Borsa yerli yatırımcıyla dünyanın zirvesine çıktı

Yabancı yatırımcının satışlarına rağmen, son 6 ayda, 1 yılda ve yılbaşından bu yana dünyanın en fazla yükselen piyasası olan Borsa İstanbul'da lokomotifliği yerli yatırımcılar üstlendi. Pandemi döneminde başlayan yerli yatırımcı ilgisi, Kur Korumalı Mevduat (KKM) uygulaması ile dövizde tansiyonun düşmesi, rekor kıran halka arzlara yoğun katılım ve enflasyona karşı korunma isteği ile borsada yerli yatırımcıyı başrol oyuncu haline getirdi.
YERLİ PAYI % 64'E ÇIKTI
Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği (TSPB) verilerine göre borsada 2018'de yüzde 35, 2019'da yüzde 39 olan yerli yatırımcının hisse senedi portföyündeki payı, 2020'de yüzde 51'e, 2021'de yüzde 60'a, bu yılın nisan sonu itibarıyla ise yüzde 64'e çıktı. Yabancı yatırımcının 2018'de yüzde 65 olan payı ise, yüzde 36'ya kadar geriledi.

4 AYDA 140 BİN KİŞİ GELDİ
Yerli yatırımcının ilgisi, Merkezi Kayıt Kuruşu nezdindeki hesaplara da yansıdı. Borsada 2019 sonunda 1 milyon 193 bin olan yerli yatırımcı sayısı, 2021'in nisan ayında 2 milyon 661 bine kadar yükseldi. 2021 sonunda 2 milyon 341 bin olan yerli yatırımcı sayısı, 2022'nin nisan sonunda 2 milyon 481 bine çıktı. Bu yılın ilk 4 ayında yerli yatırımcı sayısı 140 bin kişi daha arttı.
ENDEKSİ ZİRVEYE TAŞIDILAR
Yabancı yatırımcıların 2018'den bu yana 10 milyar doların üzerinde net satış gerçekleştirdiği Borsa İstanbul'da, artan yerli yatırımcı ilgisi ile endeks tarihinin en yüksek seviyelerine çıktı. Borsa İstanbul son 1 yılda yüzde 63.55, bu yıl yüzde 27.8, son 6 ayda ise yüzde 31 ile dünyanın en fazla yükselen piyasası oldu. Endeks pandeminin etkisiyle 842 puana gerilediği 23 Mart 2020'den bu yana ise yüzde 185 yükseldi.

PORTFÖYDE REKOR ARTIŞ
Borsadaki bu yükselişten kazanan da yerliler oldu. Yerli yatırımcının 2019 sonunda 185.8 milyar TL olan hisse senedi portföyü, 2022 Nisan ayında 710.3 milyara çıktı. Bu dönemde yerlilerin portföyü yüzde 282 büyürken, yabancı yatırımcının portföyü ise yüzde 40 artarak 404.8 milyara çıktı. Yerli yatırımcının portföyündeki büyüme, yabancının 7 katına çıktı.

HALKA ARZ FIRTINASI
Borsada yerli yatırımı sayısındaki artışta 2021'de rekor kıran ve bu yıl da devam eden halka arzlar etkili oldu. 2021'de 52 şirket halka arzla 21.6 milyar liralık kaynak sağlarken, bu yılın ilk 4 ayında 16 şirket 6.1 milyar liralık halka arz gerçekleşti. Bedelli sermaye artırımı ve ikincil halka arzlarla 2021'de 14.8 milyar TL, bu yılın ilk 4 ayında ise 31.8 milyar lira kaynak temin edildi. Son 5 yılda halka arzlar, bedelli artırımlar ve ikincil satışlarla şirketlere sağlanan kaynak miktarı 117.2 milyar liraya ulaştı. Bu dönemde 91 şirket 34.5 milyar liralık ilk halka arza imza attı. 2020 sonu ile Nisan 2022 arasında BIST 100 endeksi yüzde 65 artarken, halka arz endeksi ise yüzde 153 değer kazandı.
50 KİŞİDEN 1'İ HİSSE ALIYOR
TSPB'nin açıkladığı dönemsel verilere göre hisse senedi piyasasında ayda en az bir kez işlem yapan yatırımcı sayısı 2017 sonuna göre 5 katına çıkarak 1.3 milyona ulaştı. Türkiye'de 18 yaş üstü nüfusta her 50 kişiden birinin hisse senedine bin liranın üzerinde yatırım yaptığı belirlendi. Yatırımcı sayısında en çarpıcı artış genç nüfusta gözlendi. Salgın öncesi 2019'da 15-24 yaş arasındaki yatırımcı sayısı 17 bin 71 iken, bu sayı 2022 Nisan ayı itibarıyla 128 bin 633'e çıktı. 25-29 yaş aralığındaki yatırımcı sayısı 47 bin 614'ten 240 bin 980'e, 30-34 yaş aralığındaki yatırımcı sayısı 87 bin 56'dan 316 bin 475'e yükseldi. Böylece 15-30 yaş aralığında yatırımcı sayısı 65 binden 369 bin 613'e ulaştı. Bu yaş aralığındaki yatırımcıların 2019'da 1.4 milyar lira olan portföylerinin değeri 2022 Nisan itibarıyla 12.8 milyar liraya ulaştı.