Avrupa gazda SOS verdi

Avrupa'da Rusya'nın gaz karşılığında sadece ruble kabul edeceğini açıklamasının etkisi büyüyor. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in 31 Mart'a kadar süre vermesi üzere Almanya başta olmak üzere Avrupa ülkelerinde tehlike sinyalleri yükseliyor. Talebinin üçte birinden fazlası için Rus doğalgazına bağımlı olan Avrupa, tüketiminin yarısı için Rusya'ya bağımlı olan en büyük ekonomi Almanya da dahil olmak üzere ruble karşılığı gaz fikrini reddetti ve Avrupa ülkelerine arzın kesilmesi ihtimali daha da arttı. Fiyatlar bir anda yükseldi.
PUTİN KARARI İMZALADI
Putin, tartışmalar ve görüşmeler sürerken yabancı alıcıların 1 Nisan'dan itibaren Rus doğalgazını ruble olarak ödemesi gerektiğini belirten bir kararnameyi imzaladığını duyurdu. Ayrıca bu ödemeler ruble ile yapılmadığı takdirde doğalgaz satışının durdurulacağını açıkladı. Almanya ve Fransa ise Putin'in kararının şantaj anlamına geldiğini belirterek, ruble ile ödeme yapmayı reddettiklerini duyurdu. Önceki gün taraflar arasında ikili görüşmeler olmuştu. Putin, İtalya Başbakanı Mario Draghi ve Almanya Başbakanı Olaf Scholz ile telefonla görüşmüştü. Kademeli geçiş senaryoları konuşulmuştu ancak Putin sürpriz bir hamle ile görüşmeleri çöpe attı.

BİR AYDA YÜZDE 37 ARTTI
Gelen bu haberler üzerine Avrupa gaz fiyatları hızlı bir şekilde arttı. Avrupa'da doğalgaz fiyatı bin metreküp başına bin 450 dolara çıktı. Böylece Ukrayna ile olan savaşın başladığı bir aylık süreçte doğalgaz fiyatı dün itibarıyla yüzde 40'ı aşan oranda yükselmiş oldu. Ekonomistler, Gazprom'un zaten en son yaptırımların ardından uygulanan sermaye kontrolleri kapsamında döviz kazancının yüzde 80'ini rubleye çevirmesi gerektiği için kararın ruble üzerindeki etkinin büyük olasılıkla sınırlı olacağı görüşünde.
HER ÜLKENİN PLANI FARKLI
Fransa gazının yaklaşık yüzde 20'sini Rusya'dan alıyor. Düzenleyici kurumun başkanı herhangi bir arz sorunu beklemediğini söyledi.
Bulgaristan, gazının yüzde 90'ını Rus şirketi Gazprom'dan sağlıyor. Doğalgaz şebekesi operatörü, ülkenin depolama kapasitesini ikiye katlama ve kesintisiye hazırlıklı planı olarak yeraltı sondajı için bir ihale açtı.
Polonya, yıllık gazının yüzde 50'sini Rusya'dan alıyor, ancak gaz kullanımını sınırlamak için şu anda bir planı olmadığını açıkladı.
Yunanistan, doğalgazının yüzde 40'ını Ukrayna'yı bypass eden bir boru hattından alıyor. Rusya musluğu kapatırsa, hükümet arz güvenliğini değerlendirmek için toplanacak.
İtalya, doğalgazın yüzde 40'ını Rusya'dan alıyor ve durumu izliyor. Gazprom'un sözleşme değişikliklerini görmek için bekleyecek.
Hollanda gazın yüzde 15-20'sini Rusya'dan alıyor. Hükümet, insanlardan daha az gaz kullanmalarını isteyeceğini, ancak henüz kriz planını devreye sokmadığını açıkladı.
KİM NE DEDİ?
AB: Ursula von der Leyen, "Yaptırımlarımızın atlatılmasına izin vermeyeceğiz. Enerjinin şantaj için kullanılabileceği zaman sona erdi." RUSYA: Vladimir Putin, "Ödeme yapılmazsa alıcılar açısından temerrüt olarak kabul edeceğiz. Kimse bize bedava bir şey satmıyor ve biz de hayır işi yapmayacağız."
RUSYA RUBLEYİ KORUMAK İÇİN NE YAPTI?
Merkez bankası faiz oranlarını iki katından fazla artırarak yüzde 20'ye çıkardı.
İhracatçılardan, döviz gelirlerinin yüzde 80'ini ruble cinsinden tutmaları istendi.
Rusya piyasasındakilerin yabancıların elindeki menkul kıymetleri satmaları yasaklandı.
Vatandaşların yurtdışı para transferi yapması sınırlandırıldı.
Rusya, doğalgaz için euro veya dolar değil, ruble olarak ödeme talep etmekle tehdit etti.