Sanayinin çarkını hammmadde tıkadı

Pandeminin en yoğun olduğu dönemde bile harıl harıl çalışarak dünyanın en önemli üretim ve tedarik üssü olma yolunda büyük mesafe alan Türk sanayisi şu sıralar hammadde sıkıntısı yaşıyor. Dünyanın pek çok yerinden sipariş yağmuruna tutulan sanayiciler, üretim yapmak için yerli tedarikçilerinden yeterli desteği bulamamaktan şikâyetçi.
Üretimlerinde hammadde olarak sac, bakır, kauçuk, plastik, bakır, alüminyum ve cam kullanan firmalarda ciddi sıkıntı var. Hammadde tedarik ettikleri dev firmaların tüm üretimlerini ihracata yönlendirdiklerini ve iç piyasaya mal vermekten kaçındıklarını söyleyen sanayiciler, SABAH'a ciddi bir mağduriyet yaşadıklarını anlattı.
Bu firmalara ihracattan elde ettikleri yüksek döviz gelirinin daha tatlı geldiğini ifade eden sanayi sektörünün temsilcileri, "Türk sanayi sektörü olarak pandemide rüzgârı arkamıza aldık. Tüm dünyadan sipariş alıyoruz. Ancak üretimi istediğimiz hızda yapamıyoruz. Tedarikçi firmalar bize nisan-mayıs ayına tarih veriyorlar. Üstelik fiyatlarda son birkaç ayda yüzde 100'e varan artışlar var. Bizi simsarlara mahkum ettiler. Yurtdışında yalvar yakar mal bulmaya çalışıyoruz. Dev firmaların bu tutumları milli duruşumuza yakışmıyor" diyerek tepkilerini dile getirdi.
FİYATI SİMSAR BELİRLİYOR
Hammadde sıkıntısı nedeniyle firmaların düşük kapasite ile çalıştıklarını söyleyen Türkiye'nin en büyük OSB'si konumundaki Gebze Organize Sanayi Bölgesi'nin (GOSB) Başkanı Vahit Yıldırım, "Şu anda üretim için hammadde bulamıyoruz, öylece kaldık. Piyasa, simsarların eline kalmış durumda. Onlar da keyfi hareket ederek fiyatları istediği seviyeye çekiyor. Son 2-3 ayda tonu 610 dolar olan sacın fiyatı 1.000 dolara yaklaştı. Bu artış neye göre oluyor anlamak mümkün değil. Hatta bu fiyattan bile mal bulup alamıyoruz. n7/24 üretim yapsak ancak yetiştireceğimiz siparişimiz var ama hammadde bulamıyoruz. Siparişlerin tesliminde ciddi sıkıntılar yaşıyoruz" dedi.
FİYATLAR YÜZDE 100 ARTTI
Hammadde sıkıntısı yaşayan sektörlerin başında plastik geliyor. İhracatta kimyadan sonra ikinci sırada yer alan sektör, hammadde tedariki nedeniyle ihrdacatta hızla kan kaybetmeye başladı. Türk Plastik Sanayicileri Araştırma Geliştirme ve Eğitim Vakfı Başkanı Yavuz Eroğlu da fiyatlarda yaşanan yüzde 100'lük artışa rağmen hammadde bulmakta zorlandıklarını anlattı. Bu durumun üretime ağır bir darbe vurduğuna dikkat çeken Eroğlu, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı'nın da burada yaşanan tıkanıklığın farkında olduğunu kendilerine destek vermeye çalıştığını anlattı: "Bu alandaki STK'ların bulunduğu WhatsApp grubumuzda Sanayi Bakan Yardımcımız da var. Son birkaç aydır herkes hammadde sıkıntısı çektiğini bildiriyor. Bakanlık devreye girerek mal temini konusunda bize yardımcı olmaya çalışıyor. İhracatta büyük bir atılım içindeyiz. Ancak bu atılımı destekleyecek hammadde temini yok."
İHRACAT TATLI GELİYOR
Gıda ambalajı üreticisi Üner Plastik'in Yönetim Kurulu Başkanı Murat Erkan, iç piyasada hammadde temininde yaşadıkları sıkıntıya dikkat çekti. Hammadde ihtiyaçlarının yüzde 30'unu iç piyasadan karşıladıklarını anlatan Erkan, "Maalesef bizim firmalarımıza dövizle ihracat daha tatlı geliyor. Oysa öncelikleri yerli üreticiler olmalı. Ben dünyanın her tarafına mal gönderiyorum, üretimde herhangi bir aksama yaşamamam lazım. Bazen mal vaktinde gelmediği için vardiya düşürmek zorunda kalıyorum" dedi. Erkan, ithal hammadde temininde de artan navlun maliyetlerinin kendilerini zorladığını söyledi.
EŞİ DOSTU ARAYA KOYDUK
Otomotiv ve beyaz eşya sektörüne yedek parça üreten Akım Metal'in Genel Müdür Yardımcısı Fazıl Böyet de üretimde kullandıkları sac, alüminyum külçe ve paslanmaz çelik çubuk temininde sıkıntı olduğunu belirterek, şunları anlattı: "Son birkaç aydır fiyatlar yüzde 50 arttı. Firmalar iç piyasaya ürünü çelik servis merkezleri kanalıyla veriyor. Bunlardan bazılarının piyasaya mal vermeyip stokçuluk yaptıkları duyumunu alıyoruz. Şimdi eşi dostu araya koyarak yurtdışında mal bulmaya çalışıyoruz. Güney Kore, Hindistan ve Çin'den mal alıp üretim yapmaya çalışıyoruz. Halen ocak hammadde tedarikini yapamadık."
AVRUPALI KENDİNİ KORUYOR
Avrupalı tedarikçilerin 'ülkemin ihtiyacı var' gerekçesini öne sürerek kendilerine mal satmadığını anlatan sektör temsilcileri "İhticamızı yurtdışından karşılamaya kalktığımızda da başka bir engelle karşılaşıyoruz. Özellikle Avrupalı kendi şirketinin ihtiyacı olan bir ürünü bize satmıyor. Çünkü devlet kendi üreticisini korumaya almış. Türk sanayicisi büyük sıkışıklık içinde. Yerli firmaların bizi desteklemesi lazım" dedi.