Finansal varlıklar hızla büyüyor: 20 trilyon liraya ulaşıldı

Hisse senedi piyasasındaki yükseliş ve TL mevduata ilginin artması Türkiye'deki finansal varlıkların büyüklüğünün, bu yılın ilk yarısında milli geliri aşmasını sağladı. Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği'nin verilerine göre, 2022'nin ilk yarısında 11 trilyon 155 milyar lira olan finansal varlıkların büyüklüğü, bu yılın aynı döneminde yüzde 75.2 artarak 19 trilyon 552 milyar liraya ulaştı. Hisse senedi piyasasında yaşanan yükseliş ve artan yabancı ilgisinin etkisiyle, finansal varlıkların temmuzda 22 trilyon liraya ulaşması bekleniyor.


TÜRK LİRASI YATIRIMI ÖNE ÇIKTI
Yurtiçi yerleşiklerin finansal varlıkları, haziran sonu itibarıyla son 1 yılda yüzde 67 oranında artarak 17 trilyon 967 milyar liraya çıktı. Kur korumalı mevduat (KKM) uygulamasının etkisiyle TL mevduat son 1 yılda yüzde 120.6 büyüme ile 6 trilyon 344 milyar liraya çıkarken, döviz tevdiat hesapları ise yüzde 17.3 artarak 4 trilyon 346 milyar lira olarak gerçekleşti. 2022'nin haziran sonunda TL mevduatın yurtiçi yerleşiklerin toplam varlıkları içerisindeki payı yüzde 26.7 iken, bu oran bu yılın aynı döneminde yüzde 35.3'e yükseldi. Döviz hesaplarının payı ise yüzde 34.4'ten 24.2'ye geriledi.


KKM'YE İLGİ KESİLMEDİ
Mevduatta TL'nin payının artmasında özellikle son dönemde hızla büyüyen kur korumalı mevduat hesapları etkili oldu. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun haftalık verilerine göre, KKM'nin 2022 sonunda 1 trilyon 415 milyar lira olan büyüklüğü 21 Temmuz 2023 itibarıyla 3 trilyon 74 milyar lira ile tarihi zirveye ulaştı. Kur korumalı mevduatta 21 Şubat'tan bu yana yüzde 100'ün üzerinde büyüme yaşandı. Nisan sonundan bu yana ise artış 1 trilyon lirayı geçti. BDDK verilerine göre 21 Temmuz 2023 tarihi itibarıyla kur korumalı mevduat, 12.4 trilyon lira olan toplam mevduatın yüzde 25'ini, 7 trilyon 42 milyar lira olan TL mevduatın ise yüzde 44'ünü oluşturuyor.


HİSSE SENEDİNE HÜCUM
Yurtiçi yerleşiklerin finansal varlıklarında en çarpıcı büyüme, hisse senedinde yaşandı. Yatırımcı sayısının 5 milyonu geçtiği, halka arzlarda rekorların kırıldığı, endeksin de tarihi zirve yaptığı son dönemde, yerli yatırımcılar adeta borsaya hücum etti. Endeksteki yükselişin de etkisiyle, 2022'nin haziran sonunda 756 milyar lira olan yurtiçi yerleşiklerin hisse senedi portföyünün büyüklüğü, 2023'ün aynı döneminde yüzde 156 artarak 1 trilyon 936 milyar liraya çıktı. Hisse senedi piyasasında temmuzda yaşanan yükselişle birlikte portföyün temmuzda 2.2 trilyona ulaştığı tahmin ediliyor. Hisse senedi yatırımlarının yurtiçi yerleşiklerin toplam varlıkları içerisindeki payı da yüzde 7'den 11'e çıktı.
YABANCILAR DA TL'YE GEÇTİ
Ekonomi yönetiminde yapılan değişiklikler ve para politikasındaki normalleşme sinyalleri ile temmuzda rotayı Türkiye'ye çeviren yabancılar da TL varlıklara ilgi gösterdi. Yurtdışı yerleşiklerin finansal varlıkları haziran sonu itibarıyla son 1 yılda yüzde 99 büyüyerek 1 trilyon 586 milyar liraya ulaştı. Yabancıların TL mevduatları yüzde 188.5 artarak 61 milyar liradan 176 milyar liraya çıkarken, döviz tevdiatları ise yüzde 79'luk artışla 583 milyar lira olarak gerçekleşti. TL mevduatın yabancıların varlıkları içerisindeki payı yüzde 7.6'dan 11'e çıktı. Döviz tevdiatın payı ise yüzde 40.8'den 36.7'ye indi. Yabancının hisse senedi portföyü yüzde 95 artarak 784 milyara çıkarken, kıymetli maden hesapları da yüzde 111'lik büyüme ile 9 milyar liradan 19 milyara çıktı.