa ediyor, asırlar süren umutsuzlukları tamir ediyoruz" demişti. Erdoğan, Türkiye'nin son 16 yılda eğitimden, sağlığa, sağlıktan ulaşıma her alanda dev yatırımlarla yaparak kendisini geleceğe hazırladığının altını çizerek, havacılık alanında kat edilen yolu ise şu sözlere açıklamıştı: "Ülkemizdeki havalimanlarının sayısı göreve geldiğimizde 26'ydı. 30 ilave yaparak sayıyı 56'ya çıkardık. Projeleri devam edenler buna ilave edildiğinde bu rakam 64'e çıkacak. Yurtdışı uçuş noktalarımızın sayısını 60 tan 316'ya uçulan ülke sayısını da 50'den 122 ye, büyük gövdeli uçak sayısını 162'den 506 ya çıkardık. Tüm bu atılımlar sayesinde havacılık sektörümüzün cirosu 2.2 milyar dolardan 25 milyar dolara yükselmiştir." İstanbul'un özel konumu özellikle transit uçuşlarda havalimanını uçuş dünyasının merkezi konumuna taşıyacak. İGA İcra Kurulu Başkanı ve Genel Müdürü Kadri Samsunlu, İstanbul Havalimanı'nın bölgedeki en büyük hub haline geleceğini belirterek "İstanbul Havalimanı'nın bulunduğu bölgeden 3 saat uzaklıkta 60 ülke ve 130 destinasyon var. 1.5 milyar yolcu bu ülkelerden diledikleri her yere ulaşabilecek. İstanbul Havalimanı tüm fazlar tamamlandığında yılda 200 milyon yolcuya hizmet verecek. Şu an ise, yıllık 90 milyon yolcu kapasitesi var. 250'si dış hat olmak üzere 300'den fazla destinasyonla yeni havalimanı en büyük hub'lardan biri olacak. 114 uçak aynı anda terminale köprüyle" dedi.
- İŞTE İSTANBUL HAVALİMANI: Toplam 4 etapta tamamlanacak. 90 milyon yolcu kapasiteli terminal binası, 2 bağımsız paralel pistten, taksi yolları, apron-terminal binaları, hava trafik, haberleşme ve meteoroloji sistemleri ile diğer hizmet binaları faaliyete geçti. Birinci etabın ikinci aşaması inşaatı devam 3'üncü bağımsız pistin devreye girmesi ile tamamlanacak.
- ÇEVRE DOSTU: Yeraltı suları ve güneş enerjisi havalimanın doğal kaynakları arasında yer alıyor. Bu sayede yılda 33.2 milyon TL tasarruf edilecek. Terminal yağmur suyunu geri dönüştürülmüş atık su ve gri suları kendi ihtiyaçları için kullanacak şekilde dizayn edildi.
- BAGAJLARIN OTELİ: 42 kilometre uzunluğundaki bagaj sistemi saatte 30 bin valizi hatasız bir şekilde ayırabiliyor.
- 5.5 MİLYON KARGO: Kargo uçak park pozisyonları ile tüm kargo şehrinin toplamı 1.4 milyon metrekareye bulacak. Tüm fazlar tamamlandığında 5.5 milyon ton kargo taşınacak.
- 80 EYFEL KULESİNE BEDEL: Dünyanın sıfırdan yapılan tek çatı altındaki en büyük terminal binasının çatısı ise Mimar Sinan'dan esinlenerek yapıldı. 1.4 milyon metrekarelik terminal binası 8 adet Ankara Esenboğa Havalimanı'na tekabül ederken, havalimanında kullanılan 640 bin ton çelikle 80 adet Eyfel Kulesi inşa edilebiliyor.
- ELEKTRİK KESİNTİSİNE SON: Havalimanının enerji merkezi ise pek çok şehrin enerji ihtiyacını karşılayabilecek bir altyapıya sahip.
Yaklaşık 60 bin konutun 180 tane fabrikanın enerji ihtiyacını karşılayabilecek güçte.
- GÜVENLİKTE SON TEKNOLOJİ: İlk kez yer radarları kullanıldı. Böylece hareketlilik 2.5 kilometreden tespit edilecek.
- AYNI ANDA İNİŞ VE KALKIŞ: Uçaklar, şu anda dünyadaki çok az sayıdaki havalimanında az sayıda trafik ile denenmiş olan 'Point Merge' yöntemi ile yaklaşma yapıp kalkıyor. Sistem hava trafik kontrolörüne aynı anda çok sayıda hava trafiğini idare edebilme kolaylığı getiriyor.
