Yerlileşme hamlesi hizmetler sektörüne de yayılmalı

Dijital vergiler ve ticaret savaşlarının hizmetler sektörü versiyonu küresel ekonomiyi etkilemeye devam edecek. Bunun bilinciyle bizim de içeride tüketim tercihlerimizi ve politikalarımızı şekillendirmemiz gerekiyor. Türkiye, imalat sanayinde ciddi bir yerlileşme hamlesi başlattı. Ancak yerlileştirmeyi sadece imalat ile sınırlı düşünmemek lazım. Hizmetler sektöründeki yerlileşme de ekonomimizin geleceği açısından oldukça hayati. Her şeyden önce kişisel bilgilerin korunması ve siber saldırılara karşı direnci arttırmak için yerli yazılım ve sistemlere ihtiyacımız var. Gömlekten kitaba ve beyaz eşyaya kadar birçok alışverişi internet üzerinden gerçekleştirmeye başladık. Bakkal alışverişini dahi çeşitli uygulamalar üzerinden yapanlar var. Gençlerin çoğu artık filmleri ve dizileri televizyon kanallarından ziyade dijital platformlardan izliyorlar. Haberler sosyal medyadan takip ediliyor. Bütün bunlar, hizmetler sektörüne yönelik dijitalleşme eğiliminin sınırlarının hızla genişlediğini gözler önüne seriyor. Hizmetler sektörünün dijitalleşmesini tamamen yabancılara teslim etmek; iç piyasada rekabeti öldürme ve cari açığı arttırma bakımından ciddi bir tehdit unsuru. Dijitalleşme kulvarındaki yerli girişimleri hem kamu hem de özel kullanıcılar olarak daha fazla desteklemeliyiz. Ağ (network) etkisinden dolayı hizmetler sektöründeki dijital uygulamaların hepsinde yerli muadilleri devreye sokmak mümkün olmayabilir. Ancak, Türkiye'de iç piyasa büyüklüğünün el verdiği alanlarda yerlileştirme hamleleri yapmak da hayal değil. Örneğin, e-ticareti mümkün olduğunca KOBİ'leri işin içerisine entegre eden, rekabeti canlı tutan ve yurtdışına kâr transferini azaltan bir formatta kurgulayabiliriz. Bu alanda yabancı şirketlerin piyasaya girişlerini diğer ülkelerin yaptıkları gibi daha sıkı kontrol edebiliriz. Yemek kartı ve güvenlik sistemleri gibi hizmetlere yönelik artan talep çok rahatlıkla yerli şirketler tarafından karşılanabilir. Yabancı şirketlere ödenen komisyonlar ve hizmet bedelleri hızla geriye çekilebilir. UBER'in Türkiye'deki faaliyetleri durduruldu; ancak taksilere yönelik başlatılan yerli dijital uygulamaların kalitesini ve yaygınlığını arttırmaya ihtiyacımız var. Çin'de kaliteli yerli uygulamaların UBER'i nasıl piyasadan sildiğine bakılmalı