Toparlanma bütçeyi de uçurdu

Pandemi krizinin ardından alınan tedbirlerle ekonomide mayıs ayında başlayıp yılın üçüncü çeyreğinde güçlenen toparlanma bütçe performansına da yansıdı. Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın dün açıkladığı ağustos ayına ilişkin bütçe uygulama sonuçlarına göre, ekonomideki canlanmanın etkisiyle vergi gelirlerinde yaşanan artış ve cari transfer giderlerindeki düşüşle bütçe şubattan bu yana ilk kez faiz dışı fazla verdi.
BÜTÇE FAZLASI 50 KAT ARTTI
Bakanlığın verilerine göre ağustosta bütçe giderleri, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 14.3 azalarak 80.3 milyar liraya inerken, faiz hariç giderler de yüzde 17.4 azalarak 68.4 milyar lira indi. Buna karşılık bütçe gelirleri yüzde 15.1 artarak 108.6 milyar liraya çıkarken, vergi gelirleri yüzde 47.8'lik rekor artışla 98.5 milyar liraya ulaştı. Bu olumlu performansın etkisiyle 2019'un ağustos ayında 576 milyon lira olan bütçe fazlası, bu yılın aynı döneminde yaklaşık 50 kat artarak 28 milyar 220 milyon liraya çıktı. Faiz dışı fazla ise yüzde 250 artarak 40.1 milyar lirayı geçti. Ağustos ayında olumlu performansla birlikte temmuzda 194 milyar lira olan yıllık bütçe açığı, ağustosta 167 milyar liraya geriledi. Cari transferlerin yüzde 30.8 azalarak 30.6 milyar lira indiği ağustos ayında, vergi gelirlerinde dikkat çekici artış yaşandı. Toplam vergi gelirlerinin yüzde 47.8 arttığı bu dönemde, kurumlar vergisi yüzde 62.5 artarak 28.2 milyar liraya, dahilde alınan KDV yüzde 56.6 artarak 8.7 milyar liraya, özel tüketim vergisi yüzde 67.1 artarak 23.2 milyar liraya ulaştı. Özellikle ağustos ayında geçen yılın aynı ayına göre yüzde 134 artan otomotiv satışlarının etkisiyle Motorlu Taşıtlar Vergisi (MTV) geliri yüzde 370,3 artarak 3 milyar 833 milyon liraya yükseldi. Devletin sosyal güvenlik kurumlarına katkısında geçen yıla göre yaşanan azalma ve tarımsal destek ödemelerindeki gerileme cari transferler kaleminde düşüş yarattı.

8 AYDA 650 MİLYAR TL GELİR
Yılın ilk 8 aylık döneminde ise bütçe gelirleri yüzde 10.1 artarak 650.5 milyar lira, bütçe giderleri yüzde 15.6 artarak 761.4 milyar lira olarak gerçekleşti. 8 aylık bütçe açığı, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 62.9 artarak 110.9 milyar lira, faiz dışı açık ise 19.3 milyar lira oldu. Ocak-ağustos döneminde vergi gelirleri yüzde 18 artarak 510.4 milyar liraya çıktı. Bu dönemde faiz giderleri ise yüzde 32.1'lik artışla 91.6 milyar liraya ulaştı. İlk 8 ayda kurumlar vergisi yüzde 42.9 artarak 78.2 milyar TL'ye özel tüketim vergisi yüzde 35 artarak 122.7 milyar TL'ye çıktı.