NÜKLEER GÜÇ SANTRALLERİ GELİYOR
Dünyada yarısı Fransa, ABD ve Japonya'da olmak üzere dünyada toplam 448 nükleer santral işletmede bulunurken Türkiye de nükleer enerji üreten ülkeler kervanına katılmak için 2010'da ilk adımı attı. Akkuyu Nükleer Enerji Santrali'nin anlaşması Rusya ile yapıldı. Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşunun 100. yılı olan 2023'te, elektrik enerjisi ihtiyacının önemli oranda artarak, yaklaşık 400 milyar kilovatsaat seviyesine ulaşacağı tahminiyle nükleer güç üretimine ağırlık verilerek 2 santral daha planladı. Bu amaçla, Akkuyu Nükleer Güç Santrali'nin kurulmasına yönelik olarak 12 Mayıs 2010'da Rusya Federasyonu ile yapılan hükûmetler arası anlaşma çerçevesinde santralin teknik ve idari çalışmalar devam ediyor. 2023 yılına kadar Türkiye'de 2 nükleer güç santralinin devreye alınmasını, üçüncü santralinin de inşasına başlanmış olması hedeflendi. Gerekli lisansların alınmasının ardından santralin ilk ünitesinin 2023 yılında devreye alınmasını hedefleniyor. Sinop'ta kurulacak ikinci nükleer güç santrali için Japonya ile 3 Mayıs 2013'te anlaşma imzalandı. Üç nükleer santral projesi kapsamında reaktörlerin devrede olması durumunda, bugünkü elektrik ihtiyacının yüzde 37'sini nükleer santrallerden karşılanıyor olacaktı. Üç nükleer santral proje ile birlikte firmalarımıza en az 24 milyar dolarlık iş imkânı doğacak.
MARMARAY 224 MİLYON YOLCU TAŞIDI
Türkiye'nin 150 yıllık hayali olan asrın projesi Marmaray 29 Ekim 2013'te hizmete sunuldu. Günde ortalama 170 bin olmak üzere, bugüne kadar 224 milyon yolcu taşındı. Olası şiddetli depreme dayanıklı, en son teknoloji ile inşa edilen dünyanın en özgün ulaşım projesi olan Marmaray ile dünyanın en derin batırma tüp tüneliyle Asya ile Avrupa'yı denizin altından birleştirildi. Genişleme planıyla birlikte İstanbul'un kent içi raylı sistem omurgasını oluşturacak kadar stratejik öneme sahip olan Marmaray'ın, metro ve yüksek hızlı tren hatlarıyla entegrasyonu da tamamlanmak üzere... Marmaray projesi, İstanbul'un arkeolojik tarihini de zenginleştirdi. Projeyle İstanbul'un bilinen tarihi 6.500 yıldan 8.500 yıla çıktı. Londra-Pekin arası kesintisiz İpek Demir Yolu Hattı'nın en önemli unsuru olan Marmaray ile iki kıta arası 4 dakikaya indi.
AVRASYA BOĞAZ'IN ALTINDAN İKİNCİ BAĞLANTI
İstanbul Boğazı Karayolu Tüp Geçişi Avrasya, Türkiye'nin en prestijli projelerinden biri olarak dünyanın ilgisini çekti. Deniz tabanının 106 metre altından geçen tünel 22 Aralık 2016'da hizmete alındı. Projenin hayata geçmesiyle, Kazlıçeşme- Göztepe hattında, 100 dakikaya varan ulaşım süresi 15 dakikaya kadar indi. Yıllık toplam yolculuk mesafesinin 370 milyon km kısalması bekleniyor. Yılda toplam 38 milyon litre yakıt tasarrufu sağlanacak mevcut boğaz geçiş yöntemleri içinde Kazlıçeşme-Göztepe arasındaki en kısa güzergâh olduğu için araç bakım ekonomisine katkı sağlıyor. Türkiye 2015 ve 2016 yıllarında 139 km uzunluğunda 72 adet tünel bitirdi. 2015 yılından bugüne trafiğe açılan tünel uzunluğu; Cumhuriyetin kuruluşundan 2003 yılına kadar yapılan tünel uzunluğunun 3 katından fazla oldu. Cumhuriyetin 100. yılında 700 km uzunluğunda 470 adet tünel olacak. 2003'te 5.967 adet köprü ve viyadük bulunuyordu, bu rakam 525 km'ye ulaştı